TÜİK datalarına nazaran, 2021 Kasım’da yıllık tüketici enflasyonu yüzde 21,31 iken, cümbüş ve kültür harcamalarındaki yıllık enflasyon yüzde 13,96 oldu. Cümbüş ve kültürdeki bu artış haberleşme, giysi ve ayakkabı ile alkollü içecekleri geride bıraktı. Hanehalkının kültür harcamaları içinde sinema ve tiyatronun hissesi azalırken, kültür harcaması TV ekipmanı harcamalarından ibaret kalıyor.
Son yıllarda artan pahalılıktan ötürü temel gereksinimlerini karşılamakta zorlanan yurttaş için kültürel harcamalar lüks haline geldi.
Mevcut taban fiyatın açlık sonunun altında kaldığı Türkiye’de bir tiyatro bileti 200 lirayı buluyor. Hal bu türlü olunca, pandemiden evvelki devir de dahil olmak üzere, sinema ve tiyatro biletlerinin fiyatları arttıkça seyirci sayısındaki azalma dikkat çekiyor.
SİNEMA BİLETLERİNE BİR YILDA YÜZDE 22,7 ARTIRIM
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran, 2017’de ülke genelinde ortalama 15,8 TL olan sinema biletleri 2018’de 17,5 TL’ye, 2019’da 21 TL’ye ve 2020’de 21,6 TL’ye yükseldi. TÜİK’in dün açıkladığı enflasyon bilgilerine nazaran, sinema biletleri 2021 Kasım prestijiyle 26,5 TL’ye çıktı.
Birebir devir aralığında seyirci sayısındaki değişime bakıldığında ise, sinema seyircisinin 2017’den 2018’e yüzde 5.4, 2018’den 2019’a yüzde 12.8 azaldığı görülüyor. Bu oran, pandeminin büyük darbe vurmasıyla 2019’dan 2020’ye yüzde 69.5 oldu.
Seyirci sayılarının 2020-2021 aralığında nasıl seyrettiğine ait bilgi ise şimdi açıklanmadı.
TİYATRO SEYİRCİSİ YÜZDE 43,1 AZALDI
TÜİK’e nazaran, tiyatro bilet fiyatları ise son 5 yılda 27,4 TL’den 67 TL’ye yükseldi. Fakat gerek sinema gerek tiyatro fiyatları TÜİK’in enflasyon husus sepetine eklediği ülke genelindeki ortalama fiyatlar… Halihazırda bir sinema bileti 50 lirayı, bir tiyatro bileti ise 200 lirayı aşabiliyor.
Tiyatro seyirci sayısına bakıldığında ise, 2019-2020 dönemindeki seyirci sayısının 2018-2019 dönemine nazaran yüzde 43,1 azalarak 4 milyon 492 bin 293’e düştüğü görülüyor. Bu sayı, 2018-2019 döneminde ise, 2017-2018 dönemine nazaran yüzde 0,7 ile sonlu bir artış kaydetmişti.
Bunun yanı sıra, mevcut datalar kültür ve cümbüş enflasyonundaki artışın sürdüğünü ortaya koyuyor.
TÜİK’in 2021 Kasım TÜFE datalarına nazaran, cümbüş ve kültür enflasyonundaki yıllık artış yüzde 14 ile haberleşme, giysi ve ayakkabı ile alkollü içeceklerdeki enflasyonu geride bıraktı.
KÜLTÜR HARCAMASI TV EKİPMANINDAN İBARET
Tekrar TÜİK’in hafta ortasında açıkladığı ‘Kültür İktisadı ve Kültürel İstihdam İstatistikleri, 2020’ bilgilerine bakıldığında da, hanehalkının ‘kültür harcaması’ ismi altında yaptığı harcamaların ‘televizyon ve ekipmanı’, ‘radyo, CD çalar ve başka elektro akustik aletler’, ‘görsel ve işitsel fotoğraf ve data sürece ile ilgili araçların onarımı’ndan ibaret kaldığı görülüyor.
Bu bilgilere nazaran ayrıyeten, hanehalkının yıllık kültürel harcamaları içinde sinema, tiyatro ve konserin hissesi 2019’da yüzde 6,2 iken, 2020’de 2’ye geriledi.
PANDEMİDE SİNEMALARDAN 42 BİN SİNEMA EKSİLDİ
Öte yandan, salgın nedeniyle 2020 boyunca çok az açık kalabilen sinema ve tiyatrolar, önemli biçimde kan kaybetmişti.
TÜİK’in Sinema, Tiyatro, Opera, Bale, Orkestra, Koro ve Topluluk İstatistikleri, 2020 dataları de geçen yıl ortalama her 100 sinema salonundan yaklaşık 5’inin kapandığını ortaya koyuyor.
Bu kapsamda, bölüm işçileri ya günlüğü 47 TL’ye tekabül eden fiyatsız müsaadeye ayrıldı ya da işsiz kaldı. Sahne sayısı azaldı. Pandemi bitse de ülkedeki 2 bin 950 sinema salonunun ne kadarının ayakta kalabileceği büyük bir soru işareti oluşturdu.
TÜİK’in birebir verisinin ayrıntılarına bakıldığında da şu datalar göze çarpıyor:
• Gösterilen sinema sayısı 2020’de 2019’e nazaran yüzde 62 azaldı. 2019’de 68 bin 386 olan sinema sayısı, 2020’de 25 bin 960’a indi.
• Tıpkı devirde gösterilen yerli sinema sayısı yüzde 62,2 azalarak 10 bin 978 olurken, gösterilen yabancı sinema sayısı yüzde 61,9 azalarak 14 bin 982 oldu.
Kaynak: TÜİK
• Tiyatro salon sayısı 2019-2020 döneminde, 2018-2019 dönemine nazaran yüzde 20,1 azalırken, tiyatro salonu koltuk sayısı yüzde 24,5 azaldı. Buna nazaran; 2019-2020 döneminde tiyatro salon sayısı 720 olurken, tiyatro salonu koltuk sayısı 267 bin 857 oldu.
• Opera ve bale seyirci sayısı 2019-20 döneminde, bir evvelki döneme nazaran yüzde 20,5 azalarak 256 bin 63 oldu.
• Orkestra seyirci sayısı geçen döneme nazaran yüzde 29,5 azalarak 100 bin 260’a, koro seyirci sayısı yüzde 48,5 azalarak 26 bin 96’ya, topluluk seyirci sayısı ise yüzde 59,3 azalarak 33 bin 613’e düştü.
Kaynak: Sözcü
