IMF, “Gelişmekte olan ekonomiler Fed’in sıkılaşmasına hazırlanmalı” dedi. IMF, Fed’in beklenenden daha süratli biçimde faiz artışlarına gitmesinin finansal piyasaları sarsabileceğine, gelişmekte olan ülkelerde sermaye çıkışlarına ve para ünitelerinde kıymet kayıplarına neden olabileceğine dikkat çekti.
ABD Merkez Bankası (Fed) faiz artırmaya hazırlanırken, Memleketler arası Para Fonu’ndan (IMF) gelişmekte olan ülkeler için ihtar geldi.
IMF’nin internet sitesinde “Gelişmekte olan ekonomiler Fed’in sıkılaşmasına hazırlanmalı” başlığıyla yayımlanan yazıda, Fed’in beklenenden daha süratli halde faiz artışlarına gitmesinin finansal piyasaları sarsabileceği ve global olarak finansal şartları sıkılaştırabileceği belirtildi.
Yazıda, bu gelişmelerin, ABD’de talep düşüşünün yanı sıra gelişmekte olan ülkelerde sermaye çıkışlarına ve para ünitelerinde bedel kayıplarına neden olabileceğine dikkat çekildi.
Yüzde 36’lık enflasyona karşın yüzde 14’lük siyaset faizine sahip olan Türkiye, gelişmekte olan ülkeler ortasında gerçek faizin en düşük olduğu ülke pozisyonunda.
‘DURUM DEĞİŞTİ’
Yazıdan satır başları şöyle:
*Geçen yılın büyük kısmında, istikrarsız ekonomik toparlanma ve arz darboğazlarında yavaş bir çözülme şartlarında yatırımcılar ABD enflasyonunda süreksiz bir yükselişi fiyatladı lakin artık durum değişti.
*Fiyat artış suratı, son 40 yılın en yüksek düzeyinde ve sıkı işgücü piyasası fiyat artışlarını beraberinde getirmeye başladı. Omicron varyantı, enflasyonda arz taraflı baskılara dair dertleri artırdı. Fed, geçen ay varlık alımlarını azaltma suratını artırma kararı alırken enflasyondaki gelişmelere temel faktör olarak olarak işaret etti.
BELİRSİZLİKLER ARTTI
*Bu gelişmeler, gelişmekte olan ülkelerdeki belirsizlikleri artırdı. Bu ülkeler, hem enflasyonda hem de kamu borçlarında yükselişle karşı karşıya. Gelişmekte olan ülkelerde kamu borçlarının ulusal gelire oranında son iki yılda ortalama 10 puanlık artış var ve 2021’de ortalama oran yüzde 64’e ulaştı. Bu ülkelerin ekonomilerindeki toparlanma ve iş gücü piyasaları, ABD’ye kıyasla daha zayıf.
*Dolar cinsi borçlanma maliyetleri birçok ülke için düşük kalmaya devam etse de, enflasyon tasaları nedeniyle ortalarında Brezilya, Rusya ve Güney Afrika’nın da olduğu birtakım ülkeler faiz artırmaya başladı.
*ABD’de büyümenin güçlü olmasını beklemeye devam ediyoruz. Enflasyon, tedarik zincirindeki sıkıntıların hafiflemesi ve mali daralmanın talebi baskılamasıyla 2022’nin ikinci yarısında muhtemelen yavaşlayacaktır. Fed’in faizleri daha süratli artıracağı formundaki yönlendirmesi, ekonomik görünüme dair piyasa değerlendirmesinde önemli bir değişikliğe neden olmadı.
BEKLENENDEN DAHA SÜRATLİ FAİZ ARTIŞI OLURSA…
*Tarih, sıkılaştırmanın kademeli, bağlantısı yeterli yapılmış ve güçlenen bir toparlanmaya karşılık olması durumunda, gelişmekte olan piyasalar üzerindeki tesirlerin muhtemelen yumuşak olduğunu gösteriyor. Bu türlü bir durumda da gelişen ülke para üniteleri kıymet kaybedebilir ancak dış talep, artan finansal maliyetlerin tesirini telafi edebilir.
*Öte yandan, ABD’de fiyat enflasyonunun daha geniş tabanlı olması ya da arz darboğazlarının devam etmesi, fiyatların beklenenden daha fazla artmasına neden olup enflasyonun daha da hızlanmasına neden olabilir. Böylesi bir durumda, Fed’in daha süratli faiz artırması finansal piyasaları sarsabilir ve global ölçekte finansal şartları sıkılaştırabilir. Bu gelişmeler, ABD’de talep düşüşünün ve ticaret yanı sıra gelişmekte olan ülkelerde sermaye çıkışlarına ve para ünitelerinde kıymet kayıplarına neden olabileceğine dikkat çekildi.
Kaynak: Sözcü
