Doların 14’e yaklaşarak rekor kırdığı 3 Aralık haftasında tüm kredi faizlerinde artış oldu. Vade ve enflasyon riskine işaret eden Prof. Dr. Hakan Kara, bankaların bir mühlet sonra TCMB’nin faiz artışı yapmak durumunda kalacağını düşünüyor olabileceğine işaret etti.
Merkez Bankası’nın yükselen enflasyona karşın faiz indirimlerine gitmesiyle TL erirken, kredi faizlerinde sürpriz bir gelişme yaşandı.
Döviz kurlarının rekor düzeye yükseldiği 26 Aralık-3 Kasım haftasında bankaların hem ferdi hem de ticari kredi faizleri arttı.
GEREKSİNİM VE TAŞIT KREDİSİ FAİZİNDE SERT ARTIŞ
TCMB bilgilerine nazaran, ortalama muhtaçlık kredisi faizi geçen hafta, bir evvelki haftaya nazaran yaklaşık 1 puan artışla yüzde 23,57’den yüzde 24,52’ye yükseldi. Böylelikle, TCMB’nin siyaset faizini 400 baz puan indirimle yüzde 15’e çektiği son üç ayda muhtaçlık kredisi azalmak bir yana 142 baz puan yükseldi.
Geçen hafta ortalama taşıt kredisi faizinde de sert artış oldu ve oran yüzde 21,48’den yüzde 23,64’e yükseldi. Böylelikle 17 Eylül-3 Aralık periyodunda TCMB faizi 400 baz puan azalırken, taşıt kredisi faizleri ortalamada 236 baz puan artmış oldu.
KONUT VE TİCARİ KREDİ FAİZİNDE DE ARTIŞ VAR
Konut kredisi faizleri de geçen haftada az da olsa yükseldi ve yüzde 16,94’ten yüzde 17,03’e ulaştı. 17 Eylül-3 Aralık periyodunda konut kredisi faizlerinde düşüş, kamu bankalarının düşük faizli kredi kampanyalarına karşın 86 baz puanla sonlu kaldı.
Ticari kredi faizleri de geçen hafta 61 baz puan artışla yüzde 19,47’ye yükseldi. Ticari kredi faizleri ortalamada 17 Eylül-3 Aralık periyodunda 179 baz puan oldu.
‘BÖYLE BİR DEVİR YAŞANMADI’
TCMB’nin eski başekonomisti Hakan Kara, kredi faizlerindeki gelişmeleri sozcu.com.tr’ye kıymetlendirdi.
“Çok farklı bir periyot yaşıyoruz. Enflasyon risklerinin giderek arttığı bir ortamda TCMB faizleri aşağı çekiyor” diyen Prof. Dr. Kara, “Böyle bir periyot son 40-50 yılda pek yaşanmadı. Bankacılık bölümü bu alışılmadık konjonktürle baş etmeye çalışıyor” yorumunda bulundu.
Süratle yükselen enflasyon beklentilerinin mevduat faizinin gerçek getirisini giderek düşürdüğünü, vatandaşın TL’de kalması durumunda alım gücünün süratle eridiğini, bunun da TL’den dövize geçişi hızlandırarak bankaların döviz açık konumunu artırdığını lisana getiren Kara, “Bankanın bu konumu kapatması için döviz alması lazım fakat döviz arzı sonlu. Bankaların kalan TL mevduatı tutabilmek için faizleri makul bir noktanın altına indirmemeleri gerek. Bu nedenle TCMB faiz indirimleri mevduat faizlerine kısmen yansıtılabiliyor” sözlerini kullandı.
‘BANKALAR FAİZİ ARTIRIP VADEYİ KISALTIYOR’
Kredi faizlerindeki artışta ise daha çok vade ve enflasyon riskinin tesirli olduğunu belirten Kara, bankaların bir mühlet sonra TCMB’nin faiz artışı yapmak durumunda kalacağını düşünüyor olabileceğine işaret etti.
Krediler ile mevduat ortasındaki vade uyumsuzluğunun faiz riskine yol açtığına dikkat çeken Kara, “TCMB’nin faiz artırması mevduat faizinde sert yükselişe neden olur. Münasebetiyle bankalar verdikleri kredilerden ilerde ziyan etmemek için kredi faizlerini aşağı çekmemeyi tercih ediyor. Risklerini yönetebilmek için kredi faizlerini artırıp vadeyi kısaltıyorlar” dedi.
BEKLENTİLERDE TARİHİ BOZULMA
Kara’nın işaret ettiği üzere, enflasyon beklentilerinde son periyotta çok sert bozulma yaşandı. TCMB’nin kasım ayı anketinde yüzde 15,61 olan piyasanın 12 ay sonrası enflasyon beklentisi, aralık anketinde yüzde 21,39’a yükseldi.
Kasım anketinde 9,98 olan 2021 yıl sonu dolar/TL beklentisi, aralık anketinde 13,77’ye yükselirken, 12 ay sonrası döviz kuru beklentisi de bu devirde 10,93 TL’den 15,56 TL’ye tarihi yükseliş kaydetti.
Kaynak: Sözcü
