Bekker karıncaların sinir sisteminin ve bağışıklık sisteminin insanlardan çok farklı olduğunun da altını çiziyor.
Milyonlarca mantar türü içinde yalnızca çok küçük bir kısmı hastalığa neden olacak nitelikte ancak buna karşın yılda 1.7 milyon insan, bu sıtmanın üç katı, mantar kaynaklı hastalıklar nedeniyle ölüyor.
Dr. Neil Stone beni Londra’daki laboratuvarına davet ediyor. Bu laboratuvarsa, İngiltere’deki hastalardan alınan örnekler, enfeksiyonlara bir mantarın neden olup olmadığı ile hangi tedavilerin işe yarayabileceğini görmek için analiz ediliyor.
İlk vaka, 2009 yılında Tokyo’da bir hastada kayıt altına alındı. Mantar hastanın kulağında tespit edildi.
Candida auris mantar önleyici ilaçlara karşı dayanıklı hatta bazı türleri var olan tüm ilaçlara karşı direnç gösteriyor. Bu yüzden de bir süper böcek olarak kabul ediliyor.
Bulaş, temel olarak hastanelerde gerçekleşiyor. Candida Auris, tansiyon aletleri gibi temizlenmesi çok güç yerlere yapışıyor ve çözüm genellikle hastanelerin bu bölümlerini tamamen kapatmak oluyor.
Dr Stone, “en endişe verici” mantarlar olarak tanımladığı Candida Auris’in, önlem alınmazsa tüm sağlık sistemini durduracak denli bir yayılma olasılığı taşıdığı uyarısını yapıyor.
Başka bir öldürücü mantar türü olan Kriptokok neoformans mantarı insanların sinir sistemlerine saldırarak öldürücü menenjite neden olabilir.
‘HIÇ BU KADAR KORKMADIM’
Ellie kendini hasta hissetmeye başladığında, Sid ve Ellie, Kosta Rika’daki balaylarının daha ilk günlerindeydiler.
İlk semptomlar, baş ağrısı ve mide bulantısı olarak ortaya çıktı ve güneşle temasa yoruldu.
Ancak sonra titremeleri ve tüm vucuda yayılan nöbetler takip etti. Bir hamağa kundaklanarak, tekneyle ilk yardım alabileceği bir yere götürülmesi gerekti.
O anları bana anlatan Sid, “Daha önce hiç bu kadar korkmuş ve çaresiz hissetmemiştim” diyor.
Ellie’ye yapılan testler, beyninde şişliği ortaya koydu ve Kriptokok mantarını tanımladı. Neyse ki Ellie tedaviye yanıt verdi ve 12 gün solunum cihazına bağlı kaldıktan sonra komadan çıktı.
Ellie o sürede sadece çığlık attığını hatırladığını söylüyor.
Gördüğü kabuslarda ise üçüz doğurduğunu, kocasının tüm paralarını kumarda kaybettiğini gördüğünü anlatıyor: “Bu rüyalar nedeniyle Sid’e söylediğim ilk şey, her şey buraya kadar oldu.”
Ellie, bir mantarın insana böyle bir şey yapabileceğini “asla” düşünmediğini söylüyor ve “Balayına gideceğin ve orada neredeyse öleceğin aklına gelmiyor” diyor.
Kara mantar olarak da bilinen mukormisetler, deri yiyen Mukormikoz hastalığına neden olur.
Bir bünyeye girdikten sonra da çok hızlı yayılıyorlar.
Klinik bilimci Dr. Rebecca Gorton, “Eğer aldığınız bir meyvenin ertesi gün lapaya dönüştüğünü görürseniz, bu, içinde mukor mantarı bulunduğu anlamına gelebilir” diyor.
Gorton insanlarda nadiren görüldüğünü ama çok ciddi bir enfeksiyona yol açabildiği uyarısını yapıyor.
Kara mantar, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde tutunan bir fırsatçı.
Yüze, gözlere ve beyne saldırıp, ölümcül olabiliyor veya insanları ciddi şekilde sakat bırakabiliyor.
Covid salgını sırasında Hindistan’da kara mantar vakalarında patlama yaşandı. 4.000’den fazla insan öldü. Bağışıklık sistemlerini zayıflatan Covid ve yüksek şeker hastalığı için alınan steroidlerin, bu mantarın yayılmasına yardımcı olduğu düşünülüyor.
MANTARLARI DAHA FAZLA MI CİDDİYE ALMALIYIZ?
Mantarlar, bakteri veya virüslerden çok farklı enfeksiyon türleridir. Mantar, öksürme ve hapşırma yoluyla yayılan bakteri ve virüslerin aksine, neredeyse her durumda çevreden alınır.
Hepimiz düzenli olarak mantarlara maruz kalıyoruz ancak tehlikeli türler yayılmak için zayıflamış bir bağışıklık sistemine ihtiyaç duyarlar.
Dr. Stone, olası bir mantar pandemisinin, Covid’den farklı gelişeceğini söylüyor.
Stone, çevredeki mantar miktarına, iklim değişikliği, uluslararası seyahat, tedaviye yapılan yatırım eksikliği gibi faktörler eklendiğinde, bir tehdidin varlığından söz edilebileceğini kaydediyor.
Mantarlar hepimizi zombiye dönüştürmeyebilir ama ayak mantarından da daha rahatsız edici sonuçlar doğurabilirler.
#Bir #mantar #pandemisi #hepimizi #zombiye #dönüştürebilir
