Ogün Akkaya
ANKARA – Döviz kurundaki hareketliliğin ve enflasyonun vatandaşın cebine artırım olarak yansıdığı alanların başında elektrik, su ve doğalgaz faturaları yer alıyor. Boru Sınırları ile Petrol Taşıma AŞ’den (BOTAŞ) yapılan duyuruya nazaran, 1 Ocak’tan itibaren doğalgazda mesken tarifesine yüzde 25, sanayi aboneleri için geçerli tarifeye yüzde 50, elektrik üretim gayeli tarifeye de yüzde 15 artırım yapıldı. Yapılan artırımlarla gündemdeki yerini koruyan BOTAŞ’a artık de kanun teklifi ile kademeli doğalgaz satış fiyatı belirleme yetkisi verilmesi öngörüldü.
AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Torba Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Memur ve emekliye ek artırım, Türk lirası finansal araçlara talebin artırılması üzere düzenlemeleri de içeren kanun teklifi birebir vakitte bakanlık görüşleri alınması kaydıyla BOTAŞ’a kademeli doğalgaz satış fiyatı belirlenmesini de içeriyor.
‘İLAVE MALİYETLER KADEME ÜSTÜNDE TÜKETİM YAPAN ABONELERE YANSITILACAK’
BOTAŞ’ın bakanlık görüşleri almak kaydıyla bölgesel ve iklimsel şartlar dikkate alınarak vilayet yahut bölge bazında kademeli doğalgaz satış fiyatı uygulamasını içeren düzenleme maliyet artışına bağlanarak münasebetinde şöyle denildi:
“Enerji verimliliğini artırmak gayesiyle tıpkı abone kümesinde yer alsa bile maliyet bazlı tarife metodunun yanında doğalgaz gücünün tasarruflu kullanılmasını teşvik edici, misal abone kümelerinde fazla tüketim yapanların fazla tüketimin maliyetine katlanması amaçlanmaktadır. Bu düzenleme ile maliyetler için bir çalışma yapılması, gerekli olan abone kümesi için vilayet bazında iklim kaideleri ve tüketim ölçüsüne uygun olacak bir kademe belirlenmesi ve oluşan tüketimin artışından kaynaklanan ek maliyetlerin bu kademe üstünde tüketim yapan abonelere yansıtılması amaçlanmaktadır.”
‘İNSANLARIN KIŞIN DOĞALGAZA VERECEK PARASI YOK, DURUMU DAHA DA ZORLAŞTIRACAK’
Tüketici Hakları Derneği Lideri Turhan Çakar’a nazaran BOTAŞ’a verilecek kademeli doğalgaz satışı fiyat yetkisi, tüketicilere fayda sağlamayacak. “Bugüne kadar gerçekleştirilen bütün siyasetler, tüketicinin aleyhine oldu” diyen Çakar, kademeli doğalgaz satış fiyatının BOTAŞ tarafından belirlenmesinin eşitsizliğe yol açacağını belirterek, “Dar gelirli beşerler esasen kışın doğalgaz kullanamıyor. İnsanların doğalgaza verecek parası yok. Dar gelirli haneler soğuğa mahkum ediliyor. İnsanların yoksulluktan kaynaklanan çaresizliği giderek artıyor. Kâfi doğalgaza erişme, üniversal tüketici haklarından biridir” dedi.
‘BOTAŞ’A VERİLEN YETKİ TAHLİL ÜZERE SUNULUYOR LAKİN DEĞİL’
BOTAŞ’a kademeli doğalgaz satış fiyatı belirleme yetkisinde vatandaşların değil de güç şirketlerinin düşünüldüğünü belirten Çakır, vatandaşların doğalgaza erişimde zahmet yaşamaya devam edeceğini belirterek şunları kaydetti:
“Vatandaşın tüketmesi gereken doğalgaz kışın artıyor. Dar gelirli haneler nasıl ödeyecek bu bedeli? Vatandaşın olağan tüketimi 500 lirayı buluyor, bir de buna öbür faturalar ekleniyor. İnsanların kira verdiğini, çocuklarının okula gittiğini düşünün. İnsanların kışın doğalgaza verecek parası yok. Bu durumu daha da zorlaştıracak. Beşerler battaniyelerin altında oturacak. BOTAŞ’a yetki vererek bunu tahlil üzere sunuyorlar lakin değil.”
‘HALKIN FAYDASINA DEĞİL FİRMALARIN LEHİNE OPERASYON ÇEKMENİN HAZIRLIKLARI’
TMMOB Makina Mühendisleri Odası İdare Şurası Lideri Yunus Yener, BOTAŞ’a verilecek yetkiye dair “Yapılan konutlara sübvanse edilen doğalgazı yükten kurtarma uğraşının birinci adımları” dedi. “BOTAŞ’a verilen kademeli satış yetkisinin mantığını anlamaya çalışıyorum” diyen Yener, ”31 kuruşa Elektrik Üretim Anonim Şirketi’nin sattığını 1,35 kuruşa vatandaşa satan bir iktidardan bahsediyoruz. Ortadaki fark dört beş katı fiyat. Halkın faydasına değil, firmaların lehine operasyon çekmenin hazırlıkları diye düşünüyorum. Bölgeler ortasında değişik firmalar var. Firmaların durumlarına nazaran kurtarma operasyonu gerçekleştirilecek” diye konuştu.
‘AİLE KONFORUNU SAĞLAMAK İÇİN YAPILSA EVET DİYECEĞİZ’
Mevsimsel şartlara nazaran uygulanacak kademeli doğalgaz satışının sorun yaratacağını belirten Yener, “Bu saatten sonra iktidarın halkın faydasına yapabileceği hiçbir şey olamaz. Ankara için 150 metreküp derken, Adana için 25 metreküp diyecekler. Farklı bölgelerdeki toplam tüketim içerisindeki farka bakarak fiyatı belirleyecekler. Bizim de talep ettiğimiz makul bir ölçüye kadar hane halkının doğalgazının fiyatsız olması gerekiyor. Düzenleme örneğin dört kişilik yoksul bir ailenin konforunu sağlamak için yapılsa tabi ki ‘evet’ diyeceğiz. Kademeli doğalgaz satışının şu anda var olan hazineye sübvanse yükünün konutta kullanılan doğalgazdaki süspansiyonun azaltılması gayretinin tek adımı olarak görüyorum” değerlendirmesinde bulundu.
‘VİLLADA OTURANLA GECEKONDUDA OTURANIN BİREBİR FİYATLA TÜKETİMİ UYGUN DEĞİL’
AK Parti Küme Başkanvekili Mustafa Elitaş kademeli doğalgaz satış tarifesine ait, “Meclis çalışmalarına başladığı anda kademeli doğalgaz tarifesini getireceğiz. Münasebetler haklı, biz de bunu biliyoruz. Zira bir villada oturanla gecekonduda oturanın birebir fiyatla doğalgaz tüketimini uygun bulmuyoruz” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Kaynak: Gazeteduvar
