Bugün, Şırnak’ta 17’si çocuk 34 kişinin savaş uçakları tarafından bombalanarak katledilişinin 10. yılı. Ortadan geçen 10 yılın akabinde failler tespit edilmedi ve kimse yargılanmadı. Katliamda birçok yakınını kaybeden Ferhat Encü “Yargı sistemi, bu katliama karar veren, onu gerçekleştirenleri kollayan bir yerde durdu. Buna rağmen katillerin açığa çıkmasını, yargılanmasını isteyen, adalet uğraşı veren ailelerin başına olmadık şeyler getirildi, dava edilenler oldu, tutuklananlar, gözaltına alınanlar, coplanıp şiddete uğrayanlar ya da para cezası alanlar oldu” dedi.
Roboski Katliamı’nın 10. yıl anması öncesinde BBC Türkçe’ye konuşan eski HDP Şırnak Milletvekili Ferhat Encü, yargısal manada bir adım dahi ileri gidilemediğini söylerken, Birleşmiş Milletler’e de başvurduklarını aktardı. Encü, katliamın insanlığa karşı hata olduğunu ve bunun için Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Kurulu’na bir müracaat yaptıklarını açıkladı ve Anayasa Mahkemesi’nde de bekleyen bir evrak olduğunu hatırlattı.
‘EN UFAK BİR İRADE İLE HER ŞEY ÇÖZÜLEBİLİR’
Encü, başlayan yeni türel süreçten umutlu olmak istediklerini tabir etti ve şöyle konuştu:
“Burada hukuk siyasi saiklerle işliyor ancak milyonda bir de olsa umutlu olmak istiyoruz, kâfi ki küçük bir irade gösterilsin. Zira buyruk komuta zinciri çerçevesinde insanlığa karşı işlenen bu cürümde 34 insanın ömür hakkı çok dehşetli bir formda ihlal edildi. Bunun davaya dönüşmesi gerekir. Biz umudumuzu korumak istiyoruz lakin şimdiki problemler ve siyasi anlayıştan kaynaklı çok da umutlu değiliz.”
Gelecek jenerasyonların da katliamdan etkilendiği lisana getiren Encü, hiçbir şeyin eskisi üzere olmayacağını söyledi:
“Gömünce acı bitmiyor, bunun tesirleri bir sonraki nesilde da ortaya çıkıyor. O gün doğanlar bugün on yaşında, sonraki jenerasyonlar da bu acıyı dolaylı olarak yaşıyor. Bu adalet uğraşıyla büyüyorlar ancak bizim için hiçbir şey on yıl evvelki üzere olmayacak.”
HÜKUMET NE DEDİ?
BBC Türkçe’den Hatice Kamer’in haberine nazaran, katliamın akabinde devrin başbakanı yürüten Recep Tayyip Erdoğan “İHA’ların istihbarat örgütlerinin 10 gün kadar evvel verdiği bilgi üzerine bölgede uçuş yaptığını” söyledi. Periyodun Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç ise olayda kasıt olmadığını söyledi. Arınç, olayla ilgili “resmi özür dilenmesini beklemenin yanlış olacağını” fakat hayatını kaybedenlerin yakınlarına tazminat ödeneceğini söz etti. Şubat 2012’de Başbakanlık tarafından kişi başına 123 bin, toplamda da 4 milyon 180 bin TL tazminat ödendi. Fakat aileler tazminatı kabul etmedi.
ARAŞTIRMA KOMİTESİ
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) olayla ilgili bir araştırma kurulu kuruldu. TBMM İnsan Haklarını İnceleme Kurulu bünyesindeki Uludere Alt Komitesi, yaklaşık 15 ay süren çalışmalarını Mart 2013’te tamamladı. 84 sayfalık raporda, yalnızca İHA manzaralarına dayanarak kimlik tespiti yapmanın mümkün olmadığı söz edildi ve “Olayın taammüden yapıldığına yönelik rastgele bir kanıt elde edilememiştir” denildi. İçişleri Bakanlığı müfettişleri de bahisle ilgili bir rapor hazırladı.
TÜZEL SÜREÇ
Mevzuyla ilgili soruşturma başlatan Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı Haziran 2013’te “görevsizlik kararı” verdi ve belgeyi askeri savcılığa sevk etti. Askeri savcılık ise Ocak 2014’te kuşkulu sıfatıyla ismi geçen 5 asker için “kanunun buyruğunu icra kapsamında kendilerine verilen misyon gereklerini yerine getirdikleri, misyon gereklerini yerine getirirken kaçınılmaz yanılgıya düştükleri münasebetiyle hareketleri hakkında kamu davası açılmasını gerektiren bir sebep bulunmadığı” kanaatine vardı ve kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi.
Savcılık kararı sonrası 261 kayıp yakınının avukatları, 18 Temmuz 2014’te Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) müracaat yaptı. AYM, iki müracaatçının eksik çıkan evraklarının tamamlanmasını istedi ama daha sonra “eksikliğin müddetinde giderilmemesi” nedeniyle reddedildi. AİHM de bu karara istinaden “iç hukuk yolları tüketilmediği için” belgeyi kabul edilemez buldu ve Roboski Davası için türel yollar kapandı.
Aileler yeni kanıtlarla türel süreci tekrar başlattı. 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsünden sonra periyodun Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Roboski Katliamı için “FETÖ izi olduğunu, Uludere olayının FETÖ yandaşları tarafından” yapıldığını söyledi. Avukatlar bu açıklamayı kanıt olarak göstererek aileler ismine Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na hata duyurusunda bulundu. 25 Kasım 2020 tarihinde belge için takipsizlik kararı verildi. Ailelerin bu karara yaptığı itiraz da reddedilince Şubat ayında Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) müracaat yapıldı.
KATLİAM NASIL YAŞANDI?
Askeri savcılığın soruşturma raporuna nazaran 28 Aralık 2011’de insansız hava aracı (İHA) Haftanin Deresi Vadisi’nde “ısı kaynakları” tespit etti. Periyodun 23’üncü Jandarma Hudut Tümen Kumandanı Tümgeneral İlhan Bölük imgelerin “terörist olarak değerlendirilmesi” üzerine topçu atışı yapmak istendiği bilgisini 2’nci Ordu Harekat Başkanlığı’na iletti. Daha sonra yetersiz kalacağı kanısıyla hava harekatı istendi. Periyodun Genelkurmay İstihbarat Lideri Orgeneral Yaşar Güler onay için mevzuyu Genelkurmay İkinci Lideri’nin makamına götürdü. Devrin Genelkurmay Lideri Orgeneral Necdet Özel, konutundan telefonla hava operasyonuna onay verdi.
Hudut çizgisinde bekleyen kümeye dört bomba atıldı. Olayda 17’si çocuk 34 kişi hayatını yitirdi. Olayda yalnızca Servet Encü sağ kurtuldu. (Kaynak: BBC Türkçe)
Kaynak: Gazeteduvar
