Türkiye’nin en büyük personel konfederasyonu Türk-İş, ocak ayına ait ‘Açlık ve Yoksulluk Hududu Araştırması’ sonuçlarını açıkladı. Birinci sefer ‘yeni beslenme kalıbı’na nazaran yapılan hesaplamaya nazaran açlık sonu şimdiden asgari fiyata ulaştı.
Rapordaki datalara nazaran;
???? Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması meblağı (açlık sınırı) 4.249 TL’ye,
???? Besin harcaması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi muhtaçlıklar için yapılması mecburî başka aylık harcamalarının toplam fiyatı (yoksulluk sınırı) 13.843,50 TL’ye,
???? Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 5.587,79 TL’ye yükseldi.
ENFLASYON YÜZDE 59,67 OLARAK HESAPLANDI
Türk-İş’in bilgileri temel alındığında “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Ocak 2022 itibariyle şu biçimde gelişti:
????Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama fiyatındaki artış bir evvelki aya nazaran yüzde 3,71 oranında gerçekleşti.
????Son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 59,67 olarak hesaplandı.
BESİN HARCAMALARINDAKİ DEĞİŞİM
Türk-İş hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara nazaran, besin eserlerinde Ocak 2022 itibariyle gözlenen değişim -harcama kümelerine göre- şu halde oldu:
● Süt, yoğurt, peynir kümesinde;
Süt fiyatlarında Ocak ayının birinci haftasında promosyon indirimler yapılsa da ay sonunda, geçen ay olduğu üzere tekrar litrede 12 TL düzeylerine çıktı. Peynir ve yoğurtta geçen ay gelen yüksek artırımları, bu ay raflarda görece daha az yer kaplayan markaların hudutlu fiyat artışları takip etti.
● Et, tavuk, balık, kurubaklagil, yağlı tohum eserlerinin bulunduğu kümede;
Dana kıyma, kuşbaşı et ve balık fiyatı az bir artış gösterirken kuzu kuşbaşı fiyatında yüzde 15’lik artış gözlemlendi. Balıklardan hamsinin fiyatı sabit kalırken öbür balık cinslerinin fiyatlarında hudutlu değişimler gözlendi. Tavuk fiyatı sabit kaldı. Yumurtanın tanesi fiyat düşüşü ile 1,20 TL’ye kadar geriledi. Bakliyat eserlerinden nohut ve yeşil mercimekte fiyat azalışları görüldü. Bunun yanında kırmızı mercimek ve kuru fasulyede -özellikle ithal olanlarda- bir ölçü artış gerçekleşti. Bakliyat eserlerinde son hafta itibariyle promosyon indirim gözlemlenmedi. Yağlı tohumlarda (sert kabuklu yemişler) ise hudutlu seviyede bir fiyat azalışı tespit edildi.
● Ekmek ve tahıllar kümesinde;
Ekmeğin fiyatında bu ay bir değişim gözlemlenmedi. Öteki yandan, önümüzdeki aylarda simitle birlikte ekmek fiyatlarında da –yükselen girdi maliyetleri nedeniyle- artış olması ihtimali kamuoyunda tartışılmaya başlandı. Bu harcama kümesinde yer alan besin kalemlerinden bulgurda fiyat sabit kalırken, pirinç, un ve irmikte az bir ölçü fiyat artışı yaşandı. Dar gelirlilerin sıklıkla tükettiği makarnada artış %17 olarak gerçekleşti.
● Taze sebze-meyve kümesinde;
Taze sebze-meyve ortalama fiyatları bu ay yeniden artış gösterdi. İçerisinde lahana, ıspanak üzere yeşil yapraklıların olduğu zerzevat kümesi ile maydanoz, kıvırcık üzere salata yeşilliklerinin olduğu zerzevat kümesinde artış tesirli oldu. Ortalama yurttaşın sofrasında yükü görece yüksek olan patatesin fiyatında bu ay bir ölçü düşüş yaşanırken geriye kalan sebzelerin ortalama fiyatları bir ölçü arttı. Her vakit olduğu üzere pazarda sıklıkla bulunan eserler temel alınarak hesaplama yapıldı. Bu ay sert geçen kışın tesiriyle tezgâhlarda çeşitlilik azalmaya başladı. 19 zerzevat ve 5 meyve olmak üzere toplamda temel 24 eserdeki fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı.
● Temel yağ eserlerinin bulunduğu kümede;
Margarinin fiyatı sonlu bir seviyede artarken tereyağı fiyatında neredeyse artış olmadı. Ayçiçek yağı sabit kalırken zeytinyağında %11’lik bir artış oldu. Lakin raflarda ayçiçek yağı marka çeşitliliğinde azalış gözlemlendi.
● Son küme içinde yer alan besin hususlarından;
Siyah ve yeşil zeytin fiyatında değişim olmadı. Şeker, bal ve reçel fiyatlarında az ölçüde artış gözlemlenirken pekmez fiyatındaki düşüş sonlu oldu. Tuz fiyatı artarken baharatların ortalama fiyatı düştü. Çay fiyatı değişmedi. Ihlamurdaki fiyat düşüşü sonlu oldu. Çeşitli salça markalarında indirim gözlemlendi. (EKONOMİ SERVİSİ)
Kaynak: Gazeteduvar
