İran’da Kürt öğretmen ve aktivist Zara Mohammadi, Kürtçe ders verdiği için beş yıl mahpus cezasına çarptırıldı. İran’daki STK’ler, Zara Mohammadi ve öteki birçok Kürt aktivistin yargılanması ve cezalandırılmasının önemli bir insan hakları ihlali olduğunu belirterek, memleketler arası topluma İran’ı kınama ve baskı yapılması davetinde bulundu.
Sanandaj’daki mahkemede yargılanan Kürt aktivist ve Kürt öğretmen Zara Mohammadi, İran İslam Cumhuriyeti yargısı tarafından 10 yıl mahpus cezasına çarptırılmıştı. Ekim 2020’de, Yargıç Mustafa Tayari başkanlığındaki Sanandaj Temyiz Mahkemesi, Mohammadi’nin 10 yıllık mahpus cezasını gözden geçirdi ve cezayı 5 yıla indirdi. Mohammadi, 8 Ocak 2022’de Kürdistan Eyaleti, Sanandaj’daki bayan hapishanesinde beş yıllık mahpus cezasına başlamak için teslim oldu.
’10 YILDIR İSTEKLİ OLARAK KÜRTÇE DERS VERİYOR’
Sivil toplum kuruluşu olan Nojin’in idare heyeti üyesi ve istekli Kürtçe öğretmeni olan Zara Mohammadi, 23 Mayıs 2019’da memleketi Sanandaj’da gözaltına alınmış ve Kürt muhalefet partileriyle çalışmakla suçlanmıştı. İran’daki Hengaw İnsan Hakları Örgütü İdare şurası Üyesi ve gazeteci Yerlen Yarahamadi’ye nazaran 30 yaşındaki Zara Mohammedi, Kürdistan Eyaleti’ndeki Kürtlerin sivil, toplumsal ve kültürel hakları için kampanya yürütüyor ve 10 yıldır Sanandaj ve etraf köylerde istekli olarak Kürtçe ders veriyor.
Mohammedi ve avukatlarının, ‘Kürt muhalefet partileriyle ilişkili’ olduğu istikametindeki suçlamaları reddettiğini belirten Yarahamadi, Mohammedi’nin de başka Kürtçe ders veren Kürt aktivistler üzere cezalandırılmak istendiğini söyledi.
‘KÜRTÇE DERS VERDİ, ‘DEVLETE KARŞITI’ OLARAK SUÇLANDI’
Yarahamadi, şu bilgileri paylaştı: “Mohammedi gözaltına alınmasından 7 ay sonra, 2 Aralık 2019’da 700 milyon toman kefaletle özgür bırakıldı. 14 Temmuz’da Zara Mohammadi’ye avukatı Dr. Abdullahi aracılığıyla, Sanandaj İhtilal Mahkemesi’nin kendisini ‘devlet aykırısı grup’ kurmak kabahatinden 10 yıl mahpus cezasına mahkum ettiği bilgisi iletildi. Lakin Mohammadi ve avukatı, tezlere şiddetle karşı çıktı. Avukat Abdullahi, kuruluşunda yer aldığı ve idare heyeti üyesi olarak etkin olduğu Kürt sivil toplum kuruluşu Nojin dışında Zara Mohammadi ile ilişkilendirilebilecek diğer bir kuruluş bulunmadığını söyledi.
ANA LİSAN HAKKIN ANAYASADA VAR LAKİN DERS VERMEK YASAK
İran’daki Kürdistan Eyaleti dahil olmak üzere bir çok eyalette ana lisan hakkı anayasada tanınıyor. Lakin anayasada yer almasına karşın Kürtçe eğitim verilemediğine dikkat çeken Yarahamadi, “Gönüllü olarak Kürtçe ders veren Kürtçe öğretmenler ve aktivistler cezalandırılıyor. Kürtçe ders verdiği için tutuklanan araştırmacı Mojgan Kavoosi, 20 ay tutuklu kaldıktan sonra Karaj cezaevinden 4 gün evvel hür bırakıldı” dedi.
“İran’da Kürdistan Eyaleti var ve buna karşın Kürtçe yasak mı?” sorusunu yönelten Yarahamadi, şu açıklamayı yaptı: “İran Anayasasının 15’inci unsurunda, ‘İran halkının resmi ve ortak lisanı ve yazısı Farsça’dır. Lakin mahalli ve kavmi lisanlardan basında ve kitle haberleşme araçlarında yararlanma ve okullarda bunun edebiyatının öğretilmesi Farsça’nın yanında serbesttir’ deniliyor. Lakin 43 yıldır bu uygulanmıyor. 1979’dan beri yasak. Yalnızca Kürdistan Eyaleti’nde değil, her yerde yasak. Bu yüzden Kürt aktivistler, kendi anadillerine sahip çıkmak için istekli olarak ve bağışlarla çocuklara Kürtçe ders veriyor. Bu yüzden de daima cezalandırılıyorlar” dedi.
Kaynak: Gazeteduvar
