DİYARBAKIR – Sayıştay, belediyelere ilişkin 2020 yılı kontrol raporlarını açıkladı. Sayıştay müfettişleri, belediyelerde yaptıkları incelemelerde birçok usulsüzlük tespit etti. Usulsüzlüğün tespit edildiği belediyelerin ortasında kayyım idaresindeki belediyeler de yer aldı. Müfettişlerin kayyım idaresindeki Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nde yaptıkları incelemelerde, mevzuata alışılmamış birçok süreç tespit edildi.
Sayıştay, kayyım idaresindeki Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ne dair hazırladığı raporda kimi usulsüzlükler buldu. Raporda, belediyeye ilişkin çok sayıda taşınmazın vakıf ve derneklere fiyatsız bir biçimde tahsis edildiği belirtildi. Taşınmazların takip ve denetiminin yönetmelik kararlarına uygun olarak yapılmadığına dikkat çekilen raporda, “Tapuya Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formu”nda belediyenin toplam 2 bin 847 adet taşınmazının olduğu, “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar İçin İcmal Cetvelinde” ise toplam 2 bin 667 adet taşınmazın kaydının olduğu belirtilerek, bu kayıtların dengeli olmadığı kaydedildi.
VAKIF VE DERNEKLERİN İSMİ VERİLMEDİ
Kamu kurum ve kuruluşu sayılmayan vakıf ve derneklere belediye tarafından taşınmaz tahsisinin yapılamayacağına dikkat çekilen raporda, belediyenin sahip olduğu kimi taşınmazların vakıf ve derneklere tahsis edildiği tespitine yer verildi. Raporda, tahsis süreçlerinin mevzuata uygun olmadığı vurgulandı. Raporda taşınmazların hangi vakıf ve derneklere verildiği ise belirtilmedi.
Raporda yer alan bulgular, kontroller sonucunda tespit edilen konulara kamu yönetimi tarafından verilen yanıtların kıymetlendirilmesi suretiyle düzenlendi.
DENETİM GÖRÜŞÜNÜN DAYANAĞI BULGULAR
Sayıştay müfettişlerinin hazırladığı raporda, “Denetim Görüşünün Desteği Bulgular” kısmında, mali rapor ve tablolara verilen görüş ile ilgili olan bulgular yer aldı.
“Belediye Tarafından Öbür Kurumlara Tahsis Edilen Taşınmazların Muhasebe Kayıtlarında İzlenmemesi” kısmında, “Belediye tarafından öteki kurumlara tahsis edilen taşınmazların muhasebe kayıtlarında takip edilmediği görülmüştür” tespiti yer aldı.
Yapılan incelemelerde Belediye tarafından öteki kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edilen taşınmazların muhasebe kayıtlarında takibinin yapılmadığı görüldü.
AMORTİSMAN AYRILMADI
“Belediyenin sahip olduğu varlıklar için amortisman ayrılması” gerektiğini vurgulayan rapor, Belediyenin sahip olduğu amortismana tabi varlıklar için amortisman ayrılmadığının görüldüğüne dikkat çekiyor.
Mahalli Yönetimler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin maddi duran varlıklar hesap kümesine ait süreçlerin anlatıldığı 187’nci maddeyi hatırlatan müfettiş raporunda, mevzuyla ilgili şu bulgulara yer verildi: “Belediyenin varlık hesapları incelendiğinde ise ilgili mevzuat kararlarına nazaran amortisman ayrılması gereken varlıkları bulunmasına karşın, bu varlıklar için hiç amortisman ayrılmadığı görülmüştür. Belediyenin sahip olduğu varlıklar için amortisman ayrılmaması nedeniyle 257 Birikmiş̧ Amortismanlar Hesabı ve 630 Sarfiyatlar Hesabı hakikat data üretmediğinden, mali tablolarda bu hesaplar itibariyle yanlışa neden olunmuştur.”
MEVDUAT FAİZLERİ EKSİK GÖRÜNÜYOR
Raporun “Diğer Bulgular” başlıklı kısmında, mali rapor ve tablolara verilen görüş ile ilgili olmayan bulgular yer aldı.
Vadeli Mevduat Faiz Gelirlerinin Net Fiyat Üzerinden Muhasebeleştirilmesi konusunu ele alan bulguda, “Belediyenin vadeli mevduatlarına tahakkuk eden faiz gelirlerinin net fiyat üzerinden muhasebeleştirildiği görülmüştür” denildi.
Genel İdare Muhasebe Yönetmeliği’nin “Gayri safilik ilkesi” başlıklı 39’uncu hususu ile Mahalli Yönetimler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ni hatırlatan raporda, “Ancak Belediye tarafından vadeli mevduatlara tahakkuk eden faiz gelirleri stopaj kesintisi yapıldıktan sonra kalan net fiyat üzerinden muhasebeleştirmiş, 630-Giderler Hesabı hiç kullanılmamıştır. Mevduat faizlerinin net fiyat üzerinden muhasebeleştirilmesi, Belediyenin mali tablolarında yer alan 600-Gelirler Hesabı ile 630-Giderler Hesabı’nın eksik görünmesine yol açmaktadır” diye belirtildi.
YEVMİYE NUMARA UYGULAMASI UYGUN DEĞİL
Raporda, yevmiye tarihi ve numaralarının birlikte teselsül etmediği, yevmiye numaralarının yinelenmiş kullanıldığı, geriye dönük yevmiye kaydı yapıldığı ve birtakım yevmiye numaralarının boş olduğunun görüldüğü belirtildi.
“Yevmiye sistemi, muhasebeleştirme evrakları ve açılış kayıtları” hakkında bilgi veren raporda şu sözler yer aldı: “Ancak bu kararlara karşın, Belediyede muhasebe kayıtlarının yevmiye tarihlerinin ve numaralarının peş peşe gelecek formda kaydedilmediği, yani tarihlerin ve numaraların birlikte yanlışsız bir biçimde teselsül etmediği ve münasebetiyle geriye dönük yevmiye kaydı yapıldığı tespit edildi. Öte yandan birtakım yevmiye numaralarının yinelenmiş kullanıldığı ve boş yevmiye numaraları olduğu görüldü.”
Başka taraftan 1012, 1015, 1017, 1062, 3902, 4216, 4643, 4705 numaralı yevmiye kayıtları üzere 56 adet yevmiye kaydının ise, büsbütün silindiği yahut atlandığı tespit edilmiştir.
HAZİNE TAŞINMAZLARININ SATIŞI
Rapora nazaran Belediye sonları içerisindeki Hazine taşınmaz satışlarından Belediyeye aktarılması gereken hisselerin takibinin yapılmadığı ve gecekondu fonu oluşturulmadığı görüldü.
Kanunları hatırlatan rapora nazaran yapılan incelemelerin sonucu şöyle yer aldı: “Belediye tarafından 775 sayılı Kanun kararları uyarınca oluşturulması gereken gecekondu fonunun oluşturulmadığı, Belediye sonlarında gerçekleştirilen Hazine taşınmaz satışlarının takibatının yapılmadığı tespit edilmiştir.”
PERSONELLERİN YILLIK MÜSAADELERİ NİZAMLI DEĞİL
Raporda, Belediyede çalışan takımlı emekçilerin yıllık müsaadelerinin tertipli olarak kullandırılmadığına dikkat çekildi.
Yapılan incelemelerde Belediyedeki birçok personelin birikmiş yıllık müsaadeleri olduğu, emekli olan birçok emekçiye de birikmiş müsaade fiyatı ödemesi yapıldığı görüldü.
Rapor, emekçilerin fiyatlı yıllık müsaadelerini kullanmamasının neden olduğu sonuçları şöyle kıymetlendirdi: “Yıllık müsaadelerin kullandırılmaması yasal düzenlemelerle teminat altına alınmış olan bir hakkın ihlal edilerek bunun bir idari yahut isimli yaptırıma dönüşmesi sonucunu doğurabileceği üzere, uygulamada patronun müsaadesi kullandırmak yerine parasını ödemeyi yahut kimi vakit çalışanın müsaadesini kullanmak yerine mukavele sona erdiğinde topluca para almayı tercih etmesiyle sonuçlanan, Kanun’da yer alan düzenlemelerin ruhuna muhalif durumlara sebep olabilecektir.”
TAŞINMAZLAR KAYIT EDİLMEDİ
Raporun tespitine nazaran Belediye tarafından Kamu Yönetimlerine İlişkin Taşınmazların Kaydına Ait Yönetmelik gereği düzenlenmesi gereken formların ve taşınmaz icmal cetveli düzenlenmedi.
“Belediyenin taşınmaz envanter kayıtları incelendiğinde, Yönetmelik kararlarına nazaran düzenlenmesi gereken formların düzenlenmediği, Yönetmelik eki formlar konsolide edilerek mali hizmetler ünitesince oluşturulması gereken taşınmaz icmal cetvelinin oluşturulmadığı tespit edilmiştir. Bu form ve cetvellerin düzenlenmemiş olması taşınmazlara ait envanter ve muhasebe kayıtlarının takibatının yapılmasını zorlaştırmakta, muhasebe kayıtlarında yer alan taşınmazların hangi taşınmazlar olduğunun tespiti yapılamamaktadır. Bu nedenle de 250 Arazi ve Emlak Hesabı, 251 Yeraltı ve Yerüstü Nizamları Hesabı ve 252 Binalar Hesabı’nda yer alan fiyatların doğruyu yansıtıp yansıtmadığı anlaşılamamaktadır.”
TELEKOMÜNİKASYONDAN GEÇİŞ HAKKI BEDELİ ALINMADI
Belediye tarafından telekomünikasyon altyapı ve şebekelerinden geçiş hakkı bedellerine ait rastgele bir tahsilat yapılmadı.
Yapılan incelemelerde Belediye tarafından geçiş hakkı fiyatlarına yönelik rastgele bir tarife cetveli belirlenmediği ve bu gelire ait rastgele bir tahakkuk yahut tahsilat süreci yapılmadığı görüldü.
Mevzuat kararları ve yapılan açıklamalara nazaran Belediye tarafından kendi tasarrufunda olan yerlerden geçen telekomünikasyon altyapı ve şebekeleri için bir geçiş hakkı bedelinin belirlenmesi ve işletmecilerden bu geçiş haklarıyla ilgili belirlenen bedellerin tahsilatının yapılması gerekiyor.
Kaynak: Gazeteduvar
