Dövize endeksli mevduata geçiş daha çok Türk Lirası hesaplardan gerçekleşince sisteme 90 milyar dolar kıymetinde döviz hesabı bulunan şirketler de dahil edildi.
Döviz hesaplarının TL mevduata dönüşüm asıllarında değişiklik yapıldı. Resmi Gazete’de yayımlanan bildiriye nazaran şirket ve kurumlar da artık döviz ve altın hesabını TL mevduata dönüştürebilecek. Hukukî bireyler 6 ay yahut bir yıl vadeli TL mevduat hesabı açabilecek. Son yılların en büyük paha kaybı sonrasında TL’yi destekleme ismine getirilen Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) hesaplarının büyüklüğü 107 milyar TL’nin üzerine çıksa da, bireylerin yüksek enflasyon ve belirsizlik nedeniyle döviz bozdurarak yeni sisteme geçişi epeyce düşük kaldı. Sisteme geçiş daha çok TL hesaplardan gerçekleşince ve bireylerin döviz hesaplarından yana beklenti tutmayınca ibre kurumsal hesaplara döndü.
PARAYI 6 AY BAĞLAMAZLAR
Lakin gerçek bölümün gerek ithalat talebi gerekse döviz borçları için muhtaçlık duyduğu nakdi 6 ay ya da 1 yıl için mevduata bağlamaları mümkün görünmüyor. Hakikaten mevcut döviz ve altın mevduatlarının vadelere nazaran dağılımı incelendiğinde de döviz mevduatında 6 ay ve üzeri vadelerin toplamdan yüzde 2 hisse, altın mevduatının ise yüzde 4.4 hisse aldığı görülüyor. Şirketlerin döviz mevduatlarının yüzde 98’i vadesiz ve 6 aydan kısa vadeli hesaplarda tutuluyor.
DÖVİZİN %41’İ VADESİZDE
Merkez Bankası datalarına nazaran 31 Aralık prestijiyle hükmî bireylerin 90 milyar dolar pahasında döviz hesabı bulunuyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ise Kasım 2021 prestijiyle hukukî bireylerin 6 ay yahut 1 yıl vadeli döviz tevdiat hesaplarında 1 milyar 673 milyon dolar pahasında döviz bulunduğunu gösteriyor. Döviz mevduatın yüzde 41.4 vadesiz hesaplarda, yüzde 56.6’sı ise bankaların 6 aydan kısa vadeli hesaplarında tutuluyor. Münasebetiyle, şirketlerden talep gelse de toplam döviz arzı ve talebi üzerinde rastgele bir müspet yahut negatif tesir yaratması beklenmiyor.
İthalat ve borçları için dövize yöneliyorlar
■ Şirketlerin döviz durumlarının çok değerli oranda ithalat talebi ve döviz borçlarıyla alakalı olduğunu belirten Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan, şirketlerin açık döviz konumlarını korumak maksadıyla hedge gayeli süreçler yapabildiklerini, kendi nakit akışlarını doğal yolla yönetmek ismine da gerekli ölçüde dövizi borç ödemesi yahut ithalatlarını karşılamak maksatlı olarak temin ettiklerini söyledi. Hasebiyle şirketler için spekülatif bir talepten bahsedilemeyeceğini söz eden Erkan “Bireysel tarafta döviz talebi ise daha çok kur ve enflasyondan korunma hedefli olarak gerçekleşmektedir” dedi.
Kaynak: Sözcü
