Balıkesir’in Ayvalık ilçesine bağlı Karaayıt Köylülerinin yıllardır kullandığı mera alanına Bilfer Madencilik’in kurduğu demir cevheri zenginleştirme tesisinin atıklarının depolandığı alanda dün sabah saatlerinde çökme meydana geldi.
İstinat duvarının bir kısmının devrilmesiyle tonlarca atık, alanın çabucak yakındaki dereye saçıldı. Dere yatağındaki kimyasal ve zehirli atıkların bölgedeki ziraî alanların sulamasında kullanılan Madra Barajı’na ulaşmak üzere olduğu belirtildi.
BİR YILDA İKİNCİ SEFER
Bu yılın başında yeniden birebir madende atık depolama alanı çökmüş ve zehirli atıklar Madra Barajı’na bağlanan dereye dolmuştu.
Ayvalık Ekoloji Birliği’nden etraf felaketine ait yapılan açıklamada “Bir yıl içinde ikinci facia. Atıklar Madra Barajı’nı besleyen dereye doldu. Felaketin boyutları incelendi. Madra Barajı, dere ve civar sularda ağır metal ve kirlilik analizleri yapılarak sonuçlar kamuoyu ile paylaşılsın. Dere suyu ile birlikte atık yığını içindeki ağır metaller dere suyuna karıştı. Kelam konusu dere bölgenin sulama suyunu sağlayan ve tıpkı vakitte Ayvalık için ileride içme suyu sağlanması da hedeflenen Madra Barajı’nı besliyor” denildi.
‘5 KÖYÜN SULARINDA ARSENİK ORANI YÜKSEK SEVİYEDE’
Hususla ilgili açıklama yapana Ayvalık Tabiat Platformu sözcüsü Nebahat Dinler de şöyle dedi: “Tesis, 2010 yılından beri yöre halkını mağdur ediyor. Burada yığılan pasalar yırtıcı depolama sistemi diyebileceğimiz biçimde yığılmış. Hiçbir biçimde kontrol yok, etrafında bir drenaj kanalı yok. Esasen her yağmurda süzülen sular alttan geçen dereye akmakta. Bu dere, Madra Barajı’nı besleyen derenin bir kolu. Her yağmurda buradan akan sular Madra Barajı’na ulaşıyor. Köylüler bunu tekraren lisana getirdiler. 2021 yılı Ocak ayında büyük bir çökme oldu. Dere atıklarla doldu ve büyük bir kirlilik yarattı. O günden bu yana şirket kendince bir kelamla tahlil üretti. Bu atıkların kenarına beton bloklar yerleştirdi lakin bu beton blokların bir işe yaramadığı, alttan suların süzüldüğü, dün yaşanan olayda da beton blokların yıkıldığı yeniden derenin pasalarla dolduğu görüntü kayıtları ve fotoğraflarla belgelenmiş durumda. Bu maden firması Bilfer aşağıdaki Madra Barajı’nın tabanında, 1950’lerden gelen ruhsatı ile maden ocağı faaliyeti yürütüyor. Buradan çıkan cevheri zenginleştirme tesisinde işliyor. Yani bir değil iki sorun var. Günümüzde ÇED yönetmeliğine nazaran Madra Barajı tabanında bir ocak faaliyeti mümkün değil. Fakat Güç Bakanlığı’na başvurulduğunda bunun müktesep hak olduğu söz ediliyor. Madenin çalışması birebir vakitte yer altı sularını da kirletmektedir. Hem Karaayıt köyü hem de etrafındaki beş köyün sularında arsenik oranı yüksek düzeyde tespit edilmiş. Bunun üzerine BASKİ köylerde arıtmalı çeşme yapmak durumunda kalmıştır. Lakin köylü bu çeşmelerden ne kadar su kullanmaktadır. Meskenlerinde akan suyun arsenik ölçüsü nedir bu bilinmeyen. Biz geçen yıldan beri maden firmasının yeni bir atık alanı açmak için yaptığı müracaata da Ayvalık Belediyesi ve Ayvalık Tabiat Derneği olarak dava açmış bulunuyoruz. Şirketin Karaayıt köylüsüne verdiği ziyan bitmek bilmiyor.”
TUTANAK TUTULDU
Olayın akabinde Balıkesir Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Vilayet Müdürlüğü grupları maden alanında inceleme yaptı. Görevlilerin tuttuğu tutanakta “Proses sonucu oluşan atıkların yığılımı, depolamasının yapıldığı, alandan dereye gerçek rastgele bir kayma, atık deşarjı gözlemlenmediği, depolama alanının dere ile ortasında bulunan beton bariyerlerin 3 adedinin devrilmesi ve daha sonra düzeltilmesi sonucu boşluk bulunduğu lakin rastgele bir atık deşarjı dökülmesi olmadığı tespit edilmiştir” denildi. İstinat duvarından çamurlu yağmur suyunun geldiği belirtilen inceleme sonucunda, numune alınarak laboratuvara gönderildiği belirtildi.
‘NUMUNE SONUÇLARINI PAYLAŞACAĞIZ’
Tesisin İşletme Müdürü Veli Hoş, argümanlarla ilgili olarak yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Madra Barajı şu anda sulama maksatlı kullanılmakta. Suyu PH bedelini 12 civarına çıkarmak için kireç harcıyoruz. Bu kireçli suyu salmak da bizim işimize gelmez. Evre daim yapıyoruz. Daima baraja su saldığımız istikametinde birebir tez var fakat ispat edemediler. Devlet kurumları daima olarak gerekli numuneleri alıp, tahlil yapılıyor. Hepsi incelenebilir. Toplumsal medyada daima aleyhimize bir çalışma yapılıyor. Dün yaşanan olay şudur. Çok yağışlar nedeniyle su birikintisi oluştu. Bizim ekskavatör operatörü de suyun önünü açmak isterken 3 tane 2,80 metre uzunluğundaki 8 ton yükündeki bariyeri dereye yuvarladı. Bu da Vilayet Etraf Müdürlüğü ve jandarma tutanaklarında mevcuttur. Rastgele bir kaçak olmadığı, dereye deşarj olmadığını da tespit ettiler. Dereden de yeniden numune aldılar. Sonuçlar da 15 güne kadar çıkar. İmajlardaki su da yağışlar nedeniyle her yerden akan yağmur suyu. Biz demiri 300 mikron boyutuna getiriyoruz. Ocakta delme, patlatma ve kırma sürecinin akabinde, manyetik separatörle ayrıştırma yapıyoruz. Etrafa deşarjımız olması mümkün değil. Şimdiye kadar barajı kirletmedik, şimdiden sonra da kirletmeyiz. Bunu tekraren ispat ettik, yeniden numune sonuçlarını kamuoyu ile paylaşacağız.” (DHA)
Kaynak: Gazeteduvar
