Danıştay, Basın Kartı Yönetmeliğine karşı açılan davada, “İletişim Başkanlığının yetkisinin kart vermekle sonlu olduğu; kartın kimlere verileceği, hangi hâllerde basın kartının iptali gerekeceğinin belirlenmesi konusunda yetkisinin olmadığı” gerekçesiyle yürütmeyi durdurdu.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun verdiği 4 Kasım 2020 tarihli karar ile pek çok hususunun yürütmesi durdurulan Basın Kartı Yönetmeliği’nde, 20 Mayıs 2021 tarihinde tekrar değişiklikler yapılmıştı. Türkiye Gazeteciler Sendikası, Gazeteciler Cemiyeti Derneği ve Türkiye Foto Muhabirleri Derneği yönetmeliği yargıya taşıdı. Danıştay 10. Dairesi yönetmeliğin uygulanması hâlinde telafisi güç yahut imkânsız ziyanların doğmasına yol açacağı sonucuna vararak yürütmesinin durdurulmasına karar verdi.
Danıştay 10. Dairesi Lideri Yılmaz Akçil ile üye Hamdi Şenler’in karşı oyuna karşılık üç üyenin oyu ile verilen kararda, 14 sayılı İrtibat Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Kanun Kararında Kararname ile Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığına basın kartı ile ilgili olarak yalnızca basın-yayın kuruluşu mensuplarına basın kartı düzenleme yetkisi verildiği, basın kartının kimlere verileceğinin ve hangi hâllerde basın kartının iptali gerekeceğinin belirlenmesi konusunda bir yetkiye yer verilmediği, Anayasanın 13. hususu ve 26. unsurunun 4. fıkrası mucibince, bu belirlemelerin şahsen kanunla yapılması gerektiği vurgulandı. Bu münasebetlerle; Basın Kartı Yönetmeliğinin 3. Hususu 1. Fıkrasının hukuka alışılmamış olduğu ve temel hak ve hürriyetleri ilgilendirmesi nedeniyle uygulanması hâlinde telafisi güç yahut imkânsız ziyanların doğmasına yol açacağı sonucuna varıldığı belirtildi ve bu unsurun yürütmesinin durdurulması Yönetmeliğin tamamını dayanaksız hâle getireceğinden, Basın Kartı Yönetmeliği’nin dava konusu husus ve ibarelerinin tamamının yürütmesinin durdurulmasına karar verildi.
Ayrıyeten Danıştay 10. Dairesi, basın kartının niteliğine ait münasebetinde şu satırlara yer verdi:
“Basın kartı ile basın-yayın çalışanları; haber kaynakları olan kamu kurum ve kuruluşlarının ünitelerine ve de görevlilerine akredite bir kart sunarak vazifelerini rahatlıkla ifa edebilmekte, ilgili ünitelere ve haber kaynağına ait etkinliklere giriş-çıkış yapabilmekte, özlük haklarında ayrıcalıklara sahip olabilmekte, özel damgalı pasaport sahibi olabilmekte, basın trafik kartından faydalanmabilmekte ve toplumsal olayların takibinde ispat aracı olarak bu kartı kullanabilmektedir. Basın kartının mahiyeti incelendiğinde; bu kartın kullanılmasının, basın hürriyeti, kanıyı açıklama ve yayma hürriyeti, çalışma hak ve ödevi üzere temel hak ve özgürlükleri direkt ilgilendirdiği görülmektedir.”
İRTİBAT BAŞKANLIĞI’NDAN HUKUKA TERS SAVUNMALAR
Birgün’ün haberine nazaran, kararı kıymetlendiren Türkiye Gazeteciler Sendikası Hukuk Ünitesinden Av. İdeal Şahin “Bu karar, gazetecilerin basın kartı uğraşının haklılığını bir sefer daha ortaya koymuştur. Evvelki kararlarda Danıştay, sadece düzenlemelerin hukuksal belirsizliğine değinerek yürütmenin durdurulmasına karar verirken, bu son kararında Bağlantı Başkanlığına yetkilerini sonlarını çizmiştir. Daha evvel verdiği kararlarına karşın belirsizliklerle dolu, gazeteciliği kriminalize eden düzenlemeler yapmaktan bıkmayan Bağlantı Başkanlığına Danıştay, senin uzman yalnızca kartı vermektir, kart verilecek gazetecileri belirleme işi lakin ve lakin kanunla yapılabilir, yasama organın yetkisindedir demiştir” dedi.
Şahin kelamlarını şöyle bitirdi: “Ayrıca basın kartı için açtığımız davalarda Bağlantı Başkanlığı, basın kartının basın özgürlüğü ile bağının olmadığı, yönetmeliğin desteğinin basın özgürlüğü olmadığı tarafında hukuka karşıt savunmalar yapmaktaydı. Danıştay bu kararda basın kartının basın hürriyeti, kanıyı açıklama ve yayma hürriyeti, çalışma hak ve ödevi üzere temel hak ve özgürlükleri direkt ilgilendirdiğini tespit etmiştir. Kararın iptal kararına da sirayet etmesini temenni ediyoruz.”
Kaynak: Gazeteduvar
