Kur artışıyla gelen artırımlar sıhhat harcamalarını çok yükseltince tabip, hemşire ve sıhhat çalışanına ek artırım yapacak para kalmadı. İşçinin sıhhat bütçesinden aldığı hisse 8 puan birden düştü.
İstifa furyasına karşın kamu hastanelerindeki doktor, hemşire ve sıhhat çalışanına açlık hududunda fiyat ödenmesinin altından kur artırımları ile kent hastaneleri çıktı. Geçen yıl artarak devam eden artırım sağanağı Sıhhat Bakanlığı’nın sıhhate yönelik mal ve materyal alımlarıyla genel sıhhat masraflarını 4 katı aşan fiyatlarda yükseltti. Bakanlık elindeki kaynağın büyük kısmını kent hastanelerini işleten müteahhitlere aktarmak zorunda kaldı. Bu periyotta başta aşı olmak üzere sıhhate yönelik gereç alımı yüzde 315, mal ve hizmet alımı yüzde 104, kent hastanelerinin kiralarının da olduğu gayrimenkul masrafları yüzde 60, toplam sıhhat harcamaları da yüzde 51 arttı. Buna karşılık güç koşullarda misyon yapan işçi ödemesindeki artış yüzde 23.3’te kaldı.
YÜZDE 33.7’YE DÜŞTÜ
Sıhhat Bakanlığı’na 2021 yılı için 77.6 milyar lira ödenek tahsis edilmişti. Lakin kur artışıyla birlikte sıhhat sarfiyatları de fevkalâde artınca Bakanlığın yıllık harcaması yaklaşık 22 milyar lira yükselerek 98.8 milyar lirayı aştı. Pandemi ve artırım sağanağından evvel 2019 yılında Sıhhat Bakanlığı bütçesinin yüzde 44.6’sı sıhhat çalışanına aktarılıyordu. Fakat sıhhat işçisinin sıhhat bütçesinden aldığı hisse pandeminin en ağır çalışma kaidelerinin yaşandığı 2020’de yüzde 41.8’e, 2021’de de yüzde 33.7’ye kadar düştü. Böylelikle 2019’da sıhhate ayrılan her 100 liranın yaklaşık 45 lirası başta doktorlar olmak üzere sıhhat işçisine giderken 2021’de bu fiyat yaklaşık 34 liraya geriledi.
Tüketim harcaması patladı
Genel Sağlık-İş Lideri Dr. Derya Uğur, Sıhhat Bakanlığı’nın, harikulâde artan harcamalarını şeffaf bir halde açıklamadığını, dataların adeta gizlendiğini savundu. Bütçedeki tüketime yönelik mal ve gereç alımı kaleminden yapılan harcamanın 2016’ya nazaran 161 kat, 2020’ye nazaran de 2 kat arttığına işaret eden Dr. Uğur, “Sağlık hizmetleri rant aracı olmamalı. Vatandaşın vergisiyle ödediği her bir doz aşının maliyetini, yapılan her kuruş harcamayı bilme hakkı vardır” dedi.
Dr. Derya Uğur
Kent hastaneleri yutuyor
Kent hastanelerine ödenen çok yüksek kira ile mal ve hizmet bedelleri yüzünden kamu sıhhatine ve açlık hududunda çalışan sıhhat işçisine gereğince kaynak aktarılamadığını belirten Genel Sağlık-İş Genel Lideri Dr. Derya Uğur, bütçeyi silip süpüren kent hastanelerinin ivedilikle kamulaştırılması gerektiğini söyledi.
Kaynak: Sözcü
