Türkiye, iktisadı ve halkı en özgür ülkeler listesinde kan kaybediyor. Bu yıl 6 sıra birden gerileyerek listenin en tabanındaki 30 ülke ortasına geriledik.
Türkiye’nin geleceği yatırım ve üretimde fakat küresel arenada özgürlüklerin süratle azaldığı bir ülke imgesi veriliyor olması bu yolda umutları azaltıyor. Kanada merkezli niyet kuruluşu Fraser Institute tarafından hazırlanan “Global Özgürlükler Raporu”nun 2021 sonuçlarına nazaran Türkiye, iktisadının ve vatandaşlarının özgürlükleri bakımından 165 ülke ortasında 139’unculuğa geriledi. Yalnızca son bir yılda 6 sıra birden gerileyen Türkiye, Venezuela’dan sonra kelam konusu ligde 2008’den beri en süratli düşüşü gerçekleştiren ülke oldu.
Endeks, ülkelerdeki bireylerin oburlarının haklarını zedelemeden istedikleri her hususta kendilerini söz edebilme özgürlüklerinden, kanunların gücüne, iktisatta tüm aktörlerin özgür rekabet imkanına kadar farklı alanlarda ölçümler yapılarak hazırlandı.
NİKARAGUA DAHA ÖNDE
Listenin birinci sırasında 9.11 olan özgürlük notuyla İsviçre yer alıyor. Onu Yeni Zelanda ve Danimarka izliyor. Akabinde öteki gelişmiş ülkeler sıralanıyor. Liste ilerledikçe gözler Türkiye’yi arıyor lakin 53’üncü sıradaki Botsvana, 70’inci sırada Gana, 86’ncı sırada Honduras yer alırken Türkiye bu orta kademe özgürlükler ülkeleri ortasında bile yer bulamıyor. Mozambik 104’üncü sırada, Ruanda 120’ncı sırada, Mali 124, Nikaragua 125’inci sırada lakin Türkiye bu kısımda de yok… 131’inci sırada Birleşik Arap Emirlikleri, 132’nci sırada Etiyopya, 134’üncü sırada Vietnam, 137’nci sırada Cibuti ve 138’inci sırada Gine bulunuyor. Türkiye, tüm bu ülkelerin gerisinde, 5.79’a gerileyen özgürlük notuyla özgürlükler liginde lakin 139’uncu sırada kendine yer bulabiliyor.
ÖZGÜR OLAN KEYİFLİ
Raporda, özgür ülkelerin daha varlıklı ülkeler olduğuna vurgu yapılarak, “İnsanlar özgür olduklarında, kendileri ve aileleri için daha keyifli ve sağlıklı bir hayat kurabilmek için daha fazla fırsat buluyorlar” denildi.
Ekonomik özgürlükler notumuz her yıl ‘kırılıyor’
Türkiye ekonomik özgürlükler bakımından 6.54’lük notuyla 165 ülke ortasında 114’üncü sırada gösteriliyor. Türkiye’nin ekonomik özgürlük notunun da son 10 yılda daima azaldığı dikkat çekiyor. 2008 yılında hazırlanan birinci endekste Türkiye’nin ekonomik özgürlük notu 6.99 idi.
Endekste ekonomik özgürlükler 5 ana kategoride 42 endikatör üzerinden ölçümlendi.
Raporda Türkiye’deki ekonomik özgürlüklere dair de notlandırma yapıldı. Burada en düşük not, 4.8 ile “yargı sistemi ve mülkiyet hakları” kategorisinde. Türkiye’nin özgürlük endeksinde regulasyon notu da hayli düşük: 5.8.
Kaynak: Sözcü
