Diyarbakır’da 2017 yılında gerçekleşen Newroz kutlamaları sırasında polisler tarafından öldürülen üniversite öğrencisi Kemal Kurkut’un ailesinin, “hizmet kusuru” gerekçesiyle İçişleri Bakanlığı hakkında açtığı davada verilen 256 bin TL maddi ve manevi tazminat kararı bozuldu. Gaziantep Bölge Yönetim Mahkemesi 3’üncü İdari Dava Dairesi, Diyarbakır 3’üncü Yönetim Mahkemesi’nin idareyi sorumlu ve kusurlu bularak verdiği tazminat kararını, “saldırgan bir eylemci” olduğunu ve öldürülmesinde polisin silah kullanma şartlarının oluştuğunu sav ederek ailenin aleyhine bozdu.
İstinaf Mahkemesi kararına, Diyarbakır 7’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nin polis Yakup Şenocak hakkında verdiği beraat kararı ile kararın nihaileşmesi sonrası olay yerinde bulunan tüm polisler hakkında tekrar soruşturma başlatılması kararını münasebet gösterdi. İstinaf Mahkemesi’nin kararıyla, Kurkut davasında yargılanan Yakup Şenocak ile soruşturma etabında kuşkulu olarak sözü alınan polis Onur Mete’nin de Diyarbakır Vilayet Polis Disiplin Şurası tarafından meslekten çıkarıldığı ortaya çıktı. Kararda, Diyarbakır Vilayet Polis Disiplin Kurulu’nun 25 Ocak 2019’da 2 polisi meslekten çıkardığı ve yapılan itirazlar üzerine Diyarbakır 2’nci Yönetim Mahkemesi’nin meslekten çıkarma kararını iptal ettiği belirtildi. İstinaf Mahkemesi, bu durumu da kararına münasebet gösterdi.
İstinaf, Kurkut’un öldürülmesinin “yasal sonlar içinde kaldığını” belirterek, bunu da “2559 sayılı Polis Görev Salahiyetleri Kanunu” ile İçişleri Bakanlığı tarafından 19 Mart 2017’de vilayet emniyet müdürlüklerine gönderilen ve “koşulların oluşması durumunda tereddütsüz silah kullanma” yetkisi veren genelgesine dayandırdı. İstinaf, genelgede yer alan “Zor ve silah kullanma yetkisi kanunlarda açık bir formda belirtilmiştir. Gerekmediği ve kaideleri oluşmadığı surece hiçbir halde silah kullanılmayacak, kaideler oluştuğunda yoluna uygun silah kullanmakta tereddüt edilmeyecek, lakin çalışanımız amaç göstermeksizin ve düzensizlik çıkartabilecek biçimde havaya ateş etmeyecektir” biçiminde bakanlığı savundu.
‘GÜVENLİK HİZMETİNDE KUSUR BULUNMADI’ SAVI
İstinaf, “Olayın oluş hali dikkate alındığında, davacılar yakınının Nevruz alanında hareket yapmak için Nevruz alanına yakın yerde bulunan kasaptan uzun bir bıçak temin ettiği (…)” tabirleriyle Kurkut’un “saldırgan bir eylemci” olduğunu tez etti. İstinaf, polislerin Kurkut’u ikaz ettikleri tarafındaki beyanlarını hakikat kabul ederek, şunları belirtti: “Tüm ikazlara uymayan davacılar yakınına yönelik güvenlik vazifelilerinin silah kullanma yetkisinin oluştuğu, davacılar yakınına maksat alınmadan ikaz niteliğindeki açılan ateş sonucu yerden seken merminin isabet etmesi sonucu vefat eden davacının tüm bu süreçteki saldırgan aksiyonunun (ve ayrıyeten yaralı olmasına karşın saldırgan tavrına devam eden eyleminin) oluşan ziyan ile yönetimin sunduğu güvenlik hizmeti ortasındaki illiyet bağını kestiği, yönetime yüklenebilecek hizmet kusurunun bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmaktadır.”
İstinaf, olayda yönetimin güvenlik hizmetinde kusuru bulunmadığını, Diyarbakır 3’üncü Yönetim Mahkemesi’nin verdiği tazminat kararının hukuka muhalif olduğunu ve tazminat talebinin reddine karar verdi.
‘SİLAH KULLANMAYI YASAL BULACAK BİR TESPİT YOK’
Kararı kıymetlendiren Kurkut ailesinin avukatı Serdar Çelebi, Diyarbakır Valiliği’nin olayın akabinde yaptığı “canlı bomba” açıklamasını anımsattı. Birinci günden bu yana olayın üstünün örtülmek istediğine işaret eden Çelebi, İstinaf Mahkemesi’nin verdiği kararı, “Tabiri caizse ‘Kemal Kurkut’un bunu hak ettiğini’ söyleyip, davayı tümden reddetti” halinde yorumladı.
Kararın hukukla açıklanamayacağını vurgulayan Çelebi, “Valiliğin açıklamasıyla birlikte yönetim olayın seyrini farklı bir mecraya taşımak istedi. Ancak çekilen fotoğraflar, tespit edilen öteki konular çok da gizlenecek bir olay değildi. Lakin son kararla birlikte aslında yönetimin başta ulaşmak istediği sonuca mahkeme yoluyla, hukuk ismine verilmiş bir kararla ulaşıldı üzere görünüyor. Bunu bir hukukçu olarak kabul etmemiz mümkün değil. Zira savcılık taammüden öldürmeyle ilgili bir iddianame hazırlamış. İdari soruşturmalar var, İçişleri Bakanlığı müfettişlerinin yürüttüğü soruşturmalarda polislerin mevzuata uygun hareket etmediğini ve kusurlarının olduğunu bir polisin misyondan alınması, oburlarının disiplin cezasını almasına dair kararları var. Ceza yargılaması sonucunda failin tespit edilememesine dair bir tespit var. Orada silah kullanmayı legal kılacak rastgele bir belirleme bir tespit de yok. Tüm bunlar ortayken İstinaf Mahkemesi’nin olayın temeline inerek Kemal Kurkut’un buna maruz kalmasını hukuka uygun bularak, buna karar vermesi kabul edilebilir bir durum değildir” değerlendirmesinde bulundu.
‘ÖLDÜRME KASTIYLA HAREKET ETTİĞİNE DAİR RAPOR VAR’
Onlarca kameranın önünde işlenen cinayetin failinin hala bulunamamasının yönetimin bir kusuru olduğunu belirten Çelebi, kanıtların toplanmadığını ve faal bir soruşturma yürütülmediğinin altını çizdi. Çelebi, “Hala Bölge Yönetim Mahkemesi, yönetimin kusurlu olmadığından bahsediyor. Yönetim, bir üniversite öğrencisini, gencecik bir insanı hayatta tutmakla teğe bir yükümlüdür. Bunu yerine getirmemiş olması başlı başına kusurdur. Kaldı ki burada kusurdan bahsetmiyoruz, burada kasıttan bahsediyoruz. Devletin polisi kasıtlı bir halde bir insan öldürdü. Buna ait bağımsız bir heyet tarafından hazırlanmış ve evraka girmiş bir rapor var; Amaç gözetilerek yakın uzaklıktan, öldürme kastıyla hareket ettiğine dair bir rapor var. Her ne kadar o rapora daha sonra müdahale edildi ve farklı bir sonuçla sonuçlandıysa da kimin silah sıktığı, kimin hangi noktada, hangi açıyla sıktığı, nereye nişan aldığına dair tespitler var. Kusurun ötesinde bir durum kelam konusu” biçiminde konuştu.
‘HUKUKA UYGUN HALE GETİRMEYE ÇALIŞMIŞ’
İstinafın Kurkut’u “saldırgan” olarak göstermesine reaksiyon gösteren Çelebi, şunları söyledi: “Kemal Kurkut, bıçağı polise akında kullanmamıştır. Polisin üzerine gelmemesi için bıçağı kendisine doğrultmuş, kendine ziyan verme tehdidinde bulunmuştur. İstinaf Mahkemesi’nin belirttiği üzere polise bir taarruz kelam konusu değildir. Evet, bir iki sözde var, kim söylemiş bunu: Fail söylemiş bunu. Fail kendini kurtarma, silah kullanmayı yasal kılma ismine kendisine saldırıldığını, kendisini patlatacağına dair beyanlarda bulunarak, silah kullanmayı hukuka uygun hale getirmeye çalışmış. Onun dışında bütün polisler verdiği sözde, Kurkut’un elindeki bıçağı kendisine hakikat salladığını söyledi. İstinaf Mahkemesi bunu görmek istememiştir. Bunu gördüğü anda çok farklı sonuçlar çıkacaktır.” (MA)
Kaynak: Gazeteduvar
