Bilim insanları, beşerlerle evrimsel benzerlikleri nedeniyle yıllarca laboratuvarlarda fareler ve solucanlar üzere hayvanlar üzerinde çalıştılar. Artık ise odaklarına daha gizemli olan denizanalarını aldılar.
Denizanalarını bilim dünyası için farklı kılan sinirsel aktivitelerinin tek bir noktada değil, bedenlerine dağılmış olması Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nden bir grup, denizanalarının akıllarında neler olup bittiğini görmenin bir yolunu buldu ve bulgular yakın vakitte Cell bilimsel mecmuasında yayınlandı.
Bilim insanları, büsbütün büyüdüğünde çapı yalnızca bir santimetre olan Clytia hemisphaerica isimli küçük denizanasını genetik olarak değiştirdiler ve bu modüller meşgul olduğunda floresan ışığıyla parlayan nöronlara sahip oldular.
Denizanasının şeffaf gövdeleri, takımın yaratıklar yüzerken, beslenirken yahut yırtıcılardan kaçarken beyinlerinin çalıştığına ve bu hudut sistemlerinin davranışlarını nasıl denetim ettiğine şahit olabileceği manasına geliyordu.
BEŞERLERLE UZAKTAN AKRABALAR
Çalışmanın ortak muharriri Brady Weissbourd, SciTechDaily tarafından elde edilen bir açıklamada, “Denizanası değerli bir karşılaştırma noktası zira beşerlerle çok uzaktan akrabalar. Sanki birinci hudut sistemleri neye benziyordu?”
Weissbourd, bu uzak tabiat araştırmasının, canlılarda dağınık beyin unsuru göz önüne alındığında sistem sinirbilimi için biyolojik yeniliklere ilham verebileceğini anlatıyor.
Takım, örneğin bir denizanasının ağzı cerrahi olarak bedenden çıkarıldığında muhakkak beden kısımlarının kendi başlarına nasıl çalışabileceğini görmekle ilgilendi.
Araştırmacılardan David J. Anderson, aslında sinirsel aktivitenin pizza dilimleri üzere dilimlere bölünmüş üzere göründüğünü söylüyor: “Bir denizanası tuzlu su karidesini bir dokunaçla yakaladığında, o dokunaçlara en yakın olan pizza dilimindeki nöronlar evvel aktive olur, bu da karşılığında şemsiyenin o kısmının içe yanlışsız katlanmasına ve karidesin ağza gelmesini sağlar.
Grup, ilerlemeye devam ederken, denizanası beyinlerinin otonom pizza dilimleri olarak değil, bir bütün olarak nasıl çalıştığını anlamayı umuyor.
Anderson, “Yiyecek geçişi bağlamında, dokunaçların, şemsiyenin ve ağzın birbiriyle nasıl koordine olduğunu anlamak, hudut sistemlerinde modülerliğin fonksiyonuna ve bu tıp modüllerin birbirleriyle nasıl koordinesine dair daha genel meselelere ulaşmamızı sağlıyor” diyerek kelamlarına şu halde devam ediyor: “Nihai amaç, sırf denizanası hudut sistemini anlamak değil, birebir vakitte gelecekte daha karmaşık sistemleri anlamak için bir sıçrama tahtası olarak kullanmak.”
Kaynak: Sözcü
