Ankara’da evvel kentsel rekreasyon alanı, daha sonra da ticari alan ilan edilen arsa için görülen davada Anayasa Mahkemesi mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
Belediyelerin sıklıkla kullandığı ‘hukuki el atma’ yoluyla vatandaşın gayrimenkulüne el koyma uygulamasına Anayasa Mahkemesi’nden fren geldi. Anayasa Mahkemesi, kamulaştırma ödememek için Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin (ABB) hukuksal el atma sistemiyle 2013 yılında el koyduğu vatandaşın yerinde mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Karar hala devam eden binlerce dava için emsal karar oldu.
TAZMİNAT İSTEDİ
ABB, Yenimahalle İlçesi Yuva köyünde bulunan ve tamamı vatandaşlara ilişkin olan 45.656 m2’lik alanı 1997 yılında kentsel rekreasyon alanı ilan etti. Yerde payı olan bir vatandaş, kamulaştırmasız el atma nedeniyle kendisine tazminat ödenmesi talebiyle dava açtı. Vatandaş davayı 2012 yılında kazandı. Lakin belediye de bu dava aracılığıyla mahkemeden yerden bir ölçü hissesi kendi ismine kaydettirilmesi tarafında karar çıkarttı. Yerin tapuya tecili 1 Ağustos 2013’te tamamlandı.
ASILDAN REDDEDİLMİŞTİ
Tescil sürecinden yalnızca 1 gün evvel, yani 31 Temmuz 2013 tarihinde iki vatandaş arsa ortaklarından 600 m2 ve 292 m2’lik arsa aldı. ABB, tıpkı yılın sonunda plan değişikliğine gidip arsayı ticari rekreasyon alanına dönüştürdü. Plan değişikliğiyle birlikte yerin pahası inanılmaz arttı. ABB, 2015 yılında ön alım hakkını kullanıp iki vatandaşa tapu iptal davası açtı. Belediye emlakın bedelini ise rayiç bedel üzerinden ödemek yerine tapudaki düşük satış bedelinden ödedi. Mahkemenin iptal kararının akabinde vatandaşlar tapu iptali kararıyla mülkiyet hakkının iptal edildiği gerekçesiyle karşı dava açtı. Fakat bölge mahkemesi vatandaşların başvurusu temelden reddetti.
Hak ihlali olduğu kanaatine varıldı
Mahkemelerden sonuç alamayan iki vatandaş sonunda Anayasa Mahkemesi’ne ferdî müracaat hakkını kullandı. Anayasa Mahkemesi, belediyenin Anayasa’ya alışılmamış bir mahkeme kararıyla gayrimenkule ortak olduğunu, vatandaşların arsayı aldıkları tarihte belediyenin tapu sicilinde hissedar görünmediğini, bu nedenle ön alım hakkının kullanması suretiyle tapuların iptal edilmesinin orantılı olmadığını belirledi. Kararda, “Başvurucuların tapusunun iptal edilmesinin kamu faydası ile ferdi fayda ortasındaki dengeyi müracaatçılar aleyhine bozduğu ve mülkiyet hakkının ihlal edilmesine yol açtığı kanaatine varılmıştır” denildi.
Kaynak: Sözcü
