Bilim insanları, uzayda nadiren şahit olabilecekleri bir olayı gözlemlediler ve Dünya’dan yaklaşık 120 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir yıldızın son anlarını yakalamayı başardılar.
Uzayda gerçekleşen en dramatik ve şiddetli olaylardan biri olarak kabul edilen yıldız vefatları, hayli uzakta gerçekleştiği için gözlemlemek epeyce güç. Lakin bu sefer bilim insanları bir yıldızın vefat sürecini takip edebildiler.
Yıldız, kırmızı bir üstdev yıldızdı. Bilim insanları, yıldız patladığında Güneş’ten en az 10 kat daha büyük olduğunu söylüyorlar.
Gökbilimciler, ölmekte olan yıldızı son nefesinden yaklaşık 130 gün evvel keşfettiler. Hawaii Üniversitesi Astronomi Enstitüsü’nde bulunan Pan-STARRS teleskopu, 2020 yılında yıldızın bulunduğu bölgeden gelen parlak radyasyonu tespit etti. Akabinde, o yılın sonbaharında, araştırmacılar birebir noktada bir süpernovaya şahit oldular.
W. M. Keck Gözlemevi bir sanatkarın hazırladığı görüntüyü paylaşarak, ölmeden evvel şiddetli bir radyasyon yayan kırmızı süperdev yıldızın II. Tip süpernovaya dönüşmesini gösterdi:
Yıldız mevtini gözlemlemeyi başaran çalışmada yer alan California Üniversitesi’nden Wynn Jacobson-Galán, yaptığı açıklamada, “Bu, devasa yıldızların ölmeden birkaç dakika evvel ne yaptığına dair anlayışımızda bir atılım. Kırmızı bir süperdev yıldızda süpernova öncesi aktivitenin direkt tespiti, sıradan bir tip II süpernovada daha evvel hiç gözlemlenmemişti. Birinci sefer, kırmızı bir süperdev yıldızın patlamasını izledik” dedi.
Jacobson-Galán, yaptıkları müşahedenin kıymetini vurgulayarak kelamlarına şunları ekledi: “Bu keşifle ortaya çıkan tüm yeni bilinmeyenler beni çok heyecanlandırıyor. SN 2020tlf üzere daha fazla olayı tespit etmek, yıldız evriminin son aylarını nasıl tanımladığımızı değerli ölçüde etkileyecek” dedi.
Araştırmanın kıdemli müelliflerinden Raffaella Margutti ise yaptığı açıklamada, “Bu saatli bir bomba izlemek üzere. Ölmekte olan bir kırmızı üstdev yıldızda, şimdiye kadar böylesine parlak bir emisyon ürettiğini, akabinde çöktüğü ve yandığını gördüğümüz bu türlü şiddetli bir faaliyeti şimdiye kadar asla doğrulamamıştık” dedi.
Kaynak: Sözcü
