EURO 2012’de 16 yıllık hasreti dindirdi, 2014’te ise 40 yıl sonra Dünya Kupası’nda ülkemizi temsil etme muvaffakiyetini gösterdi. Artık arka geriye beşinci büyük turnuvada düdük çalarak ismini dünyanın en başarılı ve istikrarlı hakemleri ortasında olduğunu bir kere daha teyit edecek. Usta hakem daima yükselen muvaffakiyet çizgisini her vakit öğrenmeye açık ve amaç sahibi olmakla açıklarken, “Şu an o açlığı hâlâ ziyadesiyle hissediyorum. Son maçıma kadar da bu bu türlü olacak” diyor, dünya arenasında isminin bilinmesinden daha gurur verici olanın ise “Türk Hakem” olarak isminin geçmesi olduğunu belirtiyor.
Evvel EURO 2012’de misyon alarak 1996’dan sonra 16 yıllık bir hasreti sona erdirdiniz, akabinde 2014 Dünya Kupası’nda düdük çalarak 40 yıllık bir hasreti daha bitirdiniz. EURO 2016, 2018 Dünya Kupası derken, hiç orta vermeden EURO 2020 finallerinde de sizi ve grubunuzu izleyeceğiz. Öncelikle bu görevlendirmeyi birinci duyduğunuzda neler hissettiğinizi, grubunuzla nasıl paylaştığınızı öğrenebilir miyiz?
Alışılmış ki çok keyifli oldum. Başından beri maksadımız başarıda sürekliliği yakalamaktı. 10 yıl evvel ne söylediysek büyük bir çabayla gerçekleştirmeye çalıştık. Çok şükür Allah bugünü nasip etti. Üst üste beşinci turnuvamıza katılacağız. Biz artık bir takımdan çok bir aile üzereyiz. Çok büyük maksatlara bir arada koştuk. Çok büyük başarılara bir arada imza attık. Daima birlikte daima çok çalıştık. Bu haberi Riva’da, TFF Hasan Doğan Tesisleri’nde üçümüz yan yanayken aldığımızda bir kere daha bu büyük gururu birlikte paylaşmanın keyfini yaşadık.
Çalışma, azim ve sükunet
Birinci sorudan da anlaşılacağı üzere Türk hakemliği çok uzun aralıklarla büyük turnuvalarda yer alabilirken, siz adeta bir maraton koşucusu üzere arka arda büyük turnuvaların gediklisi oldunuz. Türkiye üzere hakemlerin daima bıçak sırtında olduğu bir ülkede yaşayıp milletlerarası alanda bu türlü bir istikrar yakalamanın sırları nedir?
Çok çalışmak… Gayeleri gerçek belirlemek… Amaca giden yoldaki basamakları sabırla, azimle çıkmak… Her gün yeni başlıyormuş üzere heyecanla öğrenmeye devam etmek. Bazen etrafta olan gürültü patırtıya aldırmadan sükûnetle yürümeyi becerebilmek…
Yolumuzda ilerliyoruz
2012 Avrupa Şampiyonası’nda ve 2014 ile 2018 Dünya Kupalarında üst üste yarı final yöneterek bir birincisi başarma… Arka arda beş büyük turnuva… Dünyada bu muvaffakiyete ulaşabilmiş kaç hakem var? Bu performansla 2022 Dünya Kupası’nı da hesaba katarsak neler söylemek istersiniz?
Hiç bir vakit olduk demedik. 2012 yılında EURO 2012’ye katılma talihi yakaladığımızda sorulan soruya, “Henüz yolun başındayız. Gayemiz 10 yıllık sürdürülebilir muvaffakiyet. Türk hakemliğinin biz varken ve biz bayrağı devrettikten sonra milletlerarası turnuvalarda daima vazife alması için çabalayacağız” dedik. Vizyonumuzu ortaya koyduk. Bu yolda ilerliyoruz. 16 sene, 40 sene beklemeler olmayacak artık dedik. Çok şükür amaçlarımıza birer birer ulaşıyoruz. Türk hakemliğini dünyada kalıcı olarak kelam sahibi yapabilmek için de bugün saha içinde, yarın da vakti geldiğinde saha dışında vazife yaptığımız son güne kadar her şeyimizi vereceğiz. Halkımızın duaları daima yanımızda. Bizler onlara lâyık olmaya çalışıyoruz.
Bu yıl Memleketler arası Futbol Tarihi ve İstatistikleri Federasyonu tarafından 21. yüzyılın en düzgün ikinci hakemi seçildiniz. Halbuki birinci sıradaki Alman Felix Brych’ten daha fazla büyük turnuvalarda misyon yapmış bir hakemsiniz. EURO 2020 finallerindeki performansınızla bu listenin birinci sırasında yer almak üzere bir maksadınız var mı?
Açıkçası o listedeki tüm hakemler çok kıymetli hakemler. O listede yer bulabilmek büyük bir gurur. Sıralamadan daha çok bu bahisle ilgilenmeyi tercih ediyorum. Biz nefesimiz yettiği, yönetmelikler müsaade ettiği sürece en uygununu yapmak için çalışmaya devam edeceğiz.
Umarım bizim çocukları finalde görürüz
6 Haziran 2015’te Şampiyonlar Ligi Finali’nde Barcelona-Juventus maçını yönetmiş ve tarihe geçmiştiniz. Dünya Kupaları ve Avrupa Şampiyonaları’nda ise yarı finaller yönettiniz. EURO 2020’deki amaçlarınız için neler söylersiniz?
Birinci amacımız bize turnuvada vazife verildiğinde, verilen birinci maçı muvaffakiyetle yönetmek. Turnuvalarda etap aşama düşünmek gerekir. Ülkeler, kümeler, bazen bir evvelki, sonraki maçlar alınan misyonları etkileyebilir. Ulusal Kadromuzla birebir turnuvada olmak bizim için büyük gurur. Bu şampiyonada Ulusal Ekibimizin üst seviye bir performans göstereceğine eminim. Umarım bizim çocukları finalde görürüz. Biz az maç yönetmeye razıyız
Kendi kıymetlerimize gözlerimizi kapatıp daima dışarıdakilere bakmak üzere berbat bir huyumuz var. Hakem denilince de akıllara çabucak yabancı isimler geliyor. Halbuki elimizde inanılmaz rekorların sahibi bir Cüneyt Çakır var. Sanki Avrupa ve dünya size nasıl bakıyor? Biz burada Avrupalı hakemlerin isimlerini sıralarken, dışarıda sizin için neler söyleniyor?
Mevzuyu şahsileştirmeden cevaplayacağım. Başarılı olan herkes desteklenmelidir. Ülkemiz pek çok bedele sahip. Bunlardan kimilerinin farkında bile değiliz. Bizler gelip geçiciyiz. Kıymetli olan ülke insanın her platformda başarılı olması ve bu muvaffakiyetlerin kalıcı olmasıdır. Bu mevzuda devletimiz daima takviye oluyor. Şimdiye kadar federasyon başkanlığımızı yapan tüm yöneticilerimizden büyük takviye aldık. Kendilerine özel bir teşekkür etmemiz gerekir. Sayın Şenes Erzik Beyefendi, birinci milletlerarası turnuva haberini aldığımız günden beri daima yanımızda. Sayın Servet Yardımcı, UEFA idaresinde bizim büyük destekçimiz. Varlıklarını bilmek bize güç veriyor. Tüm yöneticilerimiz bizim vizyonumuzu paylaştılar ve başarılı olmamız için imkân sağlamaya çalıştılar. Keza hakemliğe başladığımız günden bugüne tüm Merkez Hakem Konseyi Lider ve üyelerine teşekkürü bir borç biliriz. Olağan ki de dünya arenasında isminizin bilinmesi ve başarılı olarak isimlendirilmesi çok değerli bir olay lakin asıl gurur verici olan şey orada “Türk Hakem” olarak isminizin geçmesi. Ülkemizi muvaffakiyetle temsil etmenin gururu kıymet biçilmez.
O açlığı ziyadesiyle hissediyorum
Muvaffakiyet için “açlık” değerli bir motivasyondur derler. Epey muvaffakiyetin akabinde hâlâ “aç” olduğunuzu düşünüyor musunuz? Kendinize diğer ne üzere gayeler koyuyorsunuz?
Her müsabakamıza hakemlikteki birinci müsabakamıza çıkıyor üzere büyük bir heyecanla hazırlanıyoruz. Bu heyecanı kaybetmemek lâzım. “Oldum” dediğiniz gün hakemliğinizin bittiği gündür. Ben şu an o açlığı hâlâ ziyadesiyle hissediyorum. Son maçıma kadar da bu bu türlü olacak
Takım değil aileyiz
Cüneyt Çakır denildiğinde çabucak akabinde Bahattin Duran ve Tarık Ongun’un isimleri de sıralanıyor. Bütün muvaffakiyetleri birlikte tattınız. Hem saha içinde hem de saha dışında Bahattin ve Tarık Hocalarla nasıl bir ilginiz var? Bu kadar uzun süren bir iş birliği ve dostluğun altında yatan nedir?
Birbirimizi düzgün anlamak… Tıpkı vizyonu paylaşabilmek… Ortak amaçlar için birlikte çalışabilmek… İnanmak, güvenmek, anlamak… Birlikte üstlendiğimiz sorumluluğu birlikte taşıyabilmek. Takım değil, aileyiz. Ailelerimizden daha çok birlikte vakit geçirdik.
Çok öncesinden hazırlanmaya başladık
EURO 2020 için nasıl bir hazırlık planlaması yaptınız? Sizin kadro tahlilleri de yaptığınız biliyoruz. Bize hazırlık çalışmalarınızı özetler misiniz?
Yalnızca tebligatı aldığımız andan itibaren değil, çok öncesinden hazırlanmaya başladık. Grupların karşılaşmalarını küme basamaklarından beri seyrediyoruz. Kendi tahlillerimizi yapıyoruz. Birlikte çalıştığımız genç hakem arkadaşlarımız var. Onlar bize tahlil çalışmalarında yardımcı oluyor. Federasyonumuz ve analistler bize yardımcı oluyor. Fizikî hazırlıklarımıza devam ediyoruz. Hiçbir vakit aksatmadık. Bu mevzuda uzmanlarla çalışıyoruz. Mental hazırlıklarımızı yapıyoruz. UEFA ve FIFA tarafından düzenlenen eğitimlere, testlere katılmaya devam ediyoruz.
Seyircili maçları çok özledik
Pandemi sürecinde futbol farklı bir boyuta evrildi. Tribünlerde seyirci yok… Oyuncular, teknik adamlar, hakemler hastalanabiliyor. Siz bu süreci nasıl geçirdiniz?
Kolay olmadı. Kolay değil. Bir an evvel pandemi sürecinin sona ermesini diliyorum. Kaybettiğimiz canlarımıza Allah’tan rahmet diliyorum. Hepimiz çok yorulduk. Çok emek sarf ettik. Hem ekiplere hem hakemlere olağandan çok fazla yük bindi. Evvel sıhhat. Elimizden geldiği kadar kendimizi muhafazaya çalıştık. Hem fizikî hem mental hazırlıklarımızı yaparak karşılaşmalara çıktık. Seyirci olmayınca futbol birebir lezzeti vermiyor. Açıkçası seyircili maçları çok özledik. İnşallah en kısa vakitte özlediğimiz günlere kavuşuruz.
Taraftarın olmadığı maçlarda hakemlerin daha az baskı altında kalacağını düşünürdük fakat ligimizde hakemlerle ilgili tenkitler tıpkı süratle devam ediyor. Siz bu ortamı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Alanda her vakit için kazanmaya oynayan iki ekip vardır. Seyirci işin tadı tuzu olsa da çaba iki grup ortasındadır. Saha içi baskı daha az. Herkes verilen gayretin zorluğunun şuurunda. Saha dışı baskı ortamı her vakit var. Biz hakemler olarak kendimizi her vakit bu baskı ortamının dışında tutmak durumundayız. Hakemlerimize karşı daha müspet bir yaklaşım ve hürmet, oyunun daha uygun oynanması için temel ögelerdir.
VAR’ın vakte gereksinimi var
VAR sistemi birinci kere sizin de vazife yaptığınız 2018 Dünya Kupası’nda uygulandı. Akabinde birçok lig üzere bizim ligimize de geldi fakat tartışmalar bitmedi. Geçmişi de çok uygun bilen birisi olarak VAR uygulamasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Teknoloji geliştikçe her alana olduğu üzere futbolun içine de daha çok girmeye başladı. Kaçınılmaz bir durum. Olumlu katkı sağlayacak her gelişmeye sıcak bakıyoruz. VAR ile ilgili uygulamaların hangi durumlarda yapıldığını uygun bilerek yorumda bulunmak lâzım. Oyunun ruhunu bozmadan bariz durumlarda devreye giren bir uygulama olması gerekirken, hakem yanlış taç verdi diye devreye girmesini beklersek yararını anlamak yerine ayrıntılarda boğuluruz. VAR hâlâ çok yeni bir uygulama ve vakte muhtaçlığı olduğunu düşünüyorum. Bu yalnızca bizim ülkemizde değil dünyanın en güzel liglerinde bile tartışılıyor. Futbol ailesinin tenkitleriyle ve katkılarıyla vakitle herkesin kabul edeceği bir düzeye geleceğine inanıyorum
En başarılı hakem kampını düzenleyeceğiz
EURO 2020’ye birinci kez çok sayıda ülke mesken sahipliği yapacak. Azerbaycan’dan Danimarka’ya, İspanya’dan Rusya’ya 12 ülkeye uzanan çok geniş bir coğrafya. Farklı iklimler, farklı atmosferler. Bu durum hakemleri nasıl tesirler?
Her zamanki alıştığımız turnuva havasından biraz daha farklı olacak. Lakin uğraş her zamanki üzere çok üst seviyede olacak. Hakemler turnuva boyunca İstanbul’da kamp yapacak ve maçlara ülkemizden seyahat edecek. Tahminen EURO 2020’de mesken sahibi ülke olmayacak lakin hakem grubunun konut sahibi ülkesi biz olacağız. Bunun da memnunluğunu yaşıyoruz. Bir sefer daha ülkemizin misafirperverliğini en uygun halde sergileyeceğiz. Bence bugüne kadar düzenlenen en başarılı, en konforlu hakem kampını biz düzenleyeceğiz. O yüzden hakemlerin çok müspet bir havada olacağını düşünüyorum
Birinci amatör maçımı unutamam
Unutamadığınız maç hangisidir?
Yönettiğim final maçları çok özel natürel ki. Şampiyonlar Ligi finali, Dünya Kulüpler Kupası finali. Bunların yanında da Dünya Kupası yarı finalleri, Avrupa Şampiyonası yarı finali… Türkiye’de yönettiğimiz derbi karşılaşmaları da bunlara eklenebilir. Ama asla unutamayacak olanı, en manalısı 1994 yılında yönettiğim birinci amatör maç olacak. Zira her şeyi başlatan maç o olmuştu
Sizi en çok etkileyen hatıranızı paylaşır mısınız?
EURO 2012 tebligatı bizim için çok değerliydi. Uzun vadeli amaçlarımızın en değerli birinci adımıydı. Keza Dünya Kupası’na katılma tebligatını aldığımız an da bizim için çok değerlidir. 40 yıldır beklenen andı.
Emek vermeden hiçbir şey olmaz
Sizin yolunuzdan yürümek isteyen genç hakemlere neler söylersiniz?
Çok çalışmalarını tavsiye ediyorum. Mümkün olduğunca onlarla vakit geçirmeye çalışıyorum. Onlarla birlikte tahliller yaparken onlara niyet sistematiğini, antrenman disiplinini aşılamaya çalışıyorum. Emek vermeden hiçbir şey olmaz. Her maç bir evvelkinden daha uygun olmak için daha çok çalışmak gerekir. Biz yolu açmaya çalıştık. Bu bayrağı daha ilerilere taşımak onların vazifesi. Biz daima yanlarında olacağız. Daima dayanak olacağız.
Türkiye’nin kalbi tıpkı EURO 2016’da olduğu üzere hem sizinle hem de Ulusal Ekibimizle çarpacak. İki takımdan biri finalde görmek istiyoruz. Bu hususta neler söylersiniz?
Ulusal Kadromuzun başarısı bizim için çok değerli. Bizim gayemiz birinci maçımızı düzgün yönetmek. Avrupa’nın en üst seviye hakemleri bu turnuvada olacak. Burada olan her hakem final yönetebilecek kapasitede. Tüm hakemler bir evvelki turnuvadan beri hem ulusal hem milletlerarası karşılaşmalarda takip edilerek bu turnuvaya çağırılıyor. Turnuvaları bu gözle pahalandırmak lâzım.
Bizim unuttuğumuz, sizin eklemek istediğiniz bir şey var mıdır?
Türk milletine her vakit dualarıyla, kalpten muvaffakiyet dilekleriyle daima yanımızda oldukları için teşekkür ediyorum. Biz alana çıktığımız vakit 84 milyon bireyiz.
