Birinci çeyrekte tüketim harcamaları güçlü Araba Distribütörleri Derneği (ODD) datalarına nazaran, araba ve hafif ticari araç satışı Mart’ta yıllık bazda %92.8 oranında artarak 96.4 bin oldu. Bu yüksek artışta geçen sene pandeminin başındaki yavaşlamanın yarattığı baz tesiri de tesirli oldu. Lakin bilgileri mevsim ve takvim etkilerinden arındırdığımızda da uzun müddettir artış eğiliminde olan satış bedellerinin tarihi olarak yüksek düzeylere ulaştığını görüyoruz.
Yerli ve ithal araba ayrıntısına baktığımızda, iki grupta da satışların yüksek olduğu görülüyor. Ama geçtiğimiz yıl tarihsel düzeylere nazaran düşük seyreden ithal oto satışlarının son üç ayda besbelli olarak hızlanması dikkat çekiyor. Bu gelişmede iç talebin güçlü olmasının yanında, enflasyon beklentilerindeki bozulmanın bilhassa döviz kuruna daha hassas olan ithal arabalarda talebi öne çekmesi tesirli olmuş olabilir. Önümüzdeki periyotta kur artışları ve tedarik zincirindeki zorlukların yol açtığı maliyet baskıları fiyatlarda yükselişe ve araba satışlarında yavaşlamaya yol açabilir. TCMB’nin haftalık olarak yayımladığı kredi kartı harcama dataları, perakende satışlar için öncü gösterge olmaktadır. En son 26 Mart haftası için açıklanan bilgiler, toplam kredi kartı harcamalarının son dört haftalık ortalamasının geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran %42 arttığını gösteriyor. Nominal olan bu paha enflasyondan da etkilenmektedir. Ayrıyeten geçen sene Mart-Nisan aylarında pandemi sebebiyle harcamaların sert biçimde düşmesi büyük bir baz tesirine yol açmaktadır. Bu sebepten, kredi kartı harcamalarını enflasyondan ve mevsim ve takvim tesirlerinden arındırıp aylık bir gerçek gösterge elde ettik. (Hesaplamayı yaparken toplam harcamalardan, BES ve kamu/vergi ödemelerini de çıkarttık.) Perakende hacim endeksiyle korelasyonu yüksek olan bu gösterge, Aralık ayındaki daralmanın ve Ocak’taki durağan seyrin akabinde, perakende satış hacminin Şubat ve Mart aylarında arttığına işaret ediyor. Sonuç olarak göstergeler birinci çeyrekte tüketim harcamalarının güçlü artış kaydettiğini ortaya koyuyor. Bu da bilhassa sanayi üretiminin öncü göstergeleriyle tutarlıdır. Bununla birlikte arz istikametli ögelere bağlı fiyat artışları ve finansal şartlardaki sıkılaşma uzun müddetli olursa, ikinci çeyrekte gerçek tüketim ve GSYH çeyreklik bazda daralabilir. Baz etkisi sebebiyle bu çeyrekte yıllık büyüme büyük ihtimalle çift haneli olacaktır.
Haftanın data gündemi Mart ayı enflasyon dataları bugün saat 10:00’da açıklanacak. Aylık tüketici enflasyonunun, piyasa beklentisi doğrultusunda %1 olacağını ve %15.6 olan yıllık enflasyon bu ay %16.1’e yükseleceğini kestirim ediyoruz. Bu artışta güçlü iç talep, hammadde fiyatlarındaki yükseliş ve pandemiye bağlı maliyet artışları belirleyici olacak. Bunun sonucunda Şubat’ta %16.2 olan C endeksine nazaran yıllık çekirdek enflasyonun bu ay %16.6’ya gelmesini bekliyoruz.
Son döviz kuru artışının tesirlerinin gelecek aydan itibaren görüleceğini ve çekirdek enflasyondaki yükselişin Nisan-Mayıs aylarında hızlanacağını düşünüyoruz. Bu hafta ayrıyeten, yurtiçinde Mart ayı Hazine nakit gerçekleşmeleri (Çarşamba) ve TCMB aylık beklenti anketi (Cuma) yayımlanacak. ABD’de ise bu hafta Mart ayı imalat dışı ISM endeksi (bugün), son Fed toplantısının tutanakları (Çarşamba) ve Mart ayı üretici fiyatları (Cuma) açıklanacak. Geçen hafta açıklanan imalat sanayi ISM 64.7 ile son 37 yılın en yüksek pahasını almıştı. Hizmet bölümünün de toparlanması ve imalat dışı endeksin 55.3’ten 58.5’e yükselmesi bekleniyor. Yıllık ÜFE enflasyonun ise %2.8’den %3.8’e yükseleceği varsayım ediliyor. Bu hafta ayrıyeten IMF ve Dünya Bankası’nın periyodik toplantıları yapılacak ve Perşembe günü Fed Lideri Powell da bir konuşma yapacak.
Piyasalarda bugün ABD’de tarım dışı istihdamın Mart ayında 916 bin ile 650 bin olan beklentinin de üzerinde çok güçlü bir artış kaydetti. Evvelki aydaki artış da 379 binden 468 bine revize edildi. İş gücüne iştirak oranı %61.5’e yavaşça yükselirken, işsizlik oranı %6.2’den %6.0’ya geriledi. Global pay senedi piyasaları paskalya tatili sebebiyle birçok ülkede kapalıydı. Başka varlık fiyatları genel olarak sakindi. 10 yıllık ABD tahvil faizi %1.70 düzeyinin civarında seyretti. EUR/USD yataya yakın kaldıktan sonra bu sabah 1.1765 düzeylerinde başladı. Brent petrol fiyatı 64 doların biraz üzerinde kaldı. Ons altın fiyatı da fazla değişmeyerek 1725 dolar seviyelerinde kaldı Türkiye’de ise Cuma günü, AK Parti’nin iktisada ait yeni düzenlemeler içeren kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu. Teklifte %20 olarak uygulanan 2021 yılı için kurumlar vergisinin %25, 2022 için ise %23 olarak uygulanması öngörüldü. Geçen yılın 105 milyar TL düzeyindeki toplam kurumlar vergisi ile hesaplandığında, bu düzenlemenin bütçeye katkısı 26 milyar TL (GSYH’nın %0.4’ü) gibi epey yüksek bir düzeyde oluyor. USD/TL Cuma sabahı aşağı gelmeyi sürdürerek 8.00 düzeyinin altına değdikten sonra üst döndü. Güçlü gelen ABD istihdam datalarının akabinde daha da yükselen kur bu sabah 8.20 düzeylerinde haftaya başladı. 5 yıllık Türkiye CDS primi Cuma günü yatay seyrederek 457 baz puan oldu. 2 yıllık tahvil faizi ise 21 baz puan düşüşle %18.55 düzeyine geriledi.”
Kaynak: QNB Finansbank