Fiyatların olağan seyrettiği devirde imzalanan mukaveleler çiftçiyi zora soktu. Memleketler arası firmalar, baz alım fiyatı 3 bin 600 liraya çıkan mısırı çiftçiden zorla 1700 liraya alıp kârını katlıyor, çiftçi ise batağa sürükleniyor.
Tohum Yetiştiricileri Alt Birliği (TYAB) Lideri ve Türkiye Tohumcular Birliği (TÜRKTOB) İdare Şurası Üyesi Hacı Ömer Güler, artan maliyetler ve kuraklık kıskacında ezilen çiftçilerin artık de kontrat zulmüyle karşı karşıya kaldığını bildirdi.
Lider Güler, monopol pozisyonundaki yerli ve yabancı şirketlerin kurlardaki çok artıştan evvel çiftçilere imzalattıkları mukaveleleri bugünlerde ortaya atıp çiftçinin elindeki eserleri çok ucuz fiyatlarla topladıklarını söyledi.
İmzalanan kontratların aslında sıkıntı durumdaki çiftçiler için adeta vefat fermanına dönüştüğünü söz eden Lider Güler, kurun ve maliyetlerin artmasıyla baz alım fiyatı 3 bin 600 lira olan bir ton mısırın eski mukaveleler sayesinde çiftçinin elinden 1700 liraya alındığını açıkladı. Güler, Türk çiftçinin milletlerarası monopollerin insafına terk edildiğini söyledi.
TYAB Lideri Güler, son vakitlerde birtakım lokal firmalar ile global ölçekte üretim yapan büyük şirketlerin, çiftçilerle daha evvel yaptıkları kontratları adeta bir sömürü aracı olarak kullandığını belirtti.
Güler, firmaların çiftçinin mecburiyetinden faydalanarak attırdıkları imzalara güvenerek yeni piyasa kaidelerini hiçe saydığını ve bu kontratların çiftçinin vefat fermanına dönüşmeye başladığını söyledi.
Firmaların TÜRKTOB ile Tarım ve Orman Bakanlığı nezdinde hazırlanan örnek tip mukavelelere uymadıklarını da belirten Güler, şunları söyledi:
Hacı Ömer Güler
ÇİFTÇİ MUHATAP BULAMIYOR
“İyi günde imzalatılmış kontratlar yüzünden örneğin piyasada tonu 2 bin 800 ila 3 bin 600 lira ortasında değişen baz alım fiyatları oluşan mısır, eski kontratlar yüzünden çiftçimizden bin 700 liradan alıyor. Çiftçilerimiz bu fiyatları bu eserleri vermek zorunda kalıyor. Tek taraflı olan, yalnızca firmaların çıkarlarını gözeten kontratları, girdi maliyetlerini öngöremedikleri için imzalayan çiftçimiz ne yazık ki kederini anlatacak resmi muhatap bulamıyor.”
HAKEM BELİRLESİN
Lider Güler, yüksek kur ve maliyetlerin tesiriyle oluşan fiyat istikrarsızlığına karşı çiftçiye ‘ek iyileştirme’ ödemesi yapılmasını talep ederken, “Gerekirse 2021 yılı kontratlarının ödeme ile ilgili hususu âlâ niyet göstergesi olarak değiştirilmeli. 2022 yılı mukavelelerindeki ödemelerle ilgili unsur de TRAKYABİRLİK ön alım fiyatı yerine borsada oluşan fiyatlar olarak değiştirilmeli. Ayrıyeten kontratlardaki ihtilafların tahlili için TÜRKTOB Hakem Konseyi yetkilendirilmeli” dedi.
BU SOKAĞIN SONU ÇIKMAZ!
Tarım Bakanlığı ile çiftçi örgütlerinden sorunun tahlili için dayanak isteyen Lider Güler, “Açıkça söylüyorum, bu sokağın sonu çıkmazdır. Tüm maliyetleri yüzde 150’lere varan oranlarda artan çiftçimizi ziyanına eser satmaya mecbur bırakmak, çok uluslu şirketlerin insafına terk etmek, özgür piyasa ismi altında, global birkaç şirketin hegemonyasına terk etmek zulümdür, açlıktır” diye konuştu.
Kaynak: Sözcü
