Durdurulamayan maliyet artışlarının yanı sıra enflasyonun altında ezilen çiftçi süratle topraktan kopuyor. 500 bin kişi sonuna dayanan SGK kayıtları alarm veriyor.
Pandemi ve iklim değişikliği besin ve tarım arzında dünyada istikrarları sarsıcı bir halde değiştirmeye devam ederken, Türkiye’de ise eseri tarlada kalan borç batağındaki çiftçi ile fahiş fiyatlarla besin almak zorunda kalan tüketici görünümleri öne çıkıyor. TÜİK datalarına nazaran geçen yıl üretim maliyetleri ortalamada yüzde 36 artan, 2021’de birtakım eserleri yüzde 120’lere varan maliyet artışları ile ekmek zorunda kalan çiftçinin borçları da aydan aya katlandı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) datalarına nazaran ocak ayına 130.4 milyar TL ile başlayan tarım dalının toplam kredi borçları kasım prestijiyle 161.8 milyar TL’ye kadar çıktı. Artan borç ve maliyetler karşısında her ay binlerce çiftçi ise toprağını bıraktı. 2021’in Ocak ayında 568 bin 395 çiftçinin kayıtlı olduğu SGK’nın ekim datalarında ise bu sayı 500 bin 66’ya kadar düşerek kritik bir eşiğe geriledi. Üreticiler turizm döneminin açılması ile birlikte başta et, süt ve tahıl olmak üzere pek çok eser kümesinde kıtlık uyarısı yaparken, üreticiler de büyük bir süratle topraktan kopuyor.
4.3 MİLYAR TL TAKİPTE
Son açıklanan ekim dataları, SGK kayıtlarında çiftçi sayısının 500 bin hududunun da altına düşebileceği sinyalini verdi. Tarım bölümünün yalnızca bankalara olan takipteki kredi borcu Kasım 2021 prestijiyle 4.3 milyar TL düzeyinde.
2013’ten sonra kopuş hızlandı
■ Yıllık datalara bakıldığında 2010 yılında 1 milyon 100 bin çiftçinin kayıtlı olduğu SGK’da 2013 sonrasında süratli bir düşüş eğilimi görülüyor. SGK bilgilerine nazaran 2011 yılında 1 milyon 121 bin olan çiftçi sayısı 2013’te 928 bin ile birinci eşiği kırıyor. Kayıtlı çiftçi sayısı, 2017’de 705 bine, 2018’de ise 607 bine kadar geriledi. SGK’ya kayıtlı çiftçi sayısı 2020’de ise 547 bine kadar indi. 2021’in birinci 3 ayında artan sayılar, nisan prestijiyle yine düşüşe geçmiş durumda. Yetkililer tarım dalının içine düştüğü çıkmazda pek çok çiftçinin tarlasını terk ettiğini, çiftçi sayısındaki azalmanın artan güç fiyatlarının da tesiri ile bilhassa son aylarda hızlandığı konusunda uyarıyor.
Baki Remzi Suiçmez
Çiftçi alandan çekilecek
■ Yanlış tarım siyasetleri ve büyük artış kaydeden girdi maliyetleri nedeni ile çiftçinin üretimden çekilmeye devam edeceğini aktaran TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Baki Remzi Suiçmez, Çiftçi Kayıt Sistemi’nde 2002 yılında 2.8 milyon olan çiftçi sayısının 2020’de 1.8 milyona kadar düştüğünü belirtti. Çiftçinin üretebilmek, için muhtaçlık duyduğu gübre, mazot, ilaç üzere girdilerde büyük artırımlar olduğunu takviyelerin geriden geldiğini ve tarıma ayrılan dayanak ödemelerinin enflasyonun altında ezildiğini anlatan Suiçmez, “Çiftçi alandan çekilecek 2022’de kuraklığın da tesiri ile daha az üretecek” dedi.
Kaynak: Sözcü
