DİYARBAKIR – Ulusal Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaokullarda 2022-2023 Eğitim ve Öğretim Yılı periyodunda okutulacak seçmeli dersleri tercih süreci 3 Ocak 2022 tarihinde başladı. ‘Yaşayan Lisan ve Lehçeler’ ismi altında Kürtçenin Kurmancî ve Zazakî lehçelerinde seçmeli dersler için de müracaat yapılabiliyor. Lakin okullarda en az 10 öğrencinin birebir dersi seçmesi durumunda ilgili seçmeli dersin okutulabilecek olması, evvelki yıllarda olduğu üzere tekrar tartışmalara neden oldu.
Tartışılan hususlardan biri de okullarda seçmeli Kürtçe dersi için atanan öğretmen sayısıyla ilgili. Kürtçe öğretmen atamasının yetersizliği, Kürtçenin tercih edilmesinin önünde mani olarak gösteriliyor. Bakanlığın hususla ilgili yaptığı açıklamada, “Okullarda ilgili alanda kâfi sayıda öğretmenin bulunmadığı derslerin seçilmesi hâlinde öncelikle öteki okullardan maaş/ek ders karşılığı görevlendirmeler yoluyla öğretmen temin edilecek, bunun da mümkün olmadığı hâllerde fiyatlı öğretmen görevlendirilmek suretiyle bu dersler açılıp okutulabilecektir” denilmişti. Lakin bu yolun de yetersiz kaldığı görüldü.
Diyarbakır Eğitim Sen şubeleri tarafından yapılan açıklamada, ortaokulların 5, 6, 7 ve 8’inci sınıflarında seçmeli Kürtçe dersinin 2012 Eylül’ünden beri olmasına karşın öğretmen-materyal tedariki yapılmaması ve okul yönetimcilerinin engellemeleri nedeniyle fiilen kaldırıldığı belirtildi. Açıklamada, 2015-2016, 2017-2018 eğitim-öğretim yıllarında bu durumun daha da makûs bir hal almaya başladığı, 2019 yılında ise Kürtçe öğretmen atamasının yapılmadığı kaydedildi.
VELİLERİN ŞİKAYETLERİ, BARONUN DAYANAĞI
Seçmeli Kürtçe dersini tercih eden veliler ve öğrencilerin şikayetleri ise okul yönetimleriyle ilgili oldu. Aileler nazaran seçmeli Kürtçe dersini talep eden öğrencilere kimi okul müdürleri kâfi derslik olmadığı için Kürtçeyi seçtirmedi. Kimi veliler ise Kürtçe öğretmeni olmadığı için Kürtçeyi seçen öğrencilerin diğer derslere yönlendirildiğini lisana getirdiler.
Kelam konusu şikayetlerle ilgili birçok kurum reaksiyon gösterirken Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Kurulu, velilere ve öğrencilere dayanak vereceğini açıkladı. Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi, velileri, seçmeli Kürtçe eğitim konusunda ısrarcı olmaya davet etti ve keyfi engellemeler sonucu ortaya çıkan hukuksuzluklara karşı istekli türel takviye vereceğini duyurdu.
“Anadilde eğitim ve seçmeli ders haktır” tabirine yer verilen açıklamada, “Okul yönetimlerinin ebeveynleri bilgilendirmeden Kürtçe seçmeli dersleri formlardan çıkarması, ebeveynleri yanlış yönlendirmesi hakikat değildir. Bu nedenle ebeveynleri, anadildeki dersleri seçme noktasında itina göstermeye davet ediyoruz. Ebeveynlerin haklarını kullanırken rastgele bir engelleme ile müsabakaları halinde Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi olarak hukuksal takviye sunmaya hazır olduğumuzu bildiriyoruz” denildi.
‘ANADİLDE EĞİTİMİ SAVUNUYORUZ’
Emsal şikayetler hakkında bilgi veren Diyarbakır Eğitim Sen 1 Nolu Şube Eşbaşkanı Zülküf Güneş, “Okullarda Kürtçe dersinin tercih edilmesinin engellenmesine yönelik teşebbüslere karşı müdahalemiz olacak” dedi.
Eğitim Sen’in tüzük ve kongre kararları doğrultusunda anadilde eğitimi savunduğunu hatırlatan Güneş, “Sadece Kürtçe için değil, Türkiye’de yaşayan bütün lisanlar için bu hakkı talep ediyoruz. Zira anadilde eğitim yapan çocuklarımızın kendilerini daha âlâ söz edebileceğini ve akademik mesleklerinin daha uygun olacağını düşünüyoruz” formunda konuştu.
Seçmeli derslerin öğrenci ve velilerin özgür iradesiyle belirlenmesi gerektiğini vurgulayan Güneş, “Seçmeli ders süreci, öğrencilerimizin akademik muvaffakiyetleri, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda özgür iradeleriyle tercihte bulunması gereken bir süreç” dedi
.‘ÖĞRENCİLER DİN DERSİNE YÖNLENDİRİLİYOR’
“Ama alandaki pratik bununla örtüşmüyor” tespitini yapan Güneş, şunları söyledi: “Bize çok sayıda şikayet geliyor, hem velilerimizden hem öğrencilerimizden. Kürtçe seçmeli dersle ilgili önemli düşünceler olduğunu biliyoruz. Bize ulaşan kahırların kimileri, okul idarecilerine üst yönetimciler tarafından bu okulda muhakkak derslerin seçilmesi ile ilgili talimat verildiği tarafında. Bunu sorduğumuzda, resmi bir yazıyla değil kelamlı olarak uyarıldıklarını söylüyorlar. Okulların öğrencileri belirli derslere yönlendirme çabası var, bunu okul idarecileri söylüyor. Burada da çoğunlukla din derslerine yönlendirmenin olduğunu görüyoruz.”
FORMLARDAN KÜRTÇE ÇIKARILDI
“Bazı okullarda öğrencilere dağıtılan formlarda seçmeli dersin evvelce seçili olduğunu görüyoruz. Öğrenci ve veli yalnızca imza atabiliyor” diyen Güneş, “Yine birtakım okullarda Kürtçe ve Zazaca kâfi sayıda tercih edilmediği için sınıf açılmadığı bildiriliyor. Kimi okullarda ise öğrencilere dağıtılan formlarda yaşayan lisanlar ve lehçeler seçeneğinin kaldırıldığını görüyoruz. Tüm bunlarla ilgili hem okul seviyesinde, hem de ilçe ve vilayet ulusal eğitim müdürlükleri nezdinde teşebbüslerde bulunduk, ikazlarımızı yaptık, bu formların güncellenmesini istedik. Şayet bu formlar düzeltilmezse hukuk yoluna başvuracağımızı bir kere daha tekrarlamak istiyorum. Okullarda Kürtçe dersinin tercih edilmesinin engellenmesine yönelik teşebbüslere karşı müdahalemiz olacak” sözünü kullandı.
Öğrencilerin fikir ve yaratıcılıkları doğrultusunda ders tercihi yapması gerektiğine inandıklarını belirten Güneş, “İsteyen öğrenci lisan, yaratıcılığını geliştirecek zeka oyunları, spor ya da din dersini tercih edebilir fakat bu tercihi özgür iradesi ile yapabilmelidir “dedi.
Birçok kurum ve kişinin desteklediği toplumsal medyada başlatılan ‘kurdîhilbijêre’, ‘AnadiliniSeç’ kampanyası devam ederken, öğrencilerin tercih ettikleri dersleri 21 Ocak 2022 tarihine kadar okul müdürlüklerine bildirmesi gerekiyor.
Kaynak: Gazeteduvar
