Enflasyonu oranı artıyor, gerisi arkasına gelen zamlarlar vatandaşın beli bükülüyor. Enflasyon oranı beklentisi Aralık ayı için TÜFE’nin ortalama yüzde 9’lar civarında artacağı tarafında oluştu. TÜFE’nin Aralık ayında yüzde 9 artması halinde 2021 yılı Temmuz-Aralık devrini kapsayan 6 aylık TÜFE yüzde 20.42’ye, yıllık enflasyon da yüzde 30.59’a çıkacak. Aralık ayı enflasyon oranı TÜİK tarafından 3 Ocak 2021 Pazartesi günü saat 10:00’da açıklanacak.
Enflasyon oranı her ay vatandaşlar tarafından tasa içerisinde bekleniyor. Enflasyon oranı varsayımında bulunan uzmanların belirttiği sayılar yüzde 26,4 ila yüzde 37,3 ortasında değişiyor. TÜFE en son Mayıs 2003 periyodunda yüzde 30.7 artış kaydetmişti.
ENFLASYON ORANI NE VAKİT AÇIKLANACAK?
Aralık ayı enflasyon TÜİK tarafından 3 Ocak 2021 Pazartesi günü duyurulacak. Saat 10:00’da bilgilerin açıklanması bekleniyor.
ENFLASYON ORANI BEKLENTİSİ KAÇ?
İstanbul Ticaret Odası (İTO) İstanbul’da perakende fiyatların aralık ayında yüzde 9.65 arttığını hesaplamıştı. İstanbul’daki artış Türkiye genelindeki fiyat artışıyla büyük ölçüde örtüşüyor. Ekonomistlerin kestirimleri de aralıkta TÜFE’nin ortalama yüzde 9’lar civarında artacağı tarafında oluştu. TÜFE’nin Aralık ayında yüzde 9 artması halinde 2021 yılı Temmuz-Aralık devrini kapsayan 6 aylık TÜFE yüzde 20.42’ye, yıllık enflasyon da yüzde 30.59’a çıkacak.
REUTERS ARALIK AYI ENFLASYON BEKLENTİSİ ANKETİNİ AÇIKLADI
Reuters’ın 13 iştirakçiyle gerçekleştirdiği ankette Aralık ayı için yıllık enflasyon iddiaları yüzde 26,4 ila yüzde 37,3 ortasında değişiyor. TÜFE en son Mayıs 2003 periyodunda yüzde 30.7 artış kaydetmişti. Aylık enflasyonun ise yüzde 9 düzeyinde gerçekleşmesi bekleniyor, iddialar yüzde 5,5 ila yüzde 14,6 bandında yer alıyor.
Ankara’da besin fiyatlarının aylık yüzde 25 arttığını, yıllık olarak Kasım’daki yüzde 27’den Aralık’ta yüzde 55’e yükseldiğini açıklayan Türk-İş’e nazaran besin enflasyonunda en son “Kasım 1987 seçimlerini izleyen Aralık 1987’de” bu derece yüksek bir artış gerçekleşmişti.
‘OCAKTA HAFİF GERİLEYEBİLİR’
TL’deki süratli paha kabının besin, çekirdek mal ve güç fiyatlarına yansımalarıyla Aralık’ta çift haneli bir enflasyon sayısı görülebileceğini tabir eden Gedik Yatırım Ekonomisti Serkan Gönençler, kurun aktüel düzeylerde seyretmesi halinde Ocak ayında yıllık enflasyonun hafif gerileyebileceğini belirtti.
“Dolar/TL kurunun rekor düzeylerden geri çekilmesi ile Ocak’ta belirli eserlerdeki fiyat artışlarının bir kısmının geri alınması gözlenebilir. Ama yüksek maliyetten edinilen hammaddeler, yeni yıl ile elektrik ve doğalgaz üzere güç fiyatlarında yapılması beklenen artışlar ve hizmet enflasyonu üzerindeki gecikmeli kur tesirleri Ocak ayında enflasyondaki gerilemeyi sınırlayabilir. Ocak ayından sonra ise gecikmeli kur tesirleriyle enflasyon bir müddet daha yükselişini sürdürebilir.”
2021 NASIL GEÇTİ?
Nisan ayına kadar yedi aylık yükselişin akabinde tüketici enflasyonu Mayıs’ta tam kapanma önlemlerinin tesiriyle yüzde 16,59’a düşmüştü. Akabinde enflasyon besbelli bir yükseliş eğilimine girdi ve TL’deki kıymet kaybının tesirinin fiyatlara yansıması ile Kasım’da yüzde 20’nin üstüne yükseldi.
TCMB yılın Ekim ayı sonunda yayımladığı enflasyon raporunda 2021 için enflasyon iddiasını yüzde 18.4’e olarak belirledi. Hükümetin 2022-2024 yıllarını kapsayan planını içeren OVP’ye nazaran sene sonu enflasyon varsayımı yüzde 16,2 düzeyindeydi.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın düşük faiz siyaseti telaşlarıyla yükselen dolar/TL geçen hafta tarihi tepe olan 18,4 düzeyine ulaştı. Erdoğan’ın TL’deki bedel kaybını durdurmak için açıkladığı mevduata döviz muhafazası ile birlikte kamu takviyeli formda TL’deki rekor paha kaybı yerini genel olarak sert bedel karına bıraktı.
Üretim, ihracat ve cari istikrarda fazla verilmesini öngören ekonomik plan çerçevesinde TCMB siyaset faizini Eylül ayından beri 5 puan düşürerek yüzde 14 düzeyine çekti. TCMB enflasyonun kısa vadede oynak bir seyir izlemesini beklediklerini ama süreksiz ögelerin tesirini kaybetmesi sonrasında mali duruşun enflasyonun düşüş eğilimine dönmesini sağlayacak bir tampon fonksiyonu göreceğini belirtti.
YÜZDE 30 BEKLENTİSİ
Erdoğan TL’nin bedel kazanmasına akabinde endüstrici ve esnafa, fiyatları artış yaptıkları süratte indirmeleri için davette bulundu. Dün kimi marketlerde yüzde 30’a ulaşan indirim yaptıklarını açıkladılar.
Ekonomistler TL’deki geçen haftaki sert kıymet çıkarları öncesi enflasyonun evvel yüzde 30’a akabinde yüzde 40’a hakikat yükselmesini bekliyorlardı.
Ankara için dün açıklanan Türk-İş dataları sonrası ise ekonomistlerin büyük kısmı yıllık enflasyonun bu ay yüzde 30’u geçmesini bekliyorlar.
Yıllık enflasyonda sonlu düşüş ya da yükselişlerle yüzde 30 civarı seyrin bir kaç ay daha devam etmesi genel beklenti olmaya devam ederken mümkün düşüşler için ise ekonomistler fiyat indirimelerinin ne boyutta olacağını izliyorlar.
Reuters anketindeki 2022 sonu enflasyon varsayımı sorusuna yanıt veren dört ekonomistin medyanı yüzde 24,85 düzeyinde oluştu.
TÜİK, Aralık ayı enflasyon verisini 3 Ocak Pazartesi günü saat 10.00’da açıklayacak. (REUTERS)
MOOD’S ENFLASYON KESTİRİMİNDE BULUNDU
Moody’s müşterilerine ilettiği 8 Aralık tarihli notta, “Kasım’da yüzde 21.3 olan tüketici fiyatları enflasyonunun gelecek aylarda yüzde 25 düzeylerine, hatta üzerine çıkmasını bekliyoruz” dedi. Kurum, 2022 sonundu ise enflasyonun yüzde 17-18 düzeyinde olacağı iddiasında bulundu.
Moody’s ayrıyeten, TL’deki kıymet kaybının dolarizasyonu artırdığını; fakat şimdiye kadar “mevduatların çekilmesine dair bir işaret olmayan bankacılık sistemine itimadın güçlü kalmaya devam ettiğini” söyledi.
YÜZDE 11 BÜYÜME KESTİRİMİ
Moody’s bu yıl için yüzde 11 olarak iddia ettiği gerçek GSYH büyüme oranının 2022’de yüzde 4’e yavaşlamasını beklediğini belirtirken; kalıcı yüksek enflasyonun ekonomik büyümeye ziyan verebileceğini söyledi.
TCMB’nin bir sonraki para siyaseti toplantısı 16 Aralık’ta yapılacak.
Kaynak: Sözcü
