Halk Sıhhati Uzmanları Derneği’nin (HASUDER) düzenlediği 5. Memleketler arası ve 23. Ulusal Halk Sıhhati Kongresi’nin sonuç bildirgesi açıklandı. Bildirgede, 21. yüzyılın halk sıhhati alanındaki en değerli meselelerinin, giderek derinleşen iklim krizi, afetler, savaşlar, göçler, artan eşitsizlikler, kronik hastalık epidemileri ve ortaya çıkan bulaşıcı hastalıklar olduğuna yer verildi.
HASUDER’in “Değişen Dünyanın Öncelikleri: İklim Krizi, Afetler, Göçler, Eşitsizlikler ve Toplumsal Dirençlilik” teması ile 13-18 Aralık tarihleri ortasında düzenlediği 5. Milletlerarası ve 23. Ulusal Halk Sıhhati Kongresi’nin 18 unsurluk sonuç bildirgesi yayımlandı.
İklim değişikliği nedeniyle ortaya çıkan ve çıkacak olan sağlıklı su ve besine erişimin azalması, mahallî ısı artışlarına bağlı kitlesel göçler, bulaşıcı olmayan hastalıklara bağlı ölümlerde artış ve ortaya çıkan bulaşıcı hastalıkların direkt halk sıhhatinin ilgi alanına giren problemler olduğuna vurgu yapıldı.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE DİKKAT ÇEKİLDİ
Bildirgenin birinci unsurunda “İklim değişikliği insanlığın önündeki en değerli ve acil sıkıntılardan birisidir. İklim değişikliği ile uğraş siyasetleri vakit kaybetmeksizin hayata geçirilmelidir” denildi. 5. Milletlerarası ve 23. Ulusal Halk Sıhhati Kongresi sonuç bildirgesinde yer verilen, kurumlar ortası işbirliği ve eşgüdümle ele alınması istenen hususlar ana başlıklarıyla şöyle sıralandı:
* İklim değişikliği besin garantisini tehdit ediyor. Mevcut açlık ve yetersiz beslenme sorunu iklim değişikliği nedeniyle daha da büyüyecektir. Herkes için besin garantisini sağlamak için her seviyede işbirliğine, yeni ziraî siyasetlere gereksinim var.
* İklim krizinin artışında kıymetli rol oynadığı afetlerin tüm dünyada ve ülkemizdeki sayısı, neden oldukları yıkım artıyor. Afetlere hazırlıklı olmak temel yaklaşım olmalı.
‘GÖÇLER DEĞERLİ BİR OLGU’
* İklim değişikliği, yoksulluk, eşitsizlikler, çatışma ve savaşların bu artışın nedenleri ortasında yer aldığı göçler son yılarda tüm dünya ve bilhassa ülkemiz için kıymetli bir olgu olarak karşımıza çıkıyor.
* Afetler çoklukla toplumların en kırılgan bireylerini, engellileri, yaşlıları, bayanları, çocukları, fakirleri etkiliyor. Göçmenler de bu kırılgan kümeler ortasındadır.
* Ülkemiz, afetlerin sık görüldüğü bir coğrafyada bulunmasına karşın afetlere gereğince hazırlıklı değil. Toplumun ve yöneticilerin afet riski farkındalığı artırılmalı.
* Afetlerde data toplama kritik bir bahistir. Toplanacak dataların kapsamı ve toplama biçimleri bir grup çalışması gerektirir. İnterdisipliner yaklaşımla yürütülen afet araştırmalarına muhtaçlık vardır.
COVİD-19 PANDEMİSİNDE YOKSLLUK VE EŞİTSİZLİK DERİNLEŞTİ
* Covid-19 pandemisi ile yoksulluk ve eşitsizlik derinleşti. İklim krizinin tesirleriyle ortaya çıkan iklimsel afetler, besin teminatı sıkıntıları, yerinden edilme üzere meseleler da önümüzdeki devirde bu başlıkların değerini daha da arttıracağına işaret ediyor.
* Ülkemizde Covid-19 pandemisinde idare sorunu yaşanıyor. Bilgi paylaşımının yapılmaması, şeffaflığın sağlanmaması, ispata dayalı kararlar ve uygulamaların olmayışı ve özgür araştırma ortamının ortadan kalkması değerli sıkıntılardır.
* Sık görülen kanserlere yönelik birincil ve ikincil müdafaa tedbirleri ülke gündeminde yerini almalı ve karar vericiler bu bahiste harekete geçmeli.
* Ulus ötesi tütün şirketleri tütün kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalarını Covid-19 pandemisi devrinde de sürdürdü. Tütün sanayisinin insan sıhhati dışında hayvan ve ekosistem bütünlüğüne verdiği ziyanların önlenmesi için bilhassa çocuk ve gençleri öncelemek üzere gaye kümelerinin korunmasına yönelik “acil” aksiyonların planlanması ve uygulanması gerekiyor.
Kaynak: Sözcü
