Kemik sıhhatimizi muhafazaya, kemik erimesi oluşmadan başlamamız gerektiğini belirten Biyokimya ve Anti-Aging Uzmanı Dr. Ayşegül Çoruhlu, ‘Bunun için beslenmeden uykuya kadar her türlü sıhhat teklifini uygulamaya çalışmak gerekir’ dedi.
Her ne kadar sert bir doku üzere görünse de kemiklerimiz de ilerleyen yaşla birlikte yıpranıp, zayıflıyor. Bilhassa kemik erimesi birdenbire çarpma ya da düşmeyle birlikte kemik kırıklarına yol açabiliyor. Üstelik iki yıldır yaşadığımız pandemi nedeniyle meskenlerde kapalı ve hareketsiz kalmamız bu sorunun daha yaygın görülmesine neden oluyor. Fakat erken devirde alınacak kolay önlemlerle ileri yaşlarda bu riski azaltmanın mümkün olduğunu belirten Biyokimya ve Anti-Aging Uzmanı Dr. Ayşegül Çoruhlu’ya kemik sıhhatimiz için dikkat edilmesi gereken noktaları sordum…
Ayşegül Çoruhlu
İşte kalsiyum kaynakları
Kemik erimesi ekseriyetle kalsiyum azlığı ile ilişkilendirilir. Sistemli süt eserleri tüketmek kemik erimesini önler mi?
Evet, kemik sıhhati denince akla çabucak kalsiyum gelir. Lakin kalsiyumun azlığı durumundan çok, kalsiyumun pozisyonunun nerede olduğu dikkate alınmalıdır. Kalsiyumun kemiğe gidebilmesi ve yediğimiz besinlerden kalsiyumun emilebilmesi için D vitaminine gereksinimimiz vardır. Klasik olarak süt eserlerinin kalsiyum kaynağı olduğu söylenir. Fakat bu yaklaşım son yıllarda değişmeye başlamıştır. Süt ve süt eserleri beraberlerinde birtakım sıhhat problemlerine sebep olabildikleri için, kalsiyum kaynağı olarak öbür besin kaynaklarını devreye sokmalıyız. Mesela susam üzere yağlı tohumlar uygun birer kalsiyum kaynağıdır. Kuruyemişler birebir halde. Sebzeler ve meyveleri de kemik sıhhati açısından soframızda bulundurmalıyız. Kemik yapısının oluşması için C vitamini de kıymetlidir. Kemikler için de gerekli olan kolajen de C vitamini ile daha âlâ yenilenir. Hasebiyle C vitamini içeren limon, kivi üzere zerzevat ve meyveler kemik sıhhatini müdafaada değerlidir. Osteoporoza kemik erimesi denirken, kemiğin üretim ve yıkım döngülerinin istikrarının değiştiği anlatılmak istenir. Kemikler, daima bir üretim ve yıkım geçirirler. Üretimin azalıp yıkımın artması osteoporoza sebep olur. Yapım-yıkım istikrarını, vitamin D ve kalsiyum dışında fosfor, magnezyum, parathormon (paratiroid bezleri tarafından salgılanan, kalsiyumu düzenlemeye yarayan hormon türü) üzere öteki biyokimyasal istikrarlar de tesirler. Bunların hepsinin istikrarda olması kemik sıhhati için kuraldır.
D vitamini çok kıymetli
D vitamini eksikliği ülkemizde yaygın bir sorun. Hasebiyle destek alırken nelere dikkat etmeliyiz?
Pandemi periyodunda meskende aylarca kapalı kaldık. Şu anda da kış mevsimini yaşıyoruz. Yani güneş ile temasımız azaldı. Halbuki güneş denince D vitaminine olan gereksinimimizi hatırlıyoruz. D vitamini takviyesinin osteoporozla bağlantısını yıllardır biliyoruz. Yaşlanmayla bir arada osteoporoz riskimiz artar. Yalnızca bayanlar değil, erkekler de kemik erimesi riskini taşır. Covid, kanser dahil tüm hastalıklara karşı riskimizin azalmasındaki ortak hissede da D vitaminidir. Bu yüzden D vitamini kıymetinizi ölçtürmeyi ihmal etmeyin. Çünkü eksikse hekiminiz destek eder.
Ömür üslubu değişikliği kaide
Kemik sıhhatimizi nasıl koruyabiliriz?
Kemik sıhhatini müdafaaya, kemik erimesi olmadan başlamalıyız. Beslenme ve ömür formundaki şimdiye kadarki sağlıklı teklifler kemik sıhhatini korumak için de gereklidir. Hayvansal besinin az, kolay ve işlenmiş karbonhidratların olmadığı, bitkisel besinlerin ve sağlıklı yağların olduğu bir beslenme kemik sıhhati için ülküdür. Dünyada, uzun yaşayan insanlarından oluşan bölgelere bakıldığında, buradaki insanların, bol güneşlenerek ve bol bitkisel beslenerek ve mümkün olduğunca hareketli bir hayat içinde uzun yaşadıkları görülür. Blue Zones (Mavi Bölgeler) olarak isimlendirilen bu coğrafik bölgelerde yaşayanların sağlam bir kemik yapısına sahip olmaları bu türlü bir ömür biçimine bağlıdır.
Osteoporoz nasıl anlaşılır?
Kemik sıhhatini denetim için kemik yoğunluğu ölçümü yapılır. Fakat vitamin D, kalsiyum-iyonize kalsiyum, fosfor, magnezyum da ölçülmelidir. İsimleri; CTX ve NTX olan testler ise, kemik yıkımı artıklarının fazla olup olmadığını bize gösterir. Bayanlar için menopoz sonrası osteoporoz riski artar. Menopoz sonrası kemik yoğunluğu ölçümü önerilir.
Yürüyüşü ihmal etmeyin
İdmanın kemik sıhhatine ne üzere katkıları olur?
İdmanın kemik sıhhati için kıymeti büyük. Kemik üretimi ve yıkımı istikrarında, antrenman imali artırmak tarafında çalışır. Hareket ederken yarattığımız hafif yük kemikler için uyarıcı bir tesir yaratır. Uzaya giden astronotların birkaç hafta içinde, ileri kemik kaybı yaşar. Bunun temel sebebi yer çekimi olmayan ortamda kemiklerin üzerine yük binmemesindendir. Buradan anlayacağımız hafif tempolu koşu yahut yürüyüşün kemik üretimini uyardığıdır. Hareket halinde kemikler üzerindeki yük artar ve kemik hafif darbeler almış üzere olur. Ayağınızı vuran ayakkabının, vakitle ayağınızda küçük kemik çıkıntıları oluşturduğunu gözlemlemişsinizdir.
Kaynak: Sözcü
