Yunanistan’da geçen Pazar günü yapılan seçimlerin mutlak galibi açık ara farkla Başbakan Kiryakos Miçotakis’in liderliğindeki muhafazakar Yeni Demokrasi (YDP) oldu.
Yüzde 40 gibi hiç bir anketin öngöremediği bir oranla seçimleri önde bitiren YDP, ana muhalefet radikal sol SYRİZA’ya 20 puan fark atmasını kimse tahmin edemedi.
Bu seçimlerde oyların ancak yüzde 20.07’sini alabilen SYRİZA lideri Aleksis Çipras, aradaki farkın kapatılamayacağını anlayınca seçim sonuçlarını beklemeden Miçotakis’i telefonla arayarak tebrik etti.
Seçimlerin galipleri arasında, anketlerde yüzde 9 gibi bir oranla gösterilen sosyalist PASOK oldu. PASOK bu seçimlerde yüzde 11.46 alarak parlamentodaki üçüncü büyük parti konumunu ve milletvekili sayısını artırarak korudu.
Diğer bir galibi oylarını yüzde 6’lardan yüzde 7.2’ye artıran Yunan Komünist Partisi KKE oldu.
Anketlerin yüzde 5 oranında gösterdiği başka bir parti olan ekonomi eski bakanı Yanis Varoufakis’in MERA25 partisi, yüzde 3 barajının altında kaldı ve parlamentoya giremedi…
Anketlerin yüzde 3 barajını aşamayacağını öngördüğü milliyetçi LİSY partisi ise yüzde 4.5 oy oranıyla 5.parti olarak parlamentoya girmeyi başardı.
Sandık başında (exit polls) yapılan anket sonuçlarını bile yanıltan seçim sonuçları, en çok radikal sol SYRİZA’ya mal oldu.
Miçotakis’in bu denli çok oy almasının nedenlerinden biri olarak YDP hükümetinin pandemi yıllarından bugüne dek yaptığı mali yardımların 50 milyar euro’yu aşması olduğu şeklinde yorumlanıyor.
Bu mali yardımların, 57 kişinin hayatına mal olan büyük tren kazasını ve telekulak gibi skandalı gölgelendiğinden söz ediliyor.
Çiprasyenilgiyi kabul etti
Diğer yandan seçim sonuçlarını “son derece olumsuz” olarak niteleyen SYRİZA lideri Aleksis Çipras’ın seçim kampanyalarında “sadece YDP hükümetini eleştirmekle yetinmesi ve yeni bir öneri getiremediği gibi, kendi hükümetinin (2015-2019) yaptığı hatalar konusunda hiç bir özeleştiri getirmemesinin seçim sonuçlarına yansıdığı” yorumları yapılıyor.
Çipras seçim sonuçlarını beklemeden TV kanallarından yenilgisini ilan etti.
Seçimler niçin tekrarlanacak…
YDP’nin yüzde 40.79 almasına ve SYRİZA’ya 20 puan fark atmasına rağmen tek başına hükümet kuracak kadar milletvekili çıkaramamasının nedeni bu seçimlerde uygulanan “nisbi seçim sistemi” oldu.
Bu sistemle 300 sandalyelik Yunan parlamentosunda YDP ancak 146 milletvekili çıkarmış oldu. Oysa parlamentodaki mutlak çoğunluğun sağlanması için birinci gelen partinin oyların yüzde 46’sını alması gerekiyordu.
YDP lideri Miçotakis, bu durumda, örneğin üçüncü parti konumundaki sosyalist PASOK’un çıkardığı 41 milletvekili ile bir işbirliği hükümeti kurabilirdi.
Ancak ne Miçotakis, ne PASOK lideri Nikos Androulakis, ne de diğer parti liderleri böyle bir işbirliğine yanaşmak istemedi.
Miçotakis’in bile YDP’nin ana muhalefet SYRİZA’ya bu denli büyük fark atabileceğine inanmadığı bu seçim sonuçlarından sonra, anayasa uyarınca, Cumhurbaşkanının hükümet kurma görevini hiç bir parti ile görüşmeden aynı gün iade ederek, seçimlerin 25 Haziran’da tekrarlanacağını açıkladı.
25 Haziran (ya da en geç 2 Temmuz da) yapılacak ikinci seçimlerde “salt çoğunluk sistemi” uygulanacağından birinci gelecek partinin tek başına hükümet kurabilmesi için oyların yüzde 38’ini alması gerekiyor.
Miçotakis’in bu nedenle ikinci seçimlerin de mutlak galibi olacağını varsaydığından daha şimdilerden yeni hükümetini kurmak için kollarını sıvamaya başladığı belirtiliyor…
Yüzde 58 gibi bir katılım oranıyla yapılan seçim sonuçlarına göre YDP 146; SYRİZA 71; PASOK 41; KKE 26 ve LISY 16 milletvekili çıkarmış oldu.
Seçim sonuçlarını belirten haritaya bakıldığında Batı Trakya haricinde her bir bölgenin YDP’nin rengi olan maviye boyandığı görülüyor (bk harita).
Batı Trakya’da Rodop ve İskeçe bölgelerindeki SYRİZA ve PASOK’un müslüman türk azınlığının dört milletvekili adayı parlamentoya girmeyi başardı.
Bu bölgelerdeki milletvekili dağılımına göre:
Rodop bölgesinden (Gümülcüne) Ferhat Özgür SYRİZA’dan ve Ahmet İlhan PASOK’tan; İskeçe bölgesinden ise, Burhan Baran PASOK’tan ve Hüseyin Zeybek SYRİZA’dan parlamentoya girmeye hak kazanmış oldular.
#Yunanistan #seçimlerinde #oldu
