Türk-İş datalarına nazaran, 2021 Aralık’ta açlık sonu 4 bin lirayı, yoksulluk sonu 13 bin lirayı aştı. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 4 bin 926 TL’ye çıktı. 2022 asgari fiyatı vatandaşın eline geçmeden eridi.
Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) 2021 Aralık’a ait açlık ve yoksulluk sonu bilgilerini açıkladı.
Buna nazaran, dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması fiyatı (açlık sınırı) 4 bin 13 TL’ye çıktı.
Besin harcaması ile birlikte giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi muhtaçlıklar için yapılması mecburî öteki aylık harcamalarının toplam meblağı ise (yoksulluk sınırı) 13 bin 72 TL’ye yükseldi.
Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 4 bin 926 TL’ye çıktı.
‘ASGARİ FİYATTAKİ ARTIŞ GÖLGEDE KALDI’
Türk-İş’ten yapılan yazılı açıklamada, “İşçi ve ailesinin kıymetli ve birçok vakit tek geliri olan asgari fiyat bu süreçte aylık net 2 bin 825,90 TL’den 4 bin 253,40 TL’ye yükseldi. Bir evvelki yılda geçerli olan asgari fiyata kıyasla aylık net 1.427,50 TL ve yüzde 50,51 oranındaki artış, bu ay gerçekleşen fiyatların gölgesinde kaldı” denildi.
Dört kişilik bir ailenin yalnızca besin harcamasının (mutfak masrafı) geçen aya nazaran 822 TL arttığına dikkat çeken Türk-İş, “Sadece aylık toplam harcama fiyatındaki artış ise 2 bin 677 TL’dir. Fiyatlı çalışanın mutfağında ve aile bütçesinde tabir yerindeyse bu ay sarsıntı yaşanmıştır” açıklamasını yaptı.
‘EK BİR ÖDEME YAPILMASI KAÇINILMAZ OLDU’
Açıklamada, “Ortaya çıkan yoksulluğun giderilmesi için ek bir ödemenin yapılması ve toplumsal önlemlerin alınması kaçınılmazdır. Yıllık artış mutfak harcamasında 1.423 TL ve toplam harcama olarak 4 bin 636 TL’dir.
Mecburî gereksinimler için geçen yıla nazaran yapılması gereken ek harcama meblağı kadar hane halkı gelirinde artış sağlanamadığı durumda ortadaki fark daha fazla yoksullaşmadır.
Fiyatlı çalışanların borçlanarak ortadaki farkı ötelemeye çalışması da tahlil değildir. Fiyatlı çalışanların kullandığı gereksinim kredisi ile kredi kartı borcunun faizi çok yüksektir” tabirlerine yer aldı.
BESİN ENFLASYONU 12 AYDA YÜZDE 55 ARTTI
TÜRK-İş’in bilgileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Aralık 2021 itibariyle şu biçimde gelişti:
• Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama fiyatı bir evvelki aya nazaran rekor bir artışla yüzde 25,75 oranında gerçekleşti.
• Besin enflasyonunda son on iki ay itibariyle artış oranı ise yüzde 54,96 oldu.
• Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 23,72 olarak hesaplandı.
• Süt, yoğurt, peynir kümesinde; başta süt olmak üzere bütün markaların eser çeşitlerinde yüksek oranda artış gerçekleşti. Sütte bir aylık artış yüzde 35,3 olarak hesaplandı. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 135 TL oldu.
• Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat eserlerinin bulunduğu kümede; kıyma ve kuşbaşı et ile tavuk fiyatı artarken, sakatat (ciğer, böbrek, yürek) eserlerinden yalnızca dana ciğeri fiyatı arttı.
YUMURTANIN TANESİ 1,80 TL’YE YÜKSELDİ
• Kıyma ve kuşbaşı et kilogram fiyatı ortalama 30 TL (yüzde 26,1) arttı. Tavuktaki artış yüzde 17,1 oldu. Fiyat artışlarından balık da hissesini aldı ve ortalama kilogram fiyatı arttı.
• Hesaplamada tekrar hamsi, istavrit üzere nispeten bol ve ucuz balık çeşidi dikkate alındı. Geçen ay 120 TL olan ithal somon kilogram fiyatı bu ay 190 TL etiket fiyatıyla tezgâhta yer aldı.
• Yumurtanın tanesi 1,30 TL’den 1,80 TL’ye yükseldi. Bakliyat eserlerinden (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) bilhassa ithal edilenler, döviz kurundaki artışa paralel daha kıymetli olurken, dövizdeki düşüş eser fiyatlarına yansımadı.
Kaynak: Sözcü
