Ardıl Batmaz
ADIYAMAN – Maraş merkezli depremlerin yıkıma neden olduğu Adıyaman’da Kapalı Çarşı da hasar aldı. Dükkanların sarkan ve yere düşmüş saçakları çarşının sokaklarında yürümeyi güçleştiriyor. Adıyaman’da nadiren açık olan dükkanlar bu çarşıda bulunuyor. Genellikle tütüncülerin açık olduğu çarşı alanında bir de giyim mağazası açık. Alper Giyim’in sahibi Eyüp Çanga, depremde 11 yakınını kaybetmiş. Kendi oturdukları 8 katlı apartman ise birkaç senelik olmasına rağmen deprem anında göçmüş ve ailesiyle birlikte göçük altında kalmış. Çanga, diğer depremzedelere göre biraz şanslı olduğunu söylüyor: “Bizim tek şansımız karşımızda belediyenin ek hizmet binasının olmasıydı. Bir iki saat içinde itfaiye ekipleri beni ve ailemi kurtardı.”
Depremin 16. gününde dükkanını açan Çanga, ekiplerin hasar tespiti için gelmediğini, kendi kontrollerinde yıkılan raflar ve yere dökülen eşyalar haricinde bir hasarla karşılaşmadıklarını söylüyor. Çarşıda 28 yıldır esnaflık yaptığını belirten Çanga, “Ne memuruz ne maaşımız var. Başka bir gelirimiz olmadığı ve hayat da devam edeceği için mecburi geliyoruz. Tabi ki korkuyoruz, artçı sarsıntılar devam ederken çocuklarımızı bir yerde bırakıp buraya gelmek bizi korkutuyor. Gözümüz sürekli arkada ama cebe para girmediği sürece çarkı çeviremiyoruz” diyor.
‘MEMLEKETİMİZİ BIRAKIP NEREYE GİDEBİLİRİZ?’
Adıyaman’ın en eski, en erken açan ve en geç kapanan çarşısında şimdilerde sessizlik hâkim. Çarşı’da halen içme suyuna ve elektriğe erişimin olmadığını belirten Çanga’nın Adıyaman’ı bırakıp gitmeye de niyeti yok: “Memleketimizi bırakıp nereye gidebiliriz? Biz nasıl Suriyelilere sığınmacı diyorsak aynı konuma düşeriz. Batıda bir otele yerleşip altıncı ayda dönüp sıfırdan başlayacağıma bugün sıfırdan başlarım. Hayat devam ediyor, biz kazandığımızı yiyen adamlarız. Devletimizden, Adıyaman’dan gidenlerin geri dönmesine yönelik teşvikleri sağlamasını talep ediyoruz. Burada kalan vatandaş nasıl bir hayat sürecek? Tek pencereden bakmamak lazım.”
‘BURADA YERLİ KALMADI, SATIŞLARI KOLLUK KUVVETLERİNE YAPIYORUZ’
Çarşıda bulunan esnafın çoğunun çek ödemesi olduğunu belirten Çanga, “Buradaki esnafın hepsi küçük esnaf. Vergide dahil basit usuldeki esnaf. Buradaki esnafın yüzde 90’ı çekle çalışıyor. Ticari kariyerimizi artık bu saatten sonra düşünmemiz lazım. Devletimiz ya görmezden geldi ya aradan kaçtı. Krediler ertelendi ama çeklerle ilgili herhangi bir açıklama yapılmadı. Biz de dükkânı korkumuzdan açtık, bir lira da bir liradır bizim için. Çekleri ödeyemediğimiz zaman ticari hayatımız da mahvolacak. Esnaftan vefat edenler oldu. Allah kimseye yaşatmasın, anlatılamaz bir duygu var. Her gün yanıma gelen, beraber yiyip içtiğimiz arkadaşlarımız vefat etti. Çok acı bir şey. Biz artık öyle bir duruma geldik ki, ağlayamadığımız için gülüyoruz. Geriye kalan arkadaşların da çoğunun çek ödemesi var. Mecbur açıyorlar dükkanları. Buradaki her esnafın en az 40-50 bin çek ödemesi vardır. Bu süre zarfında en çok etkilenen esnaflarımız oldu zaten” dedi.
Satışları genellikle kolluk kuvvetlerine yaptığını söyleyen Çanga, “Adıyaman hala hayalet şehir diyebilirim. Burada yerli kalmadı, satışları kolluk kuvvetlerine yapıyoruz. Genellikle iç çamaşırı, havlu, valiz, çorap gibi ihtiyaçlarını karşılamak için geliyorlar” diye konuştu.
#Korkumuzdan #dükkânı #açtık #bir #lira #bir #liradır #bizim #için
