Avrupa’daki doğalgaz fiyatları Rusya’nın arz kısıtıyla yükselirken kışın soğuk geçeceği beklentisi ve Fransa’nın nükleer santrallerini beklenmedik biçimde kapanması fiyatları tekrar uçurdu.
Güç piyasası için sıkıntı bir devirde Avrupa’da soğuk hava dalgası bekleniyor. Soğuk havalar nedeniyle güç fiyatları yeni rekorlar kırabilir.
Elektrik ve doğalgaz fiyatları, Almanya’nın Kuzey Akım 2’yi ret kararının, Fransa’daki beklenmedik nükleer kesintilerin ve kıtadaki telaş verici düşük stokların tesiriyle bu hafta yeni rekorlar kırdı. Cuma günü, Rusya’nın arz ölçüsünü artırmaya karar vermesiyle doğal gaz fiyatları bir ölçü düştü, fakat fiyatlar hala çok yüksek düzeylerde.
Araştırma firması Enappsys Ltd.’de analist olan Jean-Paul Harreman, “Yalnızca ılık bir kış güç piyasasındaki gerilimi hafifletebilir” dedi.
YENİ REKORLAR
Bu hafta hollanda’da ocak vadeli kontratlarda doğal gaz fiyatları 1000 metreküp başına 1500 euroyu aştı. Rekorun akabinde Rusya’nın arz artırım açıklamasıyla doğalgaz fiyatları kısmen geri çekilse de geçtiğimiz haftadan hâlâ yüzde 30 daha fazla.
Hava kestirimcisi Maxar Technologies’e nazaran, Aralık ayının geri kalanında hava sıcaklıkları mevsim normallerinin altında olacak. Ayrıyeten ortalamanın altında sıcaklıklar Ocak ayına kadar devam edecek. Doğalgazda en yüksek tüketim ekseriyetle Ocak ve Şubat aylarında geliyor. Analistler bu yıl güç piyasasının zora düşmesi için hava sıcaklıklarının olağanın yalnızca birkaç derece altına düşmesinin kâfi olacağını söylüyor.
NÜKLEER DARBE
Havalar makûs seyrederken güçteki krize bir darbe de Fransa’dan geldi. Fransa’da elektrik dağıtım şirketi Electricite de France, Chooz’daki iki nükleer reaktörünü kapatmaya hazırlanıyor. Şirket, Civaux’daki iki reaktörünün de kapalı kalma mühletini bahar aylarına kadar uzattı. Bloomberg’e nazaran, Fransa’nın nükleer kapasitesinin yaklaşık üçte biri Ocak ayının başında durdurulmuş olacak.
Fransa ekseriyetle ağır vakitlerde komşularına elektrik ihraç ediyordu. Fakat artık elektrik ithal etmesi gündemde ve bu durumun fiyatları Avrupa’nın her yerinde üst çekmesi bekleniyor. Almanya’nın üç nükleer santrali de bu yılın sonunda kapanacak ve kışın en soğuk devrinde kullanılamayacak.
KISITLAMALAR GÜÇ KULLANIMINI DÜŞÜRMÜŞTÜ
Aurora Energy Research lideri Hanns Koenig’e nazaran, “Gaz kullanımı artacak ve bu durum, gaz depolaması bittiğinde kışın sonuna hakikat önemli bir sorun haline gelebilir.”
Lakin işletmelerin ve fabrikaların kapandığı yaygın corona virüsü kısıtlamaları, güç kullanımını azaltarak badireyi hafifletmeye yardımcı olabilir. 2020 karantinalarının tepesinde, Avrupa’nın birtakım bölgelerinde elektrik talebi yüzde 20 civarında azalmıştı.
DEPOLAMA DÜZEYLERİ YERLERDE
Bu sırada, Avrupa’da doğalgaz depolama düzeyleri yılın bu vakti için şimdiye kadarki en düşük düzeylerinde. Fiyatlar ve stoklar güçlü bir kış vaat ettiğinden, doğalgaz piyasası Temmuz ayından bu yana en yüksek haftalık artışa sahne oldu.
Rus güç şirketi Gazprom da son ihalelerinde Belarus ve Polonya üzerinden gaz taşınan değerli bir boru çizgisinde Almanya’ya arka arda ikinci sefer yer ayırmadı. Rusya’nın gaz ihracatı mevcut düzeylerde kalırsa, Avrupa’nın depolama alanları Mart sonunda geçtiğimiz yıla nazaran yüzde 15 daha az dolu olacak.
FABRİKALAR KAPANIYOR
Güç piyasasındaki meseleler öteki bölümleri de etkiliyor. Dünyanın önde gelen çinko üreticilerinden Nyrstar, yükselen elektrik fiyatları nedeniyle Ocak ayının birinci haftasında Fransa’daki bir tesisinde üretimi durdurma kararı aldı.
Güç fiyatları enflasyonu da tetikliyor. Avrupa Merkez Bankası, 2022 için yüzde 3,2 enflasyon kestiriminde bulundu. Enflasyondaki artışın üçte ikisi güç fiyatlarındaki artışlara bağlanıyor.
Kaynak: Sözcü
