Bankacılık kaynakları kamu bankalarının müşterilerini dövizden TL’ye geçirmek için çalışanlarına performans gayesi koyduğunu aktardı.
İngiliz haber ajansı Reuters’ta yer alan teze nazaran Türkiye’deki kamu bankaları dövizden TL’ye geçişi hızlandırmak için için işçilerine performans gayesi koydu.
TL’deki rekor bedel kaybına tahlil için getirilen kur muhafazalı mevduata geçiş şimdi iktisat idaresinin beklediği düzeylere ulaşmazken, “TL’yi müdafaa savaşı” dövizden TL’ye geçişi sağlamaları için çalışanlarına performans maksadı koyan kamu bankaları öncülüğünde devam ediyor.
Dalda küçük ve orta ölçekli birtakım bankalar TCMB’nin TL’ye gereğince dönüş yapmayanlar için getirdiği yüzde 1,5 kurul cezalandırmasına maruz kalmamak için müşterilerine yüksek oranla mevduat önererek daha fazla döviz mevduatın TL’ye dönemisin özendirmeye çalışıyor. Bankalar böylelikle, TCMB’nin cezalandırmasından kaçınmaya çalışıyor.
Bahse yakın bankacılık kaynaklarının verdiği bilgiye nazaran, dövizden çözülmeyi teşvik etmek için kamu bankaları her çalışanına performans maksadı koyarken, kamu bankalarının kendi ortalarında da ağır rekabet devam ediyor.
TL’deki kıymet kaybının önüne geçmek ve TL’yi özendirmek için 20 Aralık’ta kur muhafazalı TL mevduat hesabı açıklanmış ve çabucak akabinde eser devreye alınmıştı.
PERFORMANS KRİTERİ OLARAK EKLENDİ
Bir bankacılık kaynağı, “Dövizden TL’ye geçiş, çalışanlara performans kriteri olarak eklendi. Günde tekraren aranıp ne kadar geçiş yaptığımız soruluyor. Birebir vakitte öbür kamu bankalarının istatistikleri veriliyor” dedi.
Bir kamu bankası şube çalışanı da, “DTH’tan TL cinsi mevduata dönüşüm performans kriteri olarak belirlendi. Tüm çalışanlara bu kriter uygulanıyor. Uygulama kamu genelinde kısa müddet evvel başladı ve bu kriterin kıymeti tüm çalışanlara açıklandı” dedi.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin son açıkladığı datalara nazaran kur muhafazalı mevduat uygulamasından 130 milyar TL’nin üzerinde kullanım oldu ve bunun yaklaşık yüzde 15’i DTH’lardan geldi.
Öte yandan bireysellerin akabinde bu hafta başında kurumsallar için de dövizden TL’ye geçiş teşvik edilirken, buradaki kur riski tekrar kamu tarafından üstlenilmiş olacak.
Kurumsallara sağlanan son düzenlemenin akabinde ihracat yapan bir şirketten yetkili bir kamu bankası ile çalıştığını belirterek, “Ürünlerimizin neredeyse tamamını ihracat ettiğimiz için döviz hesabım var. Bu hafta banka yetkilileri ziyaret ederek hesabımın bir kısmını TL’ye döndürmemi istedi. Hammaddeyi döviz ile alıyorum, ihracatı yapıp geliri döviz ile tahsil ediyorum. Bunun teknik olarak mümkün olmayacağını anlattım lakin ikna edilmem için hayli uğraş gösterildi” diye konuştu.
Öte yandan hususa yakın bir öteki kaynak ise 5 milyon dolar ve üstü mevduatı bulanan müşterilere bazen genel müdür düzeyinde bile ulaşıldığını söyledi.
KİMİ BANKALA YÜZDE 26’YA KADAR FAİZ VERİYOR
TL hesaplardan kur muhafazalı mevduata geçişte faiz yüzde 14 artı en fazla yüzde 3 olarak belirlenirken, dövizden geçişte bir hudut belirlenmemesi ise bilhassa kimi özel bankalarda mevduat faizini üst taşıdı.
Kamu bankalarında mevduat faizi yüzde 18’e ulaşırken, özel bankalarda ise yüzde 26’ya kadar yükseldi.
Hazine, Ziraat Bankası Vakıfbank ve Halkbank mevzu ile ilgili yorum yapmadı
TCMB TL’YE GEÇİŞ SAĞLAMAYAN BANKALARI CEZALANDIRACAK
TCMB dövizden TL’ye dönen meblağ için TL zarurî karşılık uygulamasından istisna getirmiş, akabinde ise DTH’tan TL’ye dönüşen fiyatların bir kısmı için daha yüksek zarurî karşılık faizi ödeyeceğini açıklamıştı.
Fakat banka bu teşviğin yanında DTH dönüşümü sağlamayan bankalar için ise cezalandırma niteliğinde bir uygulamaya gitmişti.
TCMB nezdindeki zarurî karşılık döviz mevduat hesaplarında döviz olarak tutulan kısmına ait olarak dolar ve euro cinsinde yıllık yüzde 1.5 oranında kurul getirildi. Lakin TCMB’nin Cuma günü bankalara gönderdiği yazı ile, komite uygulaması yüzde 10 oranında DTH dönüşüm oranı için 21 Ocak tarihini 15 Nisan’a erteledi. TCMB yüzde 20 oranında dönüşüm için daha evvel 18 Mart olarak belirlediği tarihi de 8 Temmuz’a öteledi.
Üst seviye bir bankacı “Hâlâ büyük bankalar için bu oranda bir DTH’tan TL’ye dönüşü yakalamak yeni bir teşvik olmadan mümkün değil” dedi ve ekledi:
“Daha küçük ölçekli bir banka için bu kurulu ödemek yerine, daha çok TL mevduat faizi vererek DTH dönüşümü sağlamak ve kuruldan kurtulmak mümkün olabilir… Bu bankaya da müşteri memnuniyeti getirir, zira müşteri yüzde 20-25’in üzerinde mevduat getirisi elde edebilir. Banka da TCMB yerine aslında ödeyeceği fiyatı müşterisine verir.”
Bir öbür bankacılık kaynağı da, bunun hem küçük bankalar için fon toplamak ismine mantıklı bir adım olduğunu hem de yüksek faiz vererek DTH’tan çözülmeyi teşvik ederek yüzde 1.5 oranındaki komite ödemesinden kurtulabileceğini söz etti. (REUTERS)
Kaynak: Sözcü
