Halkbank’ın ABD’de yargılanamayacağı argümanıyla yaptığı müracaat, New York’ta İkinci Bölge İstinaf Mahkemesi’nde görüşüldü. Mahkeme heyeti duruşma sonunda, Halkbank’ın avukatları ve savcılıktan yeni evrak ve bilgi istemeyeceklerini kaydederek, ‘‘Vereceğimiz son kararı bekleyin” dedi.
Üst mahkeme yargıçları, Amalya Kearse, Jose Cabranes ve Joseph Bianco, telekonferans aracılığıyla düzenlenen duruşmada tarafları dinledi ve çeşitli sorular yöneltti.
Toplam 46 dakika süren duruşmada, Halkbank’ı Williams & Connolly LLP hukuk firması avukatlarından Simon A. Latcovich, argüman makamını da New York Güney Bölgesi Başsavcı Yardımcısı Sidhardha Kamaraju temsil etti.
Mahkeme heyeti birinci kelamı Halkbank’ın avukatı Latcovich’e verdi. Avukat Latcovich, şimdiye kadar ABD tarihinde hiçbir ülkenin ‘Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası’ nedeniyle bir ceza mahkemesinde yargılanmadığını söyledi. Halkbank’ın avukatı savcılığın argüman ettiği üzere bu yasanın yalnızca sivil hukukla ilgili yargılamalarla sonlu olmadığını, ceza mahkemelerinin de bu kapsamda olduğunu geçmişteki kimi davalardan örnekler vererek savundu.
‘‘Halkbankı yargılamak Türkiye’yi yargılamaktır’’
Avukat Latcovich, bir kamu kuruluşu olan Halkbank’ın ABD’de yargılanamayacağını sav ederek, ABD yargısının bankayı yargılama yetkisi olmadığını ve bankanın burada yargılanmasının Türkiye’yi yargılamakla eş manalı olduğunu, geçmişte buna misal davalarda alınan birtakım kararları da Anayasa Mahkemesi’nin bozduğunu vurguladı.
Avukat Latovich, mahkeme salonlarının bir savaş meydanı olmadığını, ülkelerle ilgili siyasi ve ekonomik cezaların bu mahkeme salonlarında verilmemesi gerektiğini savundu.
“Mahalledeki şekerci dükkanı bile hükümet ismine vergi tahsil edebilir”
Halkbank’ın avukatı Latovich mahkeme heyetinin çeşitli sorularını da yanıtladı. Mahkeme Heyeti Lideri Jose Cabranes, Avukat Latovich’e, ‘‘Halkbank’ın ticari işler yapan bir kuruluş olduğu gerçek mudur?’’ dedi, ayrıyeten bir kamu kuruluşuysa ticari faaliyetlerine ek olarak Türkiye’de ne çeşit çalışmalar yaptığını sordu. Avukat Latovich bu soruyu,” Evet ticari bir kuruluş. Türk vatandaşları Halkbank aracılığıyla tahakkuk eden vergilerini ödeyebiliyor” diye yanıtladı. Hakim Cabranes, “Her mahalledeki şekerci dükkanı bile hükümet ismine vergi toplayabilir. Bunu herkes yapabilir. Vergi topluyor diye şekerci dükkanı yargı dokunulmazlığına sahip olabilir mi?’’ sorusu ile karşılık verdi.
Hakim, Avukat Latovich’e ayrıyeten devlet kuruluşu olarak ABD’de yargılanamayacağını argüman ettikleri Halkbank çalışanlarının devlet memuru olup olmadıklarını ve diplomatik bir dokunulmazlıktan yararlanıp yararlanmadıklarını sordu. Latovich, bu soruyu da “Devlet memuru değiller ve dokunulmazlıkları da yok” halinde yanıtladı.
“3 Mayıs’ta duruşmaların başlamasına hazır mısınız?”
Savcılık ismine duruşmada kelam verilen Sidhardha Kamaraju, Halkbank’ın Amerikan finans sistemini kullanarak bir milyar dolar meblağında kara para akladığını, bu hatanın ABD mahkemelerinin yargılama yetkisi içinde olduğunu, Halkbank’ın ‘Bağımsız Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası’ kapsamında olmadığını sav etti.
Savcı Kamaraju, Halkbank’ın avukatlarının kapsamında olduklarını belirttikleri yasanın sırf hukuk davaları için geçerli olduğunu söyledi. Mahkeme heyeti Savcı Kamaraju’ya da şimdiye kadar geçen yargı sürecinde Halkbank çalışanlarının bu yasa kapsamında diplomatik dokunulmazlıkları olup olmadığını sordu. Savcı Kamararaju bu soruya, Halkbank’ın memleketler arası bankacılıktan sorumlu lider yardımcısının da federal mahkemede yargılandıktan sonra karar giydiğini, ayrıyeten hazırladıkları iddianamede Halkbank’ta çalışan yöneticilerin de suçlandıklarını hatırlatarak, “Bu şahısların diplomatik dokunulmazlıkları yoktu. Burada yargılanmalarına mani bir durum yoktu” karşılığını verdi.
Mahkeme heyeti Savcı Kamaraju’ya, Türkiye’nin daha evvel Halkbank çalışanlarının ABD’de yargılanamayacakları konusunda müdahil olup olmadıklarını sordu. Savcı Kamaraju, şimdiye kadar Halkbank çalışanlarının bu ülkede yargılanması konusunda Türkiye’nin resmi bir müdahalesinin olmadığını kaydetti.
Mahkeme heyetinin Başsavcı Kamaraju’ya son sorusu da bir alt mahkemenin daha evvel Halkbank’ın heyetli seri duruşmaları için belirlediği 3 Mayıs’taki takvimin yine devreye girmesine hazır olup olmadıkları oldu. Başsavcı Yardımcısı Kamaraju hazır olduklarını, lakin salgın nedeniyle kimi ayarlamaların yapılabileceğini belirtti.
VoA
