İZMİR – Daha 18 aylıkken yapılan tetkikler sonucunda otizm tanısı konulan 17 yaşındaki Azad, Çalgın ailesinin ikinci özel ihtiyaçlı çocuğu. Şimdi konuşmayı öğrenmeden müzik söylemeye başlayan Azad’ın müziğe olan yeteneği ise otizm okulunda fark edildi.
Tıpkı anda basılmış birden fazla sesi tek tek ayırt edip isimlerini söyleyebilen “armonik duyuma” ve birebir vakitte bir notayı öteki bir notayla karşılaştırmadan tanıyabilme yeteneği olarak bilinen “absolut kulağa” sahip olan Azad, 6 yaşından beri piyano çalıyor. Bir defa duyduğu bir parçayı nota bilmesine gerek kalmadan çalabilen Azad, özel yetenek sınavıyla girdiği Başakşehir İsmail Dede Efendi Hoş Sanatlar Lisesi son sınıfta eğitim görüyor.
Liseye başladığından beri oğlu ile birlikte kendisi de öğrenci olan anne Sevinç Çalgın’ın tek isteği var: Azad’ın üniversitede müzik eğitimi alması. Oğlunun bir özel eğitim öğretmeni ile çalıştığında çok şey başaracağına inanan Çalgın, yetenek imtihanına hazırlanabilmesi için müzisyenlerden takviye beklediğini söylüyor ve ekliyor: “Biz bunu kendi başımıza başaramayız. Bir elin bize dokunması lazım!”
Anne Çalgın, çocuğunun eğitimi sırasında yaşadığı zorlukları, otizm teşhisini aldıktan sonra toplumsal hayatta kabul görmelerine kadarki süreçte yaşadıklarını anlattı.
‘BİZİM İÇİN HER ŞEY SIFIRDAN BAŞLADI’
Azad’ın şimdi 8 aylıkken davranışlarında farklılık gördüklerini söz eden anne Çalgın, otizm teşhisi konulmasına kadar geçen süreci şu sözlerle anlatıyor: “Bizimle göz teması kurmuyor, sesleniyoruz karşılık vermiyordu. Biz de sanki sağır dilsiz mi diye düşündük. Oradan yola çıkarak evvel bir kulak testi yaptırdık. Yapılan analizlerin hepsi olağan çıktı. Sonra bizi psikiyatri kısmına yönlendirdiler. Dokuz ay sonra yani Azad, 18 aylıkken otizm teşhisi konuldu. Ve böylelikle bizim maceramız başladı.”
Anne Çalgın, otizm teşhisi konulmasıyla birlikte Rehabilitasyon Merkezi’ne yönlendirildiklerini ve bu biçimde eğitime başladıklarını anlatıyor: “Haftada 2 gün 45’ er dakikalık eğitimlerdi. Öğretmenler çocuğun durumuna nazaran eğitim veriyorlardı. Yani bir hamuru alıp biçim vermek üzere düşünün. Bizim için her şey sıfırdan başladı. Olağanda kişi kendisi şekillenir. Lakin kendisi şekillenemediği için biz dışarıdan dayanak oluyoruz. Tahminen biraz bu türlü bakmak lazım. Bu süreçte bir bakıma biz de öğretmen olduk”.
‘BİZ KONUŞSUN DİYE BEKLERKEN O DAİMA MÜZİK SÖYLÜYORDU’
Azad’ın 2 yaşındayken şimdi konuşmayı öğrenmeden, çok düzgün müzik söylemeye başladığını söyleyen anne Çalgın, kelamlarını şöyle sürdürüyor: “O vakitler gündemde olan Emre Aydın’ın “unutma beni” müziğini baştan sona çok da düzgün söylerdi. Lakin müzik bittiğinde ismin ne diye sorsalar yanıt vermezdi. O sırada öğretmenler bunun bir yetenek olduğunu fark etmediler, yalnızca hoş müzik söylüyor diye seviyorlardı. Ancak bunun ne manaya geldiğini bilmiyorlardı. Biz de o vakit bunun kıymetli olduğunun şuuruna varamadık. Biz konuşsun diye beklerken o daima müzik söylüyordu. 4 yaşındayken heceleri birleştirerek kendi kendine okumayı söktü. Psikoloğa başladığımızda onun ofisindeki beyannameleri ezberledi. Lakin doğal bağlantı eksikliği nedeniyle yeniden konuşmuyordu. Yalnızca o istediği vakit konuşuyor. Mesela benimle oynuyor fakat kelamlı irtibata girmiyor. Esasen bu durum otizmli çocukların temel sorunu. Otizmli bir çocukla irtibata geçmeyi başardıysanız çok yol almışsınız demektir…”
‘ÖĞRETMENİN BİZİM ÇOCUĞUMUZA VERECEK HİÇBİR ŞEYİ YOKTU’
“Otizmli çocuklar için en kıymetli şey eğitim” diyor, anne Çalgın. O vakit otizm okulları olmadığı için rehabilitasyonla paralel olarak okulun ana sınıfına gittiklerini anlatıyor: “Azad küçükken yalnızca rehabilitasyon merkezleri vardı ve biz de o halde başladık. Bu eğitimler kavramlarla olduğu için yararlı oluyordu fakat saatleri çok azdı. Zira otizmli bir çocuk girer girmez adapte olamıyor. 45 dakikanın, 15 dakikası bu yüzden boşa gidiyor. O nedenle bu eğitimler çok yetersiz. Ana sınıfında ise yalnızca bir öğretmen vardı ve o da özel eğitimle ilgili bilgiye sahip değildi. Hasebiyle bizim çocuğumuza verebilecek hiçbir şeyi yoktu. Hatta öğretmeni, birinci kez otizmli bir çocuğa eğitim verdiğini söylemişti.”
‘OKUL İÇİN AĞABEYİ VE ABLASINI GÖREVLENDİRMEK ZORUNDA KALDIM’
“İlkokula almadılar Azad’ı, otizmli olduğu için sınıfta durmayacağını söylediler” diye anlatıyor anne Çalgın, eğitim sürecinde yaşadığı zorlukları.
“İlkokulun A sınıfına yazdılar. Ancak oradaki çocuklar da öğrenme geriliği olan çocuklardı. Halbuki otizmli çocuklar çok farklı… Münasebetiyle oradaki öğretmen de Azad’ı istemedi. Bize, ’10 özel çocuğum var lakin bir yardımcım bile yok. Sizin çocuğunuzu alırsam başka çocuklara bir şey öğretemem’ dedi. Ben de öğretmenin bu konuşmasından yola çıkarak yardımcı olmaları için başka çocuklarımı devreye soktum. Bir gün ablası gidip Azad’ın yanında oturuyordu, bir gün ağabeyi. Bir gün birisi konutta kendi ödevini yaparken, başkası Azad’la sınıfta durmak zorundaydı. Yani devletin bir takviyesi olmayınca ortaokula giden çocuklarımı görevlendirmek zorunda kaldım. Zira benim bir özel ihtiyaçlı çocuğum daha vardı ve konutta kalmak zorundaydım. Bu biçimde A sınıfını da bitirmiş olduk.”
‘BAZI ŞEYLER YAŞAYARAK ÖĞRENİLİR’
Otizm okullarının açılmaya başlamasıyla âlâ bir periyot geçirdiklerini tabir eden anne Çalgın, Azad’ın müzik yeteneğinin de o yıllarda keşfedildiğini söylüyor. Ancak ekliyor Çalgın: “Otizm okulunda ister istemez toplumdan izole bir hayat yaşadık. Bu manada kaynaştırma sınıflarının ehemmiyeti çok büyük!”
“Tabii burada yeniden hem öğretmen hem de veliye iş düşüyor. Yani ilgili bir veliyseniz ve düzgün bir öğretmene de denk gelirseniz gerçekten dönüşüyor bu çocuklar. Azad’ın yeteneği de o okuldaki müzik öğretmeni Sinan Arsel sayesinde keşfedildi. Sonra onunla çok ilgilendi. Okul bittikten sonra konuta gitmeyip her gün 1 saat ders veriyordu. 6 yaşında başladığı piyanoda birinci olarak Gnossienne kesimini baştan sona çaldı. Durum bu türlü olunca Azad Hoş Sanatlar Lisesi’nde okuyabilsin diye ortaokulun son sınıfında olağan okula aldık. Doğal tekrar okulun özel sınıfı olduğunu belirteyim. Otizm okulu bize çok şey kattı lakin bir sınıfta 4 öğrenci, 2 öğretmen olduğu için çocuk bağlantısız kalıyordu. Sonuçta o çocuklarda da bağlantı yok. Başından beri olağan okulda olsaydı her şey daha farklı olabilirdi. Ancak siz istediğiniz kadar bir şeyler anlatın birtakım şeyler yaşayarak öğrenilir. Canınızın yandığını yaşayarak öğreniyorsunuz. İyiyi kötüyü tekrar deneyimleyerek öğreniyorsunuz.”
‘AZAD İÇİN ÖLÜNCEYE KADAR ÖĞRENCİ OLURUM’
Azad’ın müzik eğitimi alabilmek için yetenek imtihanına girdiğini ve kazananlar ortasında 4. olduğunu söyleyen Çalgın, büyük bir heyecanla Hoş Sanatlar Lisesi’ne kayıt yaptırdıklarını anlatıyor. Lakin okulda yaşadıkları kasvetler nedeniyle, “Azad liseye başladığından beri ben de onunla birlikte öğrenci oldum” diyor anne Çalgın.
“Azad müziğin dışında akademik olarak en fazla ilkokul 3. sınıf düzeyinde. Yani lisede okuyor ancak başka dersleri yapamıyor. Bu halde olunca da sıkıldığı için birtakım sesler çıkartmaya başlıyor. Ya elinde kâğıt yırtıyor ya da kalkıp dolaşıyor. Zira müzik dersi dışında anlatılan hususları anlamıyor. O vakit da öğretmenler başka öğrencilerin dikkati dağılıyor diye haklı olarak istemiyor. Zira o çocuklar da üniversite imtihanına hazırlanıyor. Bir hami öğretmen olsa Azad’ı denetim edebilir ya da anlatılanları ona aktarır. Bu nedenle liseye başladığından beri ben de onunla öğrenci oldum. Birlikte gittik, birlikte geldik. Azad sınıftayken ben koridorda bekliyorum. Çok gürültü yaptığında beni çağırıyorlar, birlikte dolaşıyoruz. Biraz sancılı bir devir oldu bizim için lakin ben Azad için seve seve ölünceye kadar da öğrenci olurum…”
‘KİMSEYE SESİMİZİ DUYURAMADIK’
Azad’ın pandemiyle birlikte 2 yıldır okula gitmemesine karşın öğrendiği modülleri hiç unutmadığını söyleyen Çalgın, önümüzdeki yıl bir öğretmen takviyesiyle imtihana hazırlandığı takdirde Azad’ın çok şey başaracağına inanıyor:
“Hemen çabucak iki yıldır okula gidemiyoruz. Fakat 2 yıldır okula gitmediği halde çaldığı hiçbir parçayı unutmadı, duyduğu bütün sesleri, tınıları tanıyor. Azad güzel bir eğitim alırsa üniversiteyi kesinlikle kazanır. Bu mevzuda dayanağa gereksinimimiz var. Biz bunu kendi başımıza başaramayız. Azadın yine çalıştırılması lazım. İstekli öğretmenler boş saatlerinde vakitlerini ona ayırsalar çok şey değişir. Fakat bugüne kadar kimseye sesimizi duyuramadık. Bu denli yıl koşturduk ve bu emeklerin boşa gitmesini istemiyoruz. Bizim Azad’la birebir ilgilenecek bir öğretmene gereksinimimiz var.”
‘HALUK LEVENT’İ GÖRMEYİ BAŞINA TAKMIŞTI’
Oğlunun Haluk Levent’e olan hayranlığının kendisini duygulandırdığını da anlatan Çalgın, “Azad küçüklüğünden beri Haluk Levent’i görmeyi başına takmıştı. 2 yıl evvel Akçay’a gittiğimizde orada Haluk Levent’in afişlerini gördü. Bütün gün konsere gitmek için bize yapmadığını bırakmadı. Azad’ın ısrarıyla biletimiz olmadığı halde konser alanına gitmek zorunda kaldık. Kapıdaki görevlilere durumu anlatıp salona girmek için ricada bulunduk. Çabucak içeriye bir telefon açarak girmemize müsaade verdiler. Azad o gün hakikaten çok memnun oldu. Haluk Levent’i büyük bir heyecan ve hayranlıkla izledi. Hatta seyirciler ortasına geldiğinde ona ‘Haluk abi’ diye tekraren bağırdı lakin gürültüden sesini duyuramadı. O günden beri her fırsatta Haluk Levent’in ‘Yollarda bulurum seni’ müziğini söyler. diye ekliyor.
‘HEPSİNİN FARKLI YETENEKLERİ VE GEREKSİNİMLERİ VAR’
“Bizler yalnızca eğitimde değil toplumsal olarak da çok dertli bir süreç yaşıyoruz. Zira insanlara daima kendimizi anlatmak zorundayız” diyor Anne Çalgın. “Otizmin neden farkında olmalıyız?” sorumuza ise şöyle karşılık veriyor:
“Her otizmli çocuk birbirinden farklı. Tıpkı başka tüm çocuklar üzere hepsinin farklı yetenekleri ve muhtaçlıkları var. Farkında olmak onun sahip olduğu tek özelliğin ‘otizm’ olmadığını öğrenmenizi sağlar. Tıpkı Azad’ın müziğe olan yeteneği üzere. Bu yüzden daha uygun eğitim ve daha çok farkındalık gerekiyor. Biz özel ihtiyaçlı çocukları olan anneler daima çırpınıyoruz ancak bizi dinleyecek insan bulamıyoruz. Yılda bir iki kere farkındalık günleri yapılıyor. O günlerde bir hareketlenme oluyor ve sonra duruyor. Bunların sürdürülebilir olması lazım. Fakat bu formda dönüşür bu çocuklar…”
Kaynak: Gazeteduvar
