İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Demirören Holding’e verdiği milyonlarca dolarlık krediye karşılık aldığı topraklar elinde kalan Ziraat Bankası’nın kendilerine açtığı toprakların tekrar imara açılması talepli davanın reddedilmesini istedi.
İBB mahkemeye yolladığı yazıda 1988 yılından beri yeşil alan olan yerlerin Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkisi olmamasına rağmen 2018 ve 2019 yıllarında imara açıldığına dikkat çekerek “Parsellerin neredeyse tamamı hiçbir araştırma ve inceleme yapılmadığı üzere Belediyemizden habersiz Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca hazırlanan ve onaylanan imar planı değişikliğiyle villa tipi konut alanına dönüştürülmüştür” tabirlerini kullandı. Ayrıyeten yazıda, “özel spor alanları” kaldırılırsa bölgede yeşil alan istikrarının bozulacağına dikkat çekildi.
Demirören Holding’e verdiği krediye karşılık aldığı yerler elinde kalan Ziraat Bankası, Göktürk, Kemer Country’deki yerlerin “özel spor alanı” olarak kalmasına karar veren İBB’ye dava açmıştı. Kelam konusu alanın tekrar imara açılmasını isteyen banka, “mülkiyet hakkından yararlanmasının engellendiğini” öne sürmüştü.
‘DENGE BOZULUR’
Bunun üzerine İstanbul 7. Yönetim Mahkemesi kelam konusu yerlere ait imar süreciyle ilgili bir grup bilgi ve evraklar istenmesine karar verdi. Mahkemenin istediği bilgi ve evrakları yollayan İBB ayrıyeten, mahkemeye süreci tüm detaylarıyla anlatan bir de yazı yolladı. Yazıda kelam konusu yerlerin içinde bulunduğu Kemerköy Sitesi’nin niteliği ve tarihçesine de değinilerek projeye 1989 yılında başlandığı, 120 hektarlık yere şurası sitede 30 hektarlık kısmının projesine uygun ve şuurlu olarak golf alanı olarak ayrıldığı belirtildi.
Yazıda açık yeşil alanlar olarak nitelendirilen golf alanlarının dışında kalan 90 hektarlık arazi üzerinde ise dikey ve yatay yapılanmanın birlikte yer aldığı konutlar, yeşil alanlar, göletler ve başka ortak kullanım alanlarının bulunduğu söz edildi. Kemerköy sitesi içerisinde yüzde 25 oranında ‘Özel Spor Alanı’ ismi altında oluşturulan üzerinde golf alanları bulunan açık yeşil alanlar kaldırıldığında bölgenin tüm istikrarının bozulacağına dikkat çekildi. Yazıda ‘’Bu nedenledir ki projenin ele alındığı 1986 yılında özel spor alanı olarak ayrılan kısımlarda hiçbir yapılaşma tanımlanmamıştır. Buradan hareketle, davaya husus alanda yer alan Kemerköy Sitesi; golf alanları, konut adaları, toplumsal donatı alanları, barındırdığı göletleri, ağaçlık alanları ve hatta göllerinde yaşayan canlıları ile bir bütün olup, dava konusu plan da bütünlük göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır’’ denildi.
‘EKOLOJİK GEÇİŞ SİSTEMLERİ YOK OLUR’
Birinci planların 1988 yılında yapıldığı ve imara açılması istenen kelam konusu parsellerin o vakit ‘özel spor alanı’ kullanımına ayrıldığına dikkat çekilen yazıda özetle şu tabirler de yer aldı:
‘’Ancak imar uygulamalarının ve inşaatların başladığı 1988 yılından bu yana kelam konusu alanlar özel spor alanı (golf alanları) olarak kullanımının yanı sıra açık yeşil alan olarak bir toplumsal donatı niteliğinde de kullanıldığı bilinmektedir. Kelam konusu alanlar yalnızca özel spor alanı olarak kullanılmamakta yaklaşık 30 yıldır Sitede yaşayan sakinlerin toplumsal donatı alanı olarak da kullanılmaktadır. Bilhassa bu ‘özel spor alanı’ kullanımı öngörülen dava konusu alanlarda 1988 yılında yapılan birinci planlardan başlamak üzere bugüne kadar mülkiyet sahibi kim olursa olsun hiçbir periyotta yapılaşma hakkı tanınmamıştır. Ne planlar üzerinde ne de fiilen bahse bahis alanda en ufak bir yapılaşmanın olmaması bu alanların toplumsal donatı alanı niteliğini bir alan olduğunu ortaya koymaktadır. Davaya bahis ‘Özel Spor Alanı’ (Açık Yeşil Golf Alanları) kaldırıldığında bölgede açık yeşil alan istikrarı büsbütün bozulacaktır. Ayrıyeten projenin gerçekleşmesine temel teşkil eden ana yerleşim anlayışı ve bölgedeki ekolojik geçiş sistemlerinin de büsbütün yok olması kaçınılmaz hale gelecektir.”
‘200’E YAKIN TÜR’
İBB’nin mahkemeye sunduğu eklerde öğretim üyelerinin görüşleri de yer aldı. Peyzaj mimarı bir öğretim üyesinin görüşünde ‘’Sadece Kemerköy yerleşim alanı içinde 200’e yakın çeşit 40 bin civarında bitki varlığı bulunmaktadır (Anonymous, 2007). Buna ek olarak alan içindeki bitki varlığı ve doğal göletler yerleşim alanı içinde farklı hayvan çeşitleri için ömür alanı oluşturmaktadır. Alan içindeki doğal göletler birçok balık cinsine ömür ortamı sağlarken, alanın ekolojik geçiş zonu olma özelliğinden ötürü farklı kuş cinslerini de barındırmaktadır. Tüm bu bitki ve hayvan varlığı da temelde alanının kendine ilişkin ekolojik bir sistem olmasını desteklemektedir. Bilhassa yerleşke ile golf alanı içindeki bitki varlığı ortasındaki geçişler, bu iki alan ortasındaki ekolojik bütünlüğü desteklemekte ve bu da alanda yaşayan canlı tipleri için kıymet arz etmektedir” sözleri dikkat çekti.
‘BELEDİYEDEN HABERSİZ YAPILDI’
Yazıda toprakların Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı eliyle imara açıldığı anımsatılarak “Özet olarak söz etmek gerekirse 1988 yılından bu yana özel spor alanı olarak planlı ve Kemer Yapı ve Turizm A.Ş. ismine kayıtlı parsellerin neredeyse tamamı hiçbir araştırma ve inceleme yapılmadığı üzere Belediyemizden habersiz Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca hazırlanan ve onaylanan imar planı değişikliğiyle villa tipi konut alanına dönüştürülmüştür” denildi.
Bölge sakinleri tarafından açık yeşil alanları yok etmek gayesiyle onaylanan imar planlarının iptali istemiyle davalar açıldığı vurgulanan yazıda açılan davalar sonucu kelam konusu planların iptal edildiği ve kararın katılaştığı vurgulandı. Lakin bakanlığın ufak eklemelerle benzeri imar planlarını 2019 yılında tekrar hazırladığı ve onayladığı anlatılan yazıda bölge sakinlerinin bu imar planlarına da davalar açtığı ve planların iptal edildiği anımsatıldı. Yazıda bakanlığın imar planlarının mahkeme tarafından iptal edilmesinin münasebetinin ‘bakanlığın plan yapma yetkisinin bulunmadığı’ olduğunun altı çizildi.
‘İNŞAAT YAPILABİLMESİ MÜMKÜN DEĞİL’
Yazıda Ziraat Bankası’nın bu yerleri Demirören Holding’in sahip olduğu Kemer Yapı ve Turizm A. Ş. tarafından kredi borçlarına karşılık aldığı belirtilerek şöyle denildi:
“Ancak davacı Bankanın, Kemer Country yerleşkesindeki bu taşınmazların aslında golf alanı olarak kullanıldığını, Kemer Yapı ve Turizm A.Ş. tarafından tüm Site sakinlerine yerleşke içindeki konutlar satılırken projenin aslında golf alanlarıyla bir bütün olarak oluşturulduğunu, Sitenin bir konsept proje olduğunu bilmemesi mümkün değildir.
Sonuç olarak dava konusu planlar kapsamında ‘özel spor alanı’ olarak belirlenen bu alanlarda aslında ‘inşaat yapılamayacağına dair irtifak hakkı’ tesis edilmiş parseller bulunmaktadır. Bu nedenlerle planlama alanında hukuken inşaat yapılabilmesi mümkün değildir.
İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 11.11.2020 tarih ve 1119 sayılı meclis kararı ile onaylanan dava konusu 1/5000 ölçekli nazım ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planları öncelikle alanın plansız kalması nedeniyle kamu faydası gayesiyle gerçekleştirilmiştir.
Planlama alanında bulunan Kemer Country yerleşkesinde 1988 yılından bu yana yürürlükte olan ve lakin 2018-2019 yıllarında Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yapılmış olan planlar ile ortadan kaldırılan ‘Özel Spor Alanı’ halindeki kullanım tekrar tesis edilmiştir. Hasebiyle dava konusu meclis kararı, evvelki durumun birebir biçimde tesis edilmesi ve yargı kararlarına nazaran hareket edilmesi manasına gelmektedir.”
Kaynak: Gazeteduvar
