Kamu İşçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), enflasyonu olduğundan düşük hesapladığı gerekçesiyle Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) lider ve yöneticileri hakkında kabahat duyurusunda bulundu.
KESK’in Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na verdiği kabahat duyurusu dilekçesinde, “TÜİK, kamu gücü ve kamu kaynaklarını kullanarak elde ettiği bilgileri, gerçeğe karşıt olarak işlemektedir. Bağımız ve tarafsız, alanında uzman ekonomist uzmanlarca hesaplanacak olan gerçek enflasyon oranları, TÜİK yetkilileri tarafından resmi dokümanda sahtecilik hatasının işlendiğini kuşkuya yer bırakmayacak biçimde ortaya koyacaktır” denildi.
Dilekçede şunlar kaydedildi:
“İstatistik bilimi ve olağan ki TÜİK, epeyce kıymetli ve ikamesi olmayan bilgiler üretmektedir. Bu istatistik bilgiler sayesinde devlet, daha adaletli bir halde karar alıcı ve denetleyici misyonunu yerine getirebilir. Tüm karar alma süreçlerini etkileyen istatistiklerin ve istatistiki formüllerin bakanlılarda ve kamu kurumlarında kullanılması olmazsa olmaz kuralıdır. İstatistiki bilgi olmadan devletin gelecek planlaması, tesir tahlili, denetleme vazifesi ve yatırım planlaması misyonlarını yürütmesi düşünülemez.
Devlet kurumlarından biri olan TÜİK’in misyonlarının en başında da ürettiği istatistiklerde adaletli olması gerekir. Bu adaleti de ürettiği istatistik göstergeleri emniyetli, yansız, kaliteli, milletlerarası standartlara uygun, kıyaslanabilir, dengeli, aktüel ve toplumun gereksinim duyduğu dataları üretilmesi sayesinde sağlayabilir. Bu nedenle TÜİK’in ürettiği enflasyon sayıları da devletin ekonomik manada daha adil yönetilmesi için gerekli datalardan biridir.
‘ÖZEL ARAŞTIRMA ŞİRKETLERİNE NAZARAN HALKIN YÜZDE 79’U RESMİ ENFLASYON SAYISINA İNANMIYOR’
Zira enflasyon, mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişim oranlarının izlenmesinde, ödeme kontratlarının vade farklarının hesaplanmasında, satın alma gücü değişiminin bulunmasında, ekonomik ya da nakdî kıymet serilerinin deflate gerçek kıymetinin bulunmasında, verimlilik, kârlılık ve muhasebe hesaplarında, Merkez Bankası’nın para siyasetlerinde, hükümetlerin alacağı ekonomik önlemlerin belirlenmesinde, iktisadın gidişat için bir gösterge olmasında, hükümetlerin ekonomik siyasetlerinin belirlenmesinde, fiyatların ve fiyatların ayarlanmasında, ulusal muhasebe hesaplarında, fiyat tahlillerinde, ticari faaliyetlerin yönlendirilmesinde, kira kontratlarının artış oranlarının belirlenmesinde gösterge olarak kullanılmaktadır. Fakat TÜİK datalarına kamuoyunda itimat kalmamıştır. TÜİK datalarına inanç 2003’ten itibaren adım adım düşerek bugün hiç kalmamış olacak ki yalnızca bir şirketin değil, birçok kamuoyu araştırma şirketinin yaptığı anketlerde, yurttaşlarımız yüzde 70’in üzerinde bir sonuç ile kurumun açıkladığı sayılara inanmadığını ortaya koymaktadır. Kimi özel araştırma şirketlerine nazaran halkın yüzde 79’u resmi enflasyon sayısına inanmıyor. Halkın yüzde 43’ü ise enflasyon sayılarının yüzde 40’ın üzerinde olduğuna inanıyor.
‘ENFLASYON ÇELİŞKİSİ KAMUOYUNUN TÜİK’E OLAN İTİMADINI UYGUNCA YİTİRMESİNE NEDEN OLMAKTADIR’
Ayrıyeten Aralık 2020’de TÜİK tarafından açıklanan resmi enflasyon her ne kadar yüzde 14,60 olsa da bir de hissedilen enflasyon var. 2021 yılı başında TÜİK, düşük gelirlilerin hissettiği enflasyonun en düşük yüzde 22 olduğunu açıkladı ve hükümet de bunu kabul ederek 2021 yılı başında asgari fiyata yüzde 21 artırım yapmıştı. Bu durum 2021 yılında da devam etmektedir. Resmi yıllık enflasyon her ne kadar Kasım 2021’de yüzde 21,31 olsa da hükümet, 2022 yılında geçerli olacak asgari fiyata yüzde 50,4 oranında artırım yapmıştır. 2020 Aralık-2021 Aralık ortasındaki dolar kuru artışı, tüm dalgalanmalar göz gerisi edilse bile yüzde 51,11’dir.
Merkez Bankası’nın 50 iştirakçiyle gerçekleştirdiği anket de enflasyon için fikir veriyor. 2021 yılında TÜFE beklentisi, bu anket devrinde yüzde 23,85 olarak açıklanmıştır. Öte yandan, Ekim 2021 de Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE) yıllık yüzde 34,26 ve Kasım 2021 Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE) yıllık yüzde 24,35 artması ile Sanayii Yİ-ÜFE yıllık sayısının yüzde 54,62 olması da göz önüne alındığında, TÜİK’in açıkladığı sayılar ortasında bile enflasyon çelişkisi kamuoyunun TÜİK ‘e olan inancını yeterlice yitirmesine neden olmaktadır.
TÜİK tarafından 03/12/2021 tarihinde açıklanan enflasyon oranlarının gerçeği yansıtmadığı açıkça ortadadır. Tüm yurttaşların derinden hissettiği ekonomik krizin siyasi tesirlerini azaltmak hedefiyle objektif olması gereken kurumun, enflasyon oranını gerçeğe karşıt olarak düzenleyip kamuoyuna açıklaması kurumun prensipleri ile de bağdaşmamaktadır. Meğer TÜİK’ in misyonu gerçek sayıları açıklamaktır. Ülkemizde yurttaşlarımızın hissettiği yıllık enflasyon oranı (TÜFE) yüzde 50’nin üzerinde iken TÜİK tarafından kasım ayı bilgilerine nazaran yıllık enflasyon oranı yüzde 21,31 olarak açıklanmıştır.
TÜİK, kamu gücü ve kamu kaynaklarını kullanarak elde ettiği bilgileri, gerçeğe muhalif olarak işlemektedir. Bağımız ve tarafsız, alanında uzman ekonomist eksperlerce hesaplanacak olan gerçek enflasyon oranları, TÜİK yetkilileri tarafından resmi dokümanda sahtecilik cürmünün işlendiğini kuşkuya yer bırakmayacak halde ortaya koyacaktır.
‘GERÇEK ENFLASYON ORANLARI ALANINDA UZMAN EKSPERLERCE HESAPLATILMALI’
Savcılığınız tarafından, bahsi geçen cürüm kuşkusu üzerine soruşturma başlatılması ve gerçek enflasyon oranlarının alanında uzman uzmanlarca hesaplatılması talebimizdir.
Şikayetimize mevzu dokümanları düzenleme yetkisi TÜİK’e kanunla verilmiştir. Bu nedenle bu mevzuda inhisar olan TÜİK’in dataları, düzmeceliği sabit oluncaya kadar geçerli olan evrak niteliğindedir. Bu istikametiyle işlenen kabahat, TCK 204/2,3 mucibince cezalandırılmalıdır.
‘(1) Bir resmi belgeyi düzmece olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi diğerlerini aldatacak halde değiştiren yahut uydurma resmi belgeyi kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
(2) Misyonu gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi uydurma olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi diğerlerini aldatacak biçimde değiştiren, gerçeğe karşıt olarak evrak düzenleyen yahut düzmece resmi belgeyi kullanan kamu vazifelisi üç yıldan sekiz yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
(3) Resmi dokümanın, kanun kararı gereği düzmeceliği sabit oluncaya kadar geçerli olan doküman niteliğinde olması halinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılır.’
5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu’nda TÜİK’in kuruluş emeli, ‘Resmi istatistiklerin üretimine ve tertibine ait temel prensipleri ve standartları belirlemek, ülkenin gereksinim duyduğu alanlarda bilgi ve bilgilerin derlenmesini, değerlendirilmesini, gerekli istatistiklerin üretilmesini, yayımlanmasını, dağıtımını ve Resmi İstatistik Programında istatistik sürecine dâhil kurum ve kuruluşlar ortasında uyumu sağlamak’ formunda tanım edilmektedir.
Tekrar birebir Kanun’un 4’üncü hususunda, ‘Resmi istatistiklerin kalitesinin geliştirilmesi için program kapsamında üretilen istatistikler, güvenilirlik, tutarlılık, tarafsızlık, istatistiki kapalılık, yenilik ve şeffaflık unsurlarına nazaran hazırlanır ve uygulanır. Resmi istatistiklerin gerçekleri yansıtmasının sağlanması, tüm kullanıcılara tarafsız ve eş vakitli olarak sunulması, saklılık unsuruna riayet edilmesi, kamuoyunun bilgi edinme hakkının gözetilmesi temel esaslardır’ cümlesiyle dataların ve istatistiki bilgilerin güvenilirliği, saklılığı ve erişilebilirliğinin temel esas olduğu söz edilmiştir. Bu sebeple bilgi güvenliğinin sağlanması, TÜİK’in varoluş nedeni olan görevlerin ifası, yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve kurumsal prestij açısından son derece kıymetlidir. İzah edildiği üzere ihbar edilen kurum yetkilileri 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanunu’nun maksat ve unsurlarına karşıt hareket etmektedirler.” (ANKA)
Kaynak: Gazeteduvar
